CNN đưa tin với việc Triều Tiên tiến hành vụ thử vũ khí được cho là tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) tân tiến hơn, Trung Quốc đang chịu sức ép lớn phải áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế làm tê liệt Bình Nhưỡng, trong đó có việc cắt đứt nguồn cung dầu mỏ.
Sau nghị quyết mới nhất của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đối với Triều Tiên, Trung Quốc đã cam kết hạn chế hoạt động xuất khẩu dầu thô và các sản phẩm từ dầu mỏ cho Bình Nhưỡng.
Tuy vậy, ngày 29/11, đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley cho biết trong cuộc điện đàm, Tổng thống Donald Trump đã kêu gọi người đồng cấp Trung Quốc cắt nguồn cung dầu mỏ cho Triều Tiên.
Việc cắt đứt hoàn toàn nguồn cung dầu mỏ sẽ là một bước đi quyết liệt. Cộng đồng quốc tế không còn nhiều thời gian để đối phó với Triều Tiên. Song đó không phải lý do để hấp tấp đưa ra các biện pháp mà không đưa ra đánh giá toàn diện về tác động tiềm tàng của những biện pháp này.
Vấn đề đầu tiên cần cân nhắc là tác động trực tiếp của biện pháp này tới chương trình vũ khí và hạt nhân của Triều Tiên.
[Trung Quốc từ chối cắt nguồn cung dầu mỏ cho Triều Tiên]
Một số nghiên cứu cho rằng về cơ bản, Triều Tiên có thể ngừng việc sử dụng dầu cho mục đích phi quân sự để đảm bảo mục đích quân sự không bị ảnh hưởng trong ngắn hạn.
Nghiên cứu khác cho rằng Triều Tiên đã đạt được công nghệ thay thế dầu bằng các nguồn hydrocarbon khác tự sản xuất trong nước.
Hơn nữa, do quân đội có thể sở hữu kho dự trữ dầu đáng kể, và chương trình tên lửa và hạt nhân dường như được ưu tiên hàng đầu, nên ít có khả năng việc cắt đứt nguồn cung dầu mỏ sẽ gây ra bất kỳ tác động trực tiếp nào tới các chương trình này.
Bên cạnh đó, nguồn cung dầu mỏ không phải là biện pháp kiềm chế đáng kể chương trình tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên.
Trong bối cảnh Bình Nhưỡng đang chạy nước rút để hoàn thiện năng lực răn đe hạt nhân đáng tin cậy, thì nước này đã đi qua giai đoạn có thể bị kiềm chế bởi lệnh cấm vận nhiên liệu.
Do đó, việc ngừng cung cấp dầu mỏ có khả năng càng củng cố quyết tâm chính trị của Bình Nhưỡng nhằm đạt được vũ khí hạt nhân hơn là làm nản lòng họ.
Một lệnh cấm vận dầu mỏ có thể gây suy yếu hệ thống kinh tế của Triều Tiên, từ đó tạo ra sự bất ổn chế độ. Tuy nhiên điều đó sẽ không gây ra tác động tức thì. Có thể Triều Tiên sẽ chọn cách lùi bước, song cũng có thể sẽ hành xử khiêu khích và gây hấn hơn, đưa chính sách “bên miệng hố chiến tranh” tới mức cực đoan.
Với hệ tư tưởng chính trị như hiện nay của Triều Tiên, thì có nhiều lý do để dự báo hậu quả này dễ xảy ra nhất.
Khi đó, một chính quyền Triều Tiên hung hăn hơn có thể đe dọa nhiều hơn tới Hàn Quốc, Nhật Bản, đảo Guam (Mỹ) và thậm chí lục địa Mỹ.
Trong thời điểm này, Mỹ, Trung Quốc và các nước khác trong khu vực cần theo đuổi hai mục tiêu cấp bách.
Một là buộc Triều Tiên ngừng cải thiện hơn nữa năng lực vũ khí của mình.
Thứ hai là nghiêm túc theo đuổi các biện pháp giảm thiểu rủi ro, thiết lập đường dây nóng trực tiếp giữa Washington và Bình Nhưỡng và trao đổi các đại diện cấp cao, công khai hoặc bí mật.
Thêm vào đó, kiềm chế những nguy cơ từ sự tính toán và đánh giá sai lầm cũng là điều quan trọng cần phải làm, ngang với việc kiềm chế sự phát triển hạt nhân của Bình Nhưỡng./.