Mỹ cam kết tăng cường hiện diện tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong bối cảnh những căng thẳng liên quan đến tranh chấp lãnh thổ trong khu vực đang ngày càng gia tăng.
Đây là tuyên bố được Tư lệnh Hải quân Mỹ, Đô đốc Jonathan Greenert, đưa ra trong chuyến thăm Malaysia vừa qua, phản ánh rõ quyết tâm theo đuổi chiến lược "xoay trục" sang châu Á-Thái Bình Dương của chính quyền Tổng thống Barack Obama.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với truyền thông khi đang ở thăm Malaysia mới đây, Đô đốc Greenert nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục duy trì hiện diện tại châu Á-Thái Bình Dương và đóng vai trò là một nhân tố quan trọng giúp tái cân bằng cũng như duy trì ổn định trong khu vực.
Về vai trò của Trung Quốc trong khu vực, Đô đốc Greenert cho rằng, cũng giống như Mỹ, Trung Quốc cũng là đối tác quan trọng giúp duy trì hòa bình và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương.
Trên tinh thần tôn trọng và tuân thủ tự do hàng hải cũng như các quy tắc về luật biển, Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với Bắc Kinh trong các cuộc đối thoại, hội nghị chuyên đề, chương trình trao đổi huấn luyện và nhiều hoạt động chung khác để tránh gây ra những hiểu lầm liên quan đến tranh chấp lãnh hải.
Ông Greenert tin tưởng, việc thúc đẩy ngoại giao hải quân sẽ giúp các bên hiểu rõ hơn về hoạt động và mục tiêu của nhau.
Tiếp đó, phát biểu trước các học viên Đại học Quốc phòng Phlippines ở thủ đô Manila, Đô đốc Greenert tái khẳng định Mỹ sẽ không đứng về bên cụ thể nào trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, nhưng cũng không chấp nhận các hành xử hiếu chiến vượt ngoài khuôn khổ luật pháp quốc tế.
Theo vị Tư lệnh Hải quân Mỹ, Washington tôn trọng và có nghĩa vụ bảo vệ Philippines theo Hiệp ước quốc phòng song phương ký năm 1951. Theo đó, nếu một trong hai nước bị tấn công quân sự thì nước kia sẽ có nghĩa vụ giúp đỡ.
Ngoài việc duy trì hiệp ước này, trong vài năm qua, Mỹ và Philippines cũng đã thương lượng về việc tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ tại Philippines thông qua việc triển khai máy bay, tàu, tàu tiếp tế và cử binh sỹ tham gia các chiến dịch an ninh hàng hải và nhân đạo.
Cũng trong bài phát biểu tại Đại học Quốc phòng Philippines, Đô đốc Greenert cho biết hải quân Mỹ sẽ triển khai các máy bay chiến đấu thế hệ 5 cùng 60 tàu chiến các loại đến khu vực Tây Thái Bình Dương, tăng 10 tàu chiến so với con số 50 chiếc hiện nay.
Tuyên bố của Đô đốc Greenert được đưa ra trong bối cảnh Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đang thực hiện chuyến công du lần thứ năm đến châu Á nhằm thảo luận với các nhà lãnh đạo khu vực về hợp tác kinh tế, an ninh, chống biến đổi khí hậu, chương trình hạt nhân của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và những tuyên bố chủ quyền gần đây của Trung Quốc.
Dự kiến vào cuối tháng Tư, Tổng thống Obama cũng sẽ thực hiện chuyến công du tới bốn nước châu Á gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Philippines./.