Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng lớn mạnh, gia tăng về số lượng và mở rộng về địa bàn. Vai trò, vị thế và uy tín của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong xã hội sở tại ngày càng được nâng cao; trở thành một trong những nguồn lực quan trọng đóng góp vào quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước.
Bên lề Đại hội XIII của Đảng, chiều 29/1, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi đã trả lời phỏng vấn báo chí về việc phát huy vai trò của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, góp phần thực hiện công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước giai đoạn tới.
- Xin Thứ trưởng cho biết những tâm tư, nguyện vọng, tình cảm, kỳ vọng của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài hướng về Đại hội XIII của Đảng?
Thứ trưởng Đặng Minh Khôi: Có thể nói, hơn 5,3 triệu đồng bào Việt Nam ở nước ngoài cùng nhân dân cả nước gửi gắm rất nhiều kỳ vọng vào Đại hội XIII của Đảng. Điều này thể hiện rất rõ ngay từ khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng lấy ý kiến người dân đóng góp vào các dự thảo Văn kiện trình Đại hội. Thông qua các hội đoàn, các Đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài, bà con kiều bào đã tham gia tích cực với nhiều ý kiến đóng góp thiết thực. Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cũng tổ chức lấy ý kiến của đại diện kiều bào đang ở trong nước.
Bà con hết sức vui mừng và đánh giá cao những thành tựu của đất nước ta trong 5 năm qua, cũng như trong 35 năm đổi mới. Trong Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng do Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Tiểu ban Văn kiện trình bày tại phiên khai mạc Đại hội, đồng bào nhất trí với đánh giá "Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay." Nhiều bà con làm việc ở cơ quan, tổ chức các nước sở tại cũng cảm nhận rõ nhận định này qua động đối ngoại của Đảng, Nhà nước.
Khẳng định thành tựu Việt Nam đạt được trong nhiệm kỳ qua hết sức to lớn, bà con kiều bào ta ở nước ngoài mong muốn, trong nhiệm kỳ mới, đất nước ta sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế; sớm khắc phục nguy cơ tụt hậu.
Kiều bào cảm kích trước sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, các cơ quan, bộ, ban, ngành trong nước dành cho đồng bào Việt Nam ở nước ngoài. Trong năm 2020, khi dịch COVID-19 bùng phát, lãnh đạo Đảng, Nhà nước thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban Dân vận Trung ương, Bộ Ngoại giao, đã gửi lời thăm hỏi và tặng khẩu trang, thiết bị y tế, tiền mặt để giúp đỡ bà con gặp khó khăn, với tổng giá trị khoảng 600.000 USD. Số tiền tuy không nhiều nhưng thể hiện sự quan tâm của đất nước đối với những người con xa quê hương.
Cùng với đó, chúng ta tổ chức rất nhiều chuyến bay, đưa hơn 80.000 công dân mắc kẹt ở nước ngoài về nước. Trong khó khăn, hoạn nạn, sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước thể hiện rõ chủ trương "không để ai bị bỏ lại ở phía sau." Qua đó, lòng tin của bà con vào đất nước ngày càng mãnh liệt hơn, thể hiện lòng tin yêu đối với đất nước.
Bà con cũng rất quan tâm đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tin tưởng hơn vào thể chế và chế độ khi 5 năm qua Đảng quyết tâm đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, nhiều cán bộ cấp cao vi phạm đã bị xử lý.
[Đại hội XIII: Đại biểu Đà Nẵng chia sẻ kỳ vọng về công tác nhân sự]
Cùng với đó, bà con mong muốn, Đảng, Nhà nước tiếp tục hỗ trợ công tác dạy và học tiếng Việt, duy trì bản sắc văn hóa dân tộc. Tâm nguyện của bà con rất rõ ràng, đã là người Việt Nam, dù đi đâu, sống ở đâu thì thế hệ thứ 2, thứ 3 phải biết tiếng Việt, hiểu được văn hóa đất nước. Tôi rất mừng là trong Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu; phải để dân biết, dân bàn, dân làm và nhấn mạnh dân phải được hưởng. Đây là quan điểm hết sức quan trọng.
