Ngày 3/10, Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cảnh báo các hệ thống kinh tế và xã hội ở Afghanistan đang đứng trước nguy cơ sụp đổ, theo đó ông Borrell kêu gọi Taliban đáp ứng các điều kiện để cộng đồng quốc tế hỗ trợ người dân nước này.
Trong một bài đăng trên blog cá nhân, ông Borrell cho rằng Afghanistan đang đối mặt với nguy cơ thảm họa nhân đạo nghiêm trọng và để tránh kịch bản tồi tệ nhất, Taliban cần đáp ứng các điều kiện để có thể tiếp nhận thêm sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế. Ông cảnh báo sự sụp đổ kinh tế-xã hội của Afghanistan sẽ nguy hiểm đối với người dân nước này cũng như an ninh khu vực và quốc tế.
Theo ông Borrell, giá thực phẩm tại Afghanistan đã tăng hơn 50% kể từ khi Taliban giành quyền kiểm soát đất nước từ tháng 8 vừa qua do số tài sản trị giá 9 tỷ USD dự trữ ngoại hối tại ngân hàng trung ương bị đóng băng và việc rút các nguồn thu nhập nước ngoài khiến lạm phát tăng.
[Các nước G20 ấn định thời gian tổ chức hội nghị về Afghanistan]
Hệ thống ngân hàng ở Afghanistan hầu như tê liệt, người dân không thể rút tiền, trong khi hệ thống y tế phụ thuộc lớn vào các hoạt động cứu trợ từ nước ngoài và đang trên bờ vực sụp đổ. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong bối cảnh mùa Đông đang đến gần sẽ có nguy cơ xảy ra thảm họa nhân đạo.
EU đã tăng cường hoạt động cứu trợ nhân đạo cho Afghanistan kể từ khi Taliban giành quyền kiểm soát nước này, nhưng cũng như các quốc gia khác và Ngân hàng thế giới (WB), EU đã tạm dừng mọi chương trình hỗ trợ phát triển dành cho Afghanistan.
Ông Borrell khẳng định phản ứng của EU với tình hình khủng hoảng tại Afghanistan phụ thuộc vào chính quyền mới tại nước này và việc nối lại bất kỳ mối quan hệ nào cũng đòi hỏi tuân thủ các điều kiện, trong đó có các vấn đề về quyền con người.
Quan chức EU nhấn mạnh trước tiên Taliban cần thực hiện những bước đi tạo điều kiện cho cộng đồng quốc tế hỗ trợ người dân Afghanistan, đồng thời nêu rõ những nhân viên nữ ở các tổ chức quốc tế phải được đi làm.
Tuần trước, ông Borrell đã gặp gỡ các quan chức của Qatar, nước đang đóng vai trò trung gian giữa Taliban và quốc tế. Các cuộc gặp diễn ra tại thủ đô Doha nơi Taliban đặt văn phòng đại diện. Ông Borrell kêu gọi Doha sử dụng những kênh liên lạc hiện có để đảm bảo người dân Afghanistan tránh được kịch bản tồi tệ nhất./.