Có đường biên giới dài hơn 480 km, tiếp giáp với 3 tỉnh Xiangkhouang, Houaphanh, Bolikhamsai của nước bạn Lào và với nhiều đặc thù khác, Nghệ An luôn là địa bàn phức tạp về tội phạm ma túy.
Tại các địa bàn giáp biên, công tác đấu tranh với tội phạm ma túy luôn được Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An chú trọng, nhờ đó hàng loạt vụ án được triệt phá, thu giữ một lượng lớn ma túy. Những chiến sỹ quân hàm xanh đang trở thành “lá chắn thép” ngăn tội phạm ma túy vùng biên.
Chuyển biến tích cực
Xã biên giới Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn với đại đa số là đồng bào dân tộc thiểu số, do nhận thức còn nhiều hạn chế nên trước đây tình hình tội phạm ma túy diễn biến khá phức tạp. Các đối tượng chủ mưu thường dụ dỗ, lợi dụng người dân trong quá trình đi thăm thân qua biên giới để vận chuyển ma túy về Việt Nam. Những năm gần đây, nhờ việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhận thực của người dân đã nâng lên rõ nét, từ địa bàn phức tạp Nậm Cắn trở thành một trong 26 xã biên giới của tỉnh Nghệ An "sạch ma túy."
Cầm tờ rơi tuyên truyền về ma túy được Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn phát cho bà con, già làng Lỳ Bá Tu, bản Tiền Tiêu, xã Nậm Cắn, cho biết bà con người Mông trước đây nhận thức kém, nhiều người trồng cây thuốc phiện để hút, một số khác bị dụ dỗ, lợi dụng mà vận chuyển ma túy vi phạm pháp luật. Trong bản, người nghiện ma túy thì kinh tế kiệt quệ, trâu bò, lợn gà đều phải bán hết, con cái cũng không được đi học. Kẻ đi buôn, vận chuyển thì bị Nhà nước bắt đi tù. Nhưng nay đã khác rồi, được chính quyền địa phương, đặc biệt là các anh bộ đội biên phòng thường xuyên đến tận từng hộ gia đình tuyên truyền vận động mà tội phạm ma túy không còn. Giờ bản làng bình yên, không ai buôn bán hay nghiện hút gì nữa, ai cũng chăm lo làm ăn đời sống ngày một nâng cao.
[Nghệ An: Thu giữ lượng ma túy lớn ngụy trang trong thùng bánh kẹo]
Tiếp lời già làng Lỳ Bá Tu, Đại úy Phan Thế Chuẩn, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn, cho biết địa bàn dọc tuyến biên giới chủ yếu đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn nhiều hạn chế. Trong một số trường hợp bà con bị lợi dụng, chỉ đến khi bị bắt mới biết mình đang vận chuyển chất cấm. Vì vậy, công tác tuyên truyền luôn được đơn vị chú trọng triển khai, bằng nhiều hình thức khác nhau. Một trong những kênh rất hiệu quả là tuyên truyền thông qua già làng, trưởng bản, người có uy tín ở địa phương.
Ông Lầu Bá Chày, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Nậm Căn, huyện Kỳ Sơn, cho biết trước đây tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn khá phức tạp. Toàn xã có đến 17 trường hợp bị nghiện, thế nhưng nhờ triển khai đồng bộ cái giải pháp, đặc biệt là sự phối hợp của bộ đội biên phòng, công an mà tình hình tội phạm ma túy đã được kiểm soát, toàn bộ các con nghiện đã được đưa đi cai nghiện, người dân ký cam kết không vi phạm pháp luật, đặc biệt là vi phạm liên quan đến ma túy.
Hiện nay, xã đang tiếp tục triển khai xây dựng mô hình “Bản sạch về ma túy” tại bản Pà Ca, bản Khánh Thành. Vừa qua, xã Nậm Cắn vinh dự được Công an tỉnh công nhận là “Xã biên giới sạch ma túy."
