Ngày 27/1, Mỹ đã tái khẳng định cam kết của Washington trong việc bảo vệ quần đảo Senkaku do Nhật Bản quản lý, mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư, trên biển Hoa Đông trong trường hợp có mối đe dọa nhằm vào chuỗi đảo này.
Phía Mỹ tuyên bố đây là một phần trong hiệp ước an ninh ký giữa Washington và Tokyo.
Theo hãng thông tấn Kyodo của Nhật Bản, phát biểu tại một sự kiện của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Mỹ (CSIS), Đô đốc Hải quân Mỹ Harry Harris nhấn mạnh Mỹ sẽ bảo vệ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nếu bị đe dọa.
Ông cho hay căng thẳng leo thang tại khu vực quần đảo này (nếu có) có thể dẫn tới sự can dự của Washington theo hiệp ước an ninh song phương ký năm 1960.
Ngoài ra, Đô đốc Harris cũng bày tỏ quan ngại trước những hoạt động xây dựng đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở Biển Đông, động thái mà Washington cho rằng sẽ đe dọa sự ổn định của khu vực.
Theo hiệp ước an ninh song phương ký năm 1960, quân đội Mỹ sẽ bảo vệ Nhật Bản trong trường hợp nước này bị tấn công.
Nhiều nhà lãnh đạo Mỹ, trong đó có Tổng thống Mỹ Barack Obama, nhấn mạnh rằng cam kết trong hiệp ước này cũng bao gồm cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, song lại không chỉ rõ mối đe dọa tiềm tàng.
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là nhóm đảo nhỏ nằm cách đảo chính của tỉnh Okinawa của Nhật Bản khoảng 400km về phía Tây và hiện do Nhật Bản kiểm soát, nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và thường xuyên đưa tàu hoặc máy bay đến vùng biển này.
Tranh chấp chủ quyền đã gây căng thẳng trong quan hệ giữa hai nước suốt thời gian qua, đặc biệt sau khi Tokyo tiến hành quốc hữu hóa 3 trong số 5 đảo tại đây hồi tháng 9/2012./.