Tuần báo The Arab Weekly ngày 6/5 nhận định các nỗ lực quân sự và ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh kéo dài hơn 3 năm qua tại Yemen đang được thúc đẩy với tốc độ nhanh đáng kể, trong bối cảnh phiến quân Houthi đang hứng chịu những tổn thất nặng nề.
Theo báo trên, các lực lượng tham gia liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu đang tiến gần tới cảng Hodeidah do Houthi kiểm soát trên Biển Đỏ.
Phát biểu tại một cuộc hội thảo ở thủ đô Riyadh hồi đầu tháng này, Đại sứ Saudi Arabia tại Yemen Mohammed al-Jaber nói rằng các lực lượng của liên quân đang cách cảng Hodeidah khoảng 70km.
Trong khi phiến quân Houthi đang tìm cách nâng cấp các năng lực quân sự bất chấp lệnh cấm vận vũ khí của Liên hợp quốc, quân đội Yemen và liên quân Arab đã tấn công các tuyến đường Houthi sử dụng để vận chuyển và buôn lậu vũ khí.
Cảng Hodeidah cũng là một mục tiêu chủ chốt. Việc tấn công Hodeidah đã bị đình hoãn do Liên hợp quốc quan ngại về vấn đề nhân đạo. Ít nhất 38 tay súng Houthi, trong đó có Chủ tịch Hội đồng Chính trị tối cao - cơ quan có quyền lực cao nhất của Houthi - Saleh al-Sammad, đã thiệt mạng trong một đợt không kích của liên quân hồi cuối tháng 4 vừa qua.
Các nguồn tin Yemen cho biết liên quân Arab đang tăng cường các hoạt động quân sự để buộc Houthi ngồi vào bàn đàm phán. Các nguồn tin này cũng đồn đoán rằng Mỹ sẽ phối hợp kỹ thuật và quân sự với liên quân Arab.
[Yemen bắt giữ một sỹ quan tình báo Qatar tình nghi hợp tác với Houthi]
Yemen chìm sâu vào bất ổn chính trị và an ninh kể từ khi bùng phát xung đột giữa phiến quân Houthi và các lực lượng trung thành với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh với các lực lượng trung thành với chính phủ của Tổng thống Mansour Hadi.
Từ tháng 9/2014, phiến quân đã chiếm giữ phần lớn khu vực phía Bắc của Yemen, trong đó có thủ đô Sanaa, buộc ông Hadi cùng chính phủ tạm lánh ở thủ đô Riyadh của Saudi Arabia.
Lực lượng trung thành với cựu Tổng thống Saleh từng liên minh với Houthi và giúp phiến quân chiếm giữ thủ đô Sanaa. Tuy nhiên, Houthi đã sát hại ông Saleh hồi tháng 12/2017 sau khi cáo buộc ông phản bội và có các cuộc đàm phán bí mật với Saudi Arabia nhằm khôi phục chính quyền được quốc tế công nhận của Yemen.
10.000 người đã thiệt mạng tại Yemen kể từ khi liên quân do Saudi Arabia can thiệp tình hình vào tháng 3/2015.
Theo báo chí khu vực, vòng đàm phán hòa bình không chính thức do Liên hợp quốc bảo trợ đã bắt đầu diễn ra tại thủ đô Tunis của Tunisia. Đại diện các phe phái của Yemen, bao gồm chính phủ của Tổng thống Mansour Hadi, đảng Đại hội Nhân dân Toàn quốc của cố Tổng thống Ali Abdullah Saleh, Hội đồng Chuyển tiếp miền Nam Yemen, đảng Al-Islah có liên hệ với tổ chức Anh em Hồi giáo và phiến quân Houthi được cho là đã tham gia vòng đàm phán này.
Vòng đàm phán do Đặc phái viên Liên hợp quốc về vấn đề Yemen Martin Griffiths bảo trợ được kỳ vọng sẽ đưa ra một lộ trình cho "môi trường chính trị tương lai" của Yemen. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán này chỉ được xem là "tư vấn", chứ không phải là thương thuyết chính thức.
Cùng ngày 6/5, kênh tin tức Al Arabiya cho biết không quân Saudi Arabia đã chặn một tên lửa đạn đạo do phiến quân Houthi phóng từ Yemen hướng đến thành phố Najran.
Najran, thành phố miền Nam Saudi Arabia gần biên giới Yemen, đã hứng chịu nhiều vụ tấn công tên lửa từ khi Houthi giành quyền kiểm soát nhiều khu vực tại Yemen năm 2014.
Theo giới chức Saudi Arabia, kể từ khi cuộc xung đột tại Yemen nổ ra, thành phố này đã hứng chịu hơn 10.000 vụ tấn công bằng rocket./.