Mặc dù trong điều kiện nền kinh tế còn đối mặt với nhiều khó khăn nhưng mặt bằng lãi suất hiện nay đã giảm. Điều này có thể coi là một thành công trong điều hành chính sách tiền tệ. Nhiều tổ chức tín dụng đã thực hiện giảm lãi suất để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế.
Đảm bảo thanh khoản ổn định...
Trong hơn 9 tháng qua, trong điều kiện sức ép tăng lạm phát, nhu cầu phát hành trái phiếu Chính phủ với khối lượng lớn, tín dụng tiếp tục tăng, Ngân hàng Nhà nước đã duy trì ổn định các mức lãi suất điều hành để đảm bảo thanh khoản đưa mặt bằng lãi suất liên ngân hàng ở mức thấp, tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng giữ ổn định lãi suất huy động và giảm sức ép lên lãi suất cho vay. Có thể nói, việc ổn định được mặt bằng lãi suất trong năm 2016 là một thành công trong việc điều hành linh hoạt chính sách tiền tệ.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng thực hiện các biện pháp cân đối vốn duy trì ổn định lãi suất huy động, tiết giảm chi phí hoạt động, nâng cao hiệu quả kinh doanh để có điều kiện giảm lãi suất cho vay.
Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành thông tư sửa đổi quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng. Trong đó điều chỉnh tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung dài hạn giảm dần theo lộ trình nhằm hạn chế rủi ro thanh khoản, đã góp phần hỗ trợ giảm áp lực lãi suất cho các tổ chức tín dụng.
Thời gian qua, một số ngân hàng đã liên tiếp thông báo việc giảm lãi suất cho vay ngắn hạn. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, mặt bằng lãi suất huy động sau khi tăng 0,2-0,3%/năm trong 3 tháng đầu năm đã ổn định trở lại và từ cuối tháng Chín, một số tổ chức tín dụng lớn đã điều chỉnh giảm lãi suất huy động khoảng 0,3-0,5%/năm. Trên cơ sở đó, lãi suất cho vay của một số tổ chức tín dụng đang có xu hướng giảm khoảng 0,5-1%/năm đối với các lĩnh vực ưu tiên, sản xuất kinh doanh.
Cụ thể, Vietcombank giảm tối đa khoảng 1%/năm đối với các lĩnh vực ưu tiên, doanh nghiệp khởi nghiệp; Agribank công bố lãi suất cho vay chương trình đối với nông nghiệp sạch thấp hơn khoảng 0,5-1,5%/năm so với mức trần 7%/năm; BIDV giảm khoảng 1%/năm lãi suất cho vay đối với 5 lĩnh vực ưu tiên, doanh nghiệp khởi nghiệp, áp dụng lãi suất cho vay ngắn hạn VND tối đa 5,5%/năm đối với doanh nhiệp, cá nhân, hộ gia đình chịu ảnh hưởng lũ lụt tại các tỉnh miền Trung.
Các ngân hàng thương mại cổ phần như HDBank cũng giảm lãi suất cho vay tối đa đối với khách hàng cá nhân mới từ 11,5%/năm xuống còn 10,5%/năm; LienVietPostBank giảm từ 1-1,5%/năm đối với 1 số lĩnh vực nông thôn, doanh nghiệp nhỏ và vừa.
... đến nỗ lực tạo đà giúp người dân, doanh nghiệp “cán đích”
Hiện nay, mặt bằng lãi suất cho vay phổ biến 6-9%/năm đối với ngắn hạn; 9-11%/năm đối với trung và dài hạn; đối với nhóm khách hàng tốt, tình hình tài chính lành mạnh, minh bạch, lãi suất cho vay ngắn hạn chỉ từ 4-5%/năm.
Ông Lê Đức Thọ, Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (VietinBank) cho biết, thời gian qua, VietinBank đã tập trung nâng cao năng lực quản trị điều hành, tái cơ cấu sâu rộng, thực hiện tiết giảm chi phí làm cơ sở hạ lãi suất. Lãi suất hiện ở mức thấp nhất trong hệ thống như lãi suất vay ngắn hạn có khoản vay chỉ 3%/năm và thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo của Thống đốc.
Với việc thiết lập mặt bằng lãi suất mới cho thị trường, động thái giảm lãi suất của các tổ chức tín dụng sẽ góp phần giúp tháo gỡ khó khăn, kích thích sản xuất dịp cuối năm. Khi các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đang tăng tốc để về đích, mức lãi suất hấp dẫn như vậy sẽ giúp họ được tiếp thêm đà để hoàn thành mục tiêu kinh doanh 2016, kích thích nhu cầu vay vốn sản xuất kinh doanh, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Nhận định về chính sách tiền tệ 9 tháng qua, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực khẳng định: “Rõ ràng, năm nay, chính sách tiền tệ đã có được một số thành công rất quan trọng, ví dụ như đã góp phần quan trọng để kiểm soát lạm phát dưới mức 5% cả năm như Quốc hội thông qua. Bên cạnh đó, giá trị tiền đồng, tỷ giá ổn định, mặt bằng lãi suất về cơ bản ổn định và giảm hơn so với cùng kỳ năm qua.”
Các chuyên gia kinh tế cũng nhận định rằng, việc điều chỉnh lãi suất là một khởi đầu tích cực, vòng quay hiệu ứng lãi suất giảm sẽ còn tiếp diễn, không những tác động đến tăng trưởng kinh tế của giai đoạn cuối năm nay mà còn tạo đà cho năm 2017./.