Việc nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit) là nguyên nhân khiến Ủy ban châu Âu phải đẩy lùi kế hoạch đầu tư cho dự án vũ trụ của mình đến sau năm 2020, dù đây là một chương trình rất quan trọng đối với chính sách không gian châu Âu mà EU đang có dấu hiệu bị bỏ lại sau.
Thế giới đã bùng nổ một cuộc chạy đua mới trong công cuộc chiếm lĩnh không gian vũ trụ. Tuy nhiên, lần này không phải là cuộc đua giữa hai siêu cường thế giới như cuối thế kỷ trước mà thực ra là cuộc đua giữa các chủ tập đoàn lớn mang tính toàn cầu.
Elon Musk, sáng lập viên của tập đoàn Tesla và Space X cùng Jeff Bezos, ông chủ của Amazon và Blue Origin đang tranh đua để đoạt được "chén thánh" của không gian vũ trụ: đó là các tên lửa có thể tái sử dụng.
Lo sợ bị đẩy lại sau, Liên minh châu Âu cuối cùng cũng đã quyết định gia nhập cuộc đua. Ông Philippe Brunet, Giám đốc DG Growth, phụ trách thị trường nội khối, công nghiệp và doanh nghiệp đã thông báo ngày 25/1 rằng Ủy ban châu Âu đang tìm kiếm vốn để tài trợ chương trình nghiên cứu phát triển tên lửa tái sử dụng, một công nghệ đang được xem là mang tính cách mạng trong cuộc đua vào không gian hiện nay.
Tuy nhiên nguồn tài chính cho chương trình không nằm trong dự trù kế hoạch ngân sách hiện nay mà phải đợi tới ngân sách giai đoạn 2021-2027.
Ông Philippe Brunet chỉ ra rằng các đàm phán về Brexit làm cho liên minh này khó định hình được số vốn hiện có dành cho các dự án vũ trụ trong khi đang xem xét ngân sách từ nay đến năm 2020. Ủy ban cũng tính đến việc đề xuất vấn đề này trong lần xem xét ngân sách tiếp theo, dự kiến diễn ra từ nay đến cuối năm. Việc giải ngân khoản vốn cho chương trình không gian châu Âu cùng lúc được coi là quá ít và quá chậm.
Sau hàng thập kỷ thử nghiệm với việc đổ hàng nghìn tỷ USD cho việc khám phá vũ trụ và triển khai các chương trình phóng vệ tinh, Elon Musk và Jeff Bezos thực sự đã thành công trong việc chế tạo ra một loại tên lửa có khả năng quay trở lại trái đất trong tình trạng có thể sử dụng lại được.
Tên lửa đẩy luôn là thành phần đắt nhất của các chương trình không gian vũ trụ. Việc tái sử dụng tên lửa đẩy sẽ cho phép giảm rõ rệt giá thành các chương trình không gian, mở ra một kỷ nguyên mới trong thám hiểm không gian và khả năng du lịch giữa các hành tinh.
Space X đã triển khai phóng các vệ tinh nhờ vào công nghệ này. Về phần mình, Blue Origin đã vén màn bí mật khi tiết lộ với công chúng một thế hệ tên lửa đẩy tái sử dụng mới có khả năng thực hiện những chuyến bay ra ngoài quỹ đạo tầm thấp của Trái Đất. Còn Trung Quốc cũng thực hiện các thử nghiệm tương tự vào mùa Xuân vừa qua.
Vào thời điểm này, các tập đoàn châu Âu còn lâu mới có thể theo kịp được các đồng nghiệp Mỹ, vốn rất năng động trong lĩnh vực này. Hiện có quá ít những tập đoàn châu Âu đi vào nghiên cứu phát triển tên lửa tái sử dụng, và ngân sách dành cho công việc này của họ quá eo hẹp khi so với các công ty của Mỹ.
Công ty Tây Ban Nha PLD là công ty đầu tiên đã phát triển thế hệ tên lửa đẩy có thể tái sử dụng tại châu Âu. Việc sở hữu công nghệ này cho phép họ triển khai các vệ tinh thương mại nhỏ và các sản phẩm đầu tiên sẽ được đưa ra thị trường vào năm 2018. Khoản đầu tư đầu tiên thực hiện vào năm 2013 đã giúp công ty thu được 1,2 triệu euro và tới đầu năm nay doanh nghiệp này thu thêm được 6,7 triệu để tái đầu tư.
Hiện nay, các sáng kiến vũ trụ của các doanh nghiệp châu Âu chủ yếu trông chờ vào các nguồn tài chính công. Và nguồn vốn giành cho lĩnh vực đầu tư rủi ro tại châu Âu eo hẹp hơn rất nhiều so với ở Mỹ./.