Sau khi Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) thông báo tăng lãi suất thêm 0,75% nhằm giảm lạm phát, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland ngày 7/9 cho biết nội các liên bang trong tuần này sẽ thảo luận về việc liệu có cần triển khai các biện pháp mới để giúp người dân Canada trang trải chi phí sinh hoạt hay không.
Bà Freeland không đưa ra ví dụ cụ thể về các biện pháp mà nội các có thể xem xét, mà chỉ nhắc lại trọng tâm của chính phủ là hỗ trợ “những người dễ bị tổn thương nhất” trong xã hội.
Một số tỉnh, trong đó có Saskatchewan và Quebec, đã chi các khoản thanh toán trực tiếp cho các cá nhân như một chính sách hỗ trợ người dân ứng phó với lạm phát, trong khi các tỉnh khác, chẳng hạn như Ontario và Alberta, đã chấp thuận việc cắt giảm tạm thời thuế xăng của tỉnh.
Bộ Tài chính đã có các cuộc thảo luận nội bộ trong mùa Hè này về bản cập nhật kinh tế và tài khóa năm 2022, cũng như ngân sách liên bang trong năm tới.
Kế hoạch ngân sách được công bố hồi tháng 4/2022 của chính phủ dự kiến thâm hụt 52,8 tỷ CAD (40,21 tỷ USD) cho tài khóa hiện tại (bắt đầu vào ngày 1/4/2022), tiếp theo là mức thâm hụt 39,9 tỷ CAD trong năm 2023-2024.
[Ngân hàng trung ương Canada tăng lãi suất mạnh nhất kể từ năm 1998]
Tuy nhiên, những dấu hiệu ban đầu cho thấy thâm hụt ngân sách liên bang trong năm nay có thể sẽ thấp hơn đáng kể so với dự báo đó. Theo báo cáo, 3 tháng đầu của tài khóa hiện hành đã chứng kiến mức thặng dư 10,2 tỷ CAD, so với mức thâm hụt 36,5 tỷ CAD trong cùng kỳ năm trước đó.
Bộ trưởng Tài chính Canada lặp lại những bình luận trước đây rằng chính phủ liên bang đang giúp kiềm chế lạm phát bằng cách hành động có trách nhiệm. Bà Freeland từ chối bình luận cụ thể về việc tăng lãi suất của BoC, lưu ý rằng ngân hàng đưa ra quyết định độc lập với chính phủ.
Cơ quan Thống kê Canada cho biết chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 7/2022 đã tăng 7,6% so với một năm trước đó. Con số này thấp hơn mức tăng 8,1% trong tháng 6/2022, mức lạm phát cao nhất trong gần 40 năm. Giá xăng, mặc dù vẫn cao hơn nhiều so với năm ngoái, nhưng đã giảm 9,2% trong tháng Bảy (so với tháng Sáu).
Tuy nhiên, các con số thống kê khác lại ít khả quan hơn, chẳng hạn như hàng tạp hóa tăng với tốc độ hàng năm là 9,9% trong tháng Bảy, với mức 9,4% trong tháng Sáu. Lạm phát cơ bản (không tính chi phí thực phẩm và năng lượng) không hạ nhiệt nhiều. Và đây là một lời nhắc nhở rằng BoC cần tiếp tục tăng lãi suất để kiềm chế áp lực lạm phát.
Đảng Bảo thủ đối lập tại Canada đã kêu gọi chính phủ đưa ra các biện pháp hỗ trợ chi phí sinh hoạt như đình chỉ thuế GST đánh vào xăng và dầu diesel.
Một quyết định quan trọng khác mà nội các của Thủ tướng Trudeau phải đối mặt là định hướng chi tiêu cho y tế liên bang trong tương lai.
Bộ trưởng Y tế Jean-Yves Duclos cho biết hệ thống chăm sóc sức khỏe rơi vào khủng hoảng vì Canada đang gặp khó khăn về nguồn nhân lực.
“Đó là lý do tại sao chúng tôi đang đầu tư và hỗ trợ các tỉnh và vùng lãnh thổ giải quyết cuộc khủng hoảng này. Đó là chìa khóa cho sự bền vững lâu dài của hệ thống chăm sóc sức khỏe của Canada," ông nói./.