Chiều 4/8, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tiếp tục các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55 (AMM-55) và các hội nghị liên quan, cùng các nước ASEAN họp với Mỹ, Ấn Độ, Australia, Canada, New Zealand, Liên minh châu Âu (EU) và Liên bang Nga.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã gặp Bộ trưởng Ngoại giao các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia, Bangladesh, Pakistan và Đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại và an ninh.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và những người đồng cấp ASEAN đã cùng các đối tác dành nhiều thời gian đánh giá tiến độ hợp tác, thống nhất định hướng tương lai và trao đổi quan điểm về tình hình khu vực và quốc tế. ASEAN đề nghị đối tác phát huy cao độ lợi thế do các mối quan hệ đối tác chiến lược và chiến lược toàn diện mang lại, hợp tác với ASEAN xây dựng cộng đồng, cùng phấn đấu vì hoà bình, ổn định và phồn vinh chung.
Các nước đề xuất nhiều biện pháp hợp tác sâu rộng và đa dạng nhằm hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, đẩy mạnh phục hồi, hướng tới phát triển bền vững. Trong số các sáng kiến này nổi lên những nội dung chiến lược, lâu dài như trao đổi thương mại, kết nối liên vùng, thu hẹp khoảng cách, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển xanh và bền vững… Đồng thời, các nước đề cập các biện pháp đã và đang được triển khai như hợp tác về y tế, an ninh biển, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng.
Chia sẻ về các vấn đề khu vực và quốc tế, các nước bày tỏ lo ngại về tình hình phức tạp. Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và những người đồng cấp ASEAN một lần nữa khẳng định lập trường nhất quán về các vấn đề Biển Đông, Myanmar, Ukraine, Bán đảo Triều Tiên, căng thẳng giữa các nước lớn…
ASEAN tái khẳng định lập trường, đồng thời kêu gọi các bên đề cao luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS 1982) và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).
Các nước và các bên liên quan cần duy trì đối thoại, xây dựng lòng tin, lấy hoà bình làm mục tiêu, hợp tác làm công cụ, tôn trọng luật lệ, kiềm chế, tránh để bất đồng, mâu thuẫn trở thành xung đột.
ASEAN cũng chia sẻ với đối tác những hoạt động của mình thực hiện đồng thuận 5 điểm về Myanmar, tiến độ xây dựng bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), hướng tới xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.
[AMM-55: Các đối tác coi trọng, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN]
Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao các nước bên lề các hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn trao đổi phương thức thúc đẩy hợp tác với từng nước. Các bộ trưởng đều đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực, khẳng định mong muốn mở rộng hợp tác với Việt Nam; đề xuất một số biện pháp như trao đổi đoàn, tăng cường quan hệ kinh tế-thương mại, khôi phục giao lưu nhân dân. Các nước nhấn mạnh một số lĩnh vực hợp tác như tài chính, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, ứng phó biến đổi khí hậu, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ… Các bên cũng bàn thêm về phối hợp tại các hội nghị lần này.
Trong cuộc trao đổi giữa Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, hai bộ trưởng khẳng định coi trọng việc củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện Việt-Trung; nhất trí tăng cường hợp tác mọi mặt và tin cậy chính trị, bao gồm trao đổi, tiếp xúc cấp cao và các cấp, ngành, địa phương; tháo gỡ vướng mắc trong thương mại, ứng phó dịch bệnh; kết nối đường bộ, đường sắt; giao lưu nhân dân.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam kiên trì thực hiện chính sách “Một Trung Quốc”, cùng các nước ASEAN kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tránh làm phức tạp tình hình, leo thang căng thẳng, xử lý thỏa đáng bất đồng, vì hoà bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới.
Gặp Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Jaishanka, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị thúc đẩy hợp tác Tiểu vùng Mekong. Hai bên nhất trí ưu tiên quản lý bền vững tài nguyên nước, ứng phó biến đổi khí hậu, hợp tác giữa Uỷ hội sông Mekong và Cơ quan Quốc gia về lòng sông Hằng.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell đánh giá cao kết quả trong triển khai Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA).
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn mong muốn EU và các thành viên EU sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA), dỡ bỏ thẻ vàng đối với thuỷ sản Việt Nam, thiết lập quan hệ Đối tác Chuyển đổi năng lượng công bằng với Việt Nam.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Bộ trưởng Ngoại giao Bangladesh A.K Abdul Momen nhất trí tổ chức tốt kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ; phấn đấu đưa kim ngạch thương mại đạt 2 tỷ USD và tăng cường hợp tác về nông nghiệp, du lịch, văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị hai bên sớm tổ chức Tiểu ban Thương mại hỗn hợp lần thứ 3 và Tham khảo Chính trị lần thứ 2; đề nghị Bangladesh ủng hộ Việt Nam ứng cử Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025.
Gặp Bộ trưởng Ngoại giao Pakistan Bilawai Bhutto Zardari, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhất trí cần triển khai các thỏa thuận, sớm tổ chức Tham vấn chính trị, họp Ủy ban liên Chính phủ và Tiểu ban thương mại... Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị Pakistan xem xét dỡ bỏ hạn chế nhập khẩu đối với thủy sản và điện thoại di động của Việt Nam. Hai bộ trưởng nhất trí sẽ tổ chức quảng bá văn hóa nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Cũng nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN ra Tuyên bố về những diễn biến tại Eo biển Đài Loan, bày tỏ quan ngại về nguy cơ bất ổn, hệ quả nghiêm trọng và khó lường đối với khu vực. Tuyên bố kêu gọi kiềm chế tối đa, tuân thủ các nguyên tắc Hiến chương Liên hợp quốc và TAC.
Các nước ASEAN tái khẳng định ủng hộ chính sách "Một Trung Quốc"; đề cao tầm quan trọng của hợp tác, cùng tồn tại hoà bình và cạnh tranh lành mạnh vì mục tiêu hòa bình, an ninh, ổn định, phát triển bao trùm và bền vững.
Theo kế hoạch, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 29 sẽ diễn ra trong ngày 5/8./.