Về phương hướng, nhiệm vụ, các ý kiến mong muốn, trong gian tới, Đảng, Nhà nước tiếp tục hỗ trợ bà con để củng cố địa vị pháp lý ở nước ngoài, hội nhập tốt hơn vào đời sống kinh tế-xã hội của sở tại, bảo hộ tốt hơn quyền lợi của bà con ta và duy trì, phát huy tiếng Việt, văn hóa truyền thống; đồng thời, thông tin tốt hơn tình hình trong nước đến với bà con, để bà con hướng về quê hương, đất nước.
Vừa qua, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW; 15 năm thực hiện Nghị quyết 36-CT/TW về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Trong 5 năm qua, bà con ta ở nước ngoài đóng góp nguồn lực rất lớn để phát triển đất nước, khoảng 80 tỷ USD.
Năm 2020, bà con ở nước ngoài giúp người dân trong nước phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ nhân dân các tỉnh miền Trung khắc phục hậu quả lũ lụt khoảng 75 tỷ đồng.
- Ông có thể cho biết những định hướng công tác của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài để làm tốt vai trò là cầu nối giữa kiều bào với đất nước?
Thứ trưởng Đặng Minh Khôi: Là cơ quan quản lý nhà nước đối với công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, nhiệm vụ của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài là làm tốt vai trò cầu nối giữa kiều bào ta ở nước ngoài với đồng bào ở trong nước. Điển hình, chúng tôi duy trì thường xuyên chương trình "Xuân Quê hương" dành riêng cho bà con Việt Nam ở nước ngoài.
Trước diễn biến mới của đại dịch COVID-19, chương trình năm nay có thể phải điều chỉnh một số nội dung, nhưng chắc chắn sẽ có hình thức phù hợp để lãnh đạo Đảng, Nhà nước gửi lời chúc Tết đến bà con, để bà con cùng chung vui, hưởng không khí Tết Nguyên đán.
Chúng tôi tiếp tục tổ chức tốt hơn công tác dân vận, để các doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài, các trí thức, kiều bào hướng về đất nước; thành lập những hội đoàn, xây dựng cơ sở dữ liệu của bà con ở nước ngoài, giúp bà con kết nối tốt hơn với trong nước.
Bên cạnh đó, chúng tôi quan tâm đến lợi ích, nguyện vọng bà con, tiếp tục dạy tiếng Việt và văn hóa truyền thống dân tộc, trong đó chú trọng đổi mới công tác dạy tiếng Việt. Tại Hội nghị sơ kết Chỉ thị 45-CT/TW, nhiều ý kiến đề xuất đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại để dạy tiếng Việt online, tăng cường đào tạo đội ngũ giáo viên.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Ngoại giao ra nước ngoài làm việc cũng đề xuất với các nước sở tại có đông bà con kiều bào đưa thêm bộ môn tiếng Việt vào giảng dạy ở các trường phổ thông để thế hệ trẻ gắn bó hơn với trong nước.
- Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có vai trò như thế nào trong việc góp phần thực hiện những quyết sách của Đảng thời gian tới, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Đặng Minh Khôi: Ngay từ khi bắt đầu tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, bà con kiều bào luôn hướng về quê hương, đất nước. Những kiều bào đi ra nước ngoài từ rất lâu, nay đã trở về quê hương và có đóng góp lớn, đưa tiến bộ khoa học-công nghệ về nước và đưa hàng hóa Việt Nam ra nước ngoài. Trong giai đoạn khó khăn, nhiều doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài đã đầu tư vào trong nước với số vốn ngày càng tăng.
Trong 5 năm vừa qua, kiều hối chuyển về trong nước là 80 tỷ USD, nhưng trong suốt cả 35 năm cộng lại, có thể nói, lượng kiều hối của bà con gửi về còn nhiều hơn tổng vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Như vậy, bà con không chỉ đóng góp nguồn lực tri thức, mà còn cả nguồn lực tài chính cho công cuộc phát triển đất nước.
Thông điệp đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước trong thời gian tới đã được thể hiện rõ ràng qua Báo cáo chính trị trình Đại hội XIII của Đảng. Tôi có một niềm tin mãnh liệt, đất nước ta nhất định sẽ phát triển và Việt Nam luôn chào đón bà con kiều bào trở về.
- Xin cảm ơn Thứ trưởng!