Đa dạng biện pháp đấu tranh
Là cửa khẩu quốc tế duy nhất ở Nghệ An, lượng người, phương tiện, hàng hóa hàng ngày phải kiểm soát khá lớn. Đây cũng là điều kiện thuận lợi mà các đối tượng buôn bán ma túy lợi dụng để móc nối, thiết lập các đường dây buôn bán ma túy về Việt Nam. Vì vậy, bên cạnh nhiệm vụ đảm bảo an ninh biên giới, toàn vẹn lãnh thổ, công tác đấu tranh với tội phạm ma túy được cán bộ chiến sỹ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn đặc biệt chú trọng.
Thiếu tá Hoàng Trọng Huy, Phó Đồn trưởng, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn, cho biết quản lý địa bàn 2 xã Tà Cạ, Nậm Cắn với khoảng 30km đường biên giới, trong khi hoạt động xuất nhập cảnh, nhập khẩu của người phương tiện hàng hóa qua cửa khẩu khá nhộn nhịp nên để đấu tranh với tội phạm nói chung, tội phạm ma túy nói riêng đơn vị đã triển khai đồng bộ các biện pháp.
Ngoài các biện pháp tuyên truyền, ngăn chặn từ xa đơn vị còn tổ chức rà soát, xác minh các đối tượng có dấu hiệu liên quan đến hoạt động ma túy để lên phương án đấu tranh kịp thời. Chỉ tính trong năm 2022 đơn vị đã phát hiện, triệt phá 7 vụ buôn bán ma tuy, bắt 7 đối tượng cùng 2 bánh heroin, 13 kg ma túy tổng hợp dạng đá, hơn 10.000 viên ma túy tổng hợp dạng hồng phiến. Ngoài ra, đơn vị cũng tích cực phối hợp cùng chính quyền địa phương, lực lượng công an địa bàn triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án xây dựng “xã biên giới sạch về ma túy."
Nhận định tình hình trong thời gian tới, Đại tá Dương Hồng Hải, Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh, cho biết Nghệ An với 1 của khẩu quốc tế, 1 cửa khẩu chính, 3 cửa khẩu phụ với nhiều đường mòn lối mở qua biên giới lại gần với trung tâm sản xuất ma túy “Tam giác vàng” nên tình hình tội phạm ma túy xâm nhập qua biên giới rất phức tạp. Ngoài ra, các đối tượng này cũng rất manh động, luôn mang vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả khi bị lực lượng chức năng phát hiện, truy bắt nên công tác đấu tranh lại càng khó khăn hơn.
Để đấu tranh với loại tội phạm này, thời gian tới, bộ đội biên phòng tỉnh tiếp tục duy trì các tổ chốt, làm tốt công tác tuần tra, kiểm soát bảo vệ biên giới, tổ chức tuần tra khép kín 24/24 giờ, đặc biệt là tập trung vào các cửa khẩu, đường mòn lối mở có khả năng các đối tượng lợi dụng xâm nhập biên giới.
Ngoài việc làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, bộ đội biên phòng tỉnh sẽ chú trọng công tác phát huy vai trò của cán bộ chiến sỹ biên phòng giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy các xã biên giới, cán bộ bộ đội biên phòng tăng cường, sinh hoạt ở các chi bộ thôn bản yếu kém, cán bộ biên phòng phụ trách phát triển kinh tế hộ gia đình. Từ đó, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền theo chiều sâu trên các phương tiện thông tin đại chúng qua đó, loại trừ các điều kiện tiềm ẩn cho tội phạm ma túy tồn tại và phát triển.
Ngoài ra, đơn vị sẽ tiếp tục tích cực phối hợp với các lực lượng liên quan như công an, hải quan, cảnh sát biển để đấu tranh ngăn chăn không để ma túy thẩm lậu qua biên giới. Đồng thời, sẽ phối hợp với lực lượng chức năng nước bạn Lào, trên cơ sở đó phối hợp xác lập các chuyên án, đấu tranh triệt phá ngay trên khu vực biên giới.
Chỉ tính riêng năm 2022, Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan phát hiện và triệt phá 78 vụ với 94 đối tượng, thu giữ 6 bánh heroin, 16kg ma túy dạng đá, hơn 110.000 viên ma túy dạng tổng hợp… Nhờ đó, đã giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, từng bước cũng cố nâng cao đời sống nhân dân trên địa bàn vùng biên giới./.