Theo phóng viên TTXVN tại Lào, ngày 9/11, tại thủ đô Vientiane đã diễn ra Hội nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát, Viện Công tố các nước ASEAN-Trung Quốc lần thứ 10 với chủ đề “Tăng cường hợp tác nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm xuyên quốc gia.”
Tham dự hội nghị có lãnh đạo các viện kiểm sát, tổng chưởng lý đến từ 10 nước ASEAN và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Trung Quốc. Đoàn Việt Nam do ông Lê Minh Trí, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao làm Trưởng đoàn.
Các đại biểu đã đánh giá kết quả công tác phối hợp đấu tranh với các loại tội phạm xuyên quốc gia thời gian qua; chỉ ra các tồn tại, hạn chế trong công tác phối hợp; trao đổi kinh nghiệm trong tổ chức công tác đấu tranh của mỗi nước; đồng thời đưa ra các biện pháp nhằm tăng cường, nâng cao hiệu quả đấu tranh chống tội phạm xuyên quốc gia giữa các nước ASEAN và Trung Quốc thời gian tới.
Hội nghị đánh giá công tác phối hợp đấu tranh với các loại tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực thời gian qua đã có một số kết quả tích cực, tuy nhiên, quá trình đấu tranh đã bộc lộ một số khó khăn, hạn chế trong trao đổi thông tin ban đầu; phối hợp điều tra mở rộng các vụ án, truy bắt các đối tượng cầm đầu; cũng như việc thực hiện các yêu cầu tương trợ tư pháp còn chậm, nhiều trường hợp không nhận được phản hồi của cơ quan chức năng được yêu cầu.
Nguyên nhân chính của vấn đề này là do sự khác biệt trong quy định pháp luật của các quốc gia và cơ chế hợp tác giữa cơ quan thực thi pháp luật các quốc gia trong khu vực còn chưa hoàn thiện.
Các đại biểu nhận định, tình hình tội phạm xuyên quốc gia tại khu vực, đặc biệt là tình hình buôn bán ma túy và mua bán người trong khu vực đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi, nguy hiểm; được tổ chức theo các đường dây chặt chẽ, có mối quan hệ, móc nối giữa các đối tượng tội phạm ở nhiều nước.
Các loại tội phạm này đang gây ảnh hưởng lớn đến ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội và xâm hại nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, phẩm giá con người. Việc đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm không còn là vấn đề riêng của mỗi quốc gia mà cần thiết phải có sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia.
Kết thúc hội nghị, các bên đã ký Tuyên bố chung Hội nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát, Viện Công tố các nước ASEAN-Trung Quốc lần thứ 10 để làm cơ sở cho hợp tác trong thời gian tới.
Theo đó, nhất trí tăng cường hợp tác về xây dựng năng lực của các công tố viên thông qua các chương trình trao đổi, đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm trong thực thi pháp luật và các biện pháp đấu tranh chống tội phạm ma túy, buôn bán người để nâng cao năng lực cho đội ngũ kiểm sát viên, công tố viên trong xử lý các nội dung liên quan đến tội phạm xuyên quốc gia; tăng cường trao đổi, cập nhật kịp thời các thông tin, tình hình tội phạm xuyên quốc gia; giám sát, theo dõi và nắm bắt các thông tin, dữ liệu về hoạt động của tội phạm xuyên quốc gia hoặc các loại tội phạm khác; nâng cao hiệu quả trong thực hiện tương trợ tư pháp và dẫn độ; cải thiện các quy định của pháp luật nhằm thuận lợi hóa cho việc hợp tác song phương và đa phương...
Phát biểu tại hội nghị, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam Lê Minh Trí cho biết thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc tăng cường hợp tác quốc tế đấu tranh chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Cơ sở pháp lý cho việc hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm được Việt Nam quan tâm thực hiện.
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam cũng đã thiết lập và duy trì kênh liên lạc thường xuyên với cơ quan đầu mối trong tương trợ tư pháp hình sự của các quốc gia trong khu vực, tăng cường thực hiện tương trợ tư pháp trực tiếp giữa viện kiểm sát các tỉnh có chung đường biên giới với các quốc gia láng giềng.
Kết quả hoạt động tương trợ tư pháp về hình sự đã góp phần giải quyết thành công nhiều vụ án hình sự có yếu tố nước ngoài, trong đó, có những vụ án ma túy và mua bán người có tính chất nghiêm trọng, quy mô lớn.
Tuy nhiên, để phối hợp trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm xuyên biên giới giữa các nước ASEAN và Trung Quốc tốt hơn nữa, Viện trưởng Lê Minh Trí kiến nghị, ASEAN và Trung Quốc cần tăng cường hợp tác trong việc xây dựng các hiệp định, thỏa thuận hợp tác song phương và đa phương trong lĩnh vực tương trợ tư pháp hình sự, dẫn độ tội phạm giữa các quốc gia trong khu vực.
Các nước ASEAN cần sớm hoàn thiện các thủ tục trong nước cần thiết để Công ước ASEAN về phòng chống mua bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em có hiệu lực; Nâng cao hơn nữa hiệu quả thực hiện tương trợ tư pháp về hình sự, bao gồm việc đơn giản hóa thủ tục gửi, tiếp nhận yêu cầu tương trợ; sử dụng các kênh liên hệ trực tiếp giữa các cơ quan đầu mối để chuyển yêu cầu tương trợ, bổ sung thông tin tương trợ khi cần thiết; chấp nhận và cho thực hiện kịp thời yêu cầu tương trợ gửi qua kênh điện tử nhằm rút ngắn thời gian thực hiện tương trợ để phục vụ kịp thời việc giải quyết các vụ án hình sự liên quan tới tội phạm xuyên quốc gia./.