Ngày 9/5, Ngân hàng HSBC tạ Việt Nam đã đưa ra báo cáo cho biết trong bối cảnh áp lực tỷ giá USD/VND gần đây đang gia tăng, đã có những băn khoăn liệu điều này có thúc giục Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất.
"Mặc dù cũng có rủi ro nhưng chúng tôi không cho rằng khả năng này sẽ xảy ra," chuyên gia HSBC dự báo.
Theo nhận định của ngân hàng này, việc tăng lãi suất trong khi tăng trưởng tín dụng còn yếu có thể không tốt khi tăng trưởng kinh tế mới "chớm nở" và đây cũng không phải liều thuốc tiên để hỗ trợ cho đồng nội tệ. Vì vậy, HSBC không kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ có động thái như vậy.
Cần những giải pháp mạnh để giảm nhiệt “sức nóng” tỷ giá
Để kiểm soát tỷ giá, chuyên gia cho rằng cơ quan quản lý cần hút thanh khoản, bằng tín phiếu và các nghiệp vụ khác để nâng lãi suất liên ngân hàng, bán dự trữ ngoại hối...
Các chuyên gia phân tích của HSBC cũng nhận định Việt Nam tiếp tục chặng đường phục hồi không mấy bằng phẳng trong tháng Tư, phần nào phản ánh mức độ bất ổn cao của môi trường toàn cầu. Điểm nhấn đáng khích lệ là xuất khẩu tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu nhờ nhóm hàng điện tử (tăng 20% so với cùng kỳ).
Tuy nhiên, những rủi ro bên ngoài khiến tâm lý trong ngắn hạn trở nên tương đối cẩn trọng bất chấp lòng tin vào sự phục hồi mang tính chu kỳ trong chu kỳ thương mại toàn cầu đang gia tăng. Một số nhà xuất khẩu đã ghi nhận những mối lo ngại bắt nguồn từ gián đoạn ở Biển Đỏ trong thương mại với châu Âu. Không bất ngờ khi xuất khẩu dệt may và da giày vốn có điểm đến chính là châu Âu đã ngưng phục hồi, giảm gần 3% so với cùng kỳ năm trước.
Mặc dù vậy, theo chuyên gia HSBC, năng lực sản xuất của Việt Nam mở rộng thông qua các dòng FDI dồi dào sẽ tạo thêm điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi mang tính chu kỳ mạnh mẽ hơn khi chu kỳ thương mại nói chung lấy lại phong độ.
Trong 4 tháng đầu năm, FDI mới vào lĩnh vực sản xuất tăng 50% so với cùng kỳ năm trước, còn vốn FDI giải ngân cũng tăng lên mức cao kỷ lục trong nhiều năm, đạt hơn 6 tỷ USD. Trong số đó, Apple - vốn đã đầu tư gần 16 tỷ USD - vừa công bố ý định đẩy mạnh đầu tư ở Việt Nam sau khi CEO Tim Cook có chuyến thăm.
Cũng theo HSBC, trong khi nhu cầu hàng hóa vẫn đang phục hồi, nhu cầu đối với dịch vụ du lịch đã gia tăng. Một phần là nhờ chính sách nới lỏng thị thực năm 2023, Việt Nam đã đón tổng cộng hơn 6 triệu lượt khách quốc tế từ đầu năm tới nay, cho thấy mục tiêu 17-18 triệu khách tới cuối năm hoàn toàn nằm trong tầm tay. Trên thực tế, Việt Nam có tỷ lệ phục hồi hàng tháng cao nhất ở ASEAN kể từ tháng Hai.
“Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh thu hút khách du lịch trong khu vực ngày càng gia tăng, chúng tôi cho rằng các biện pháp như mở rộng danh sách miễn thị thực, vốn đang được xem xét, sẽ đóng vai trò quan trọng trong duy trì phong độ hiện tại của Việt Nam,” chuyên gia HSBC nhận xét.
Ngoài ra, HSBC cho rằng lạm phát đã trở thành một vấn đề sát sườn. Lạm phát toàn phần tăng 0,1% so với tháng trước, đẩy lạm phát của năm so với cùng kỳ lên 4,4%, tương đương với dự báo của thị trường (HSBC và BBG đều dự báo 4,4%). Đây là lần đầu tiên trong hơn một năm rưỡi lạm phát tăng đến gần mức trần 4,5% của Ngân hàng Nhà nước.
Yếu tố giá dầu thể hiện mức độ dễ bị ảnh hưởng của Việt Nam đối với những biến động trên thị trường hàng hóa thế giới, trong khi đó yếu tố liên quan đến lạm phát thực phẩm cho thấy ngay cả với một nước xuất khẩu lương thực như Việt Nam cũng không tránh khỏi ảnh hưởng từ chi phí thực phẩm cao.
"Chúng tôi kỳ vọng lạm phát sẽ vượt trần 4,5% trong quý 2/2024 nhưng cũng chỉ trong thời gian rất ngắn, trước khi có thể giảm xuống dưới 4% so với cùng kỳ năm trước trong quý III/2024," chuyên gia HSBC dự báo.
Khảo sát trên thị trường cho thấy sau nhiều phiên giảm nhẹ và đi ngang, tỷ giá USD/VND lại bắt đầu nổi sóng. Trong ngày 8 và 9/5, Ngân hàng Nhà nước liên tiếp điều chỉnh tăng mạnh tỷ giá trung tâm.
Cụ thể, tính để hết phiên 9/5, tỷ giá trung tâm ở dừng mức 24.265 đồng, tương đương tăng 20 đồng so với mức 24.245 đồng cuối tuần trước (ngày 6/5).
Trước đó, tại thị trường liên ngân hàng, tỷ giá cũng có 2 phiên tăng liên tiếp vào ngày 7 và 8/5 với mức tăng 53 đồng so với chốt phiên 6/5.
Sau diễn biến từ phía nhà điều hành tiền tệ cũng như trên thị trường liên ngân hàng, gần như ngay lập tức, sáng 9/5 các ngân hàng thương mại đồng loạt tăng giá USD ở cả 2 chiều, tiệm cận mức đỉnh đã được thiết lập ngày 23/4 (25.488 đồng).
Điển hình, Vietcombank nâng giá USD thêm 17 đồng lên mức 25.148-25.478 (mua vào và bán ra). Thậm chí VietinBank còn tăng 83 đồng chiều mua vào và 17 đồng chiều bán ra lên mức 25.228 - 25.478 đồng/USD./.