Ngày 12/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho biết Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ gặp Tổng thống Mahmoud Abbas vào ngày 14/5 tại London (Anh), cuộc gặp đầu tiên kể từ khi tiến trình đàm phán hòa bình Trung Đông đổ vỡ hồi tháng trước.
Động thái này được cho là nỗ lực cuối cùng của ông Kerry nhằm vãn hồi đàm phán.
Washington cho biết mục tiêu của cuộc gặp là thảo luận về quan hệ song phương Mỹ-Palestine. Thông báo của Bộ Ngoại giao cho biết có khả năng Ngoại trưởng Mỹ sẽ đề cập đến việc liệu Washington có tiếp tục duy trì viện trợ cho Chính quyền Palestine (PA) trong trường hợp PA thực thi thỏa thuận thành lập chính phủ đoàn kết với Phong trào Hồi giáo Hamas hay không. Việc Tổng thống Abbas tháng trước bất ngờ thông báo thỏa thuận thành lập chính phủ với Hamas đã khiến dư luận dự đoán về những ảnh hưởng xấu đến quan hệ Mỹ-Palestine.
Trước đó, theo thỏa thuận, hàng năm Mỹ viện trợ cho PA 500 triệu USD (đã giảm xuống còn 440 triệu USD trong năm tài chính kết thúc vào 30/9/2013). Tuy nhiên, khoản viện trợ của Mỹ được quy định không hỗ trợ cho Hamas, bị Mỹ liệt vào danh sách "tổ chức khủng bố."
Không chỉ vậy, bất kỳ thực thể nào do phong trào Hồi giáo này kiểm soát hoặc bất kỳ chính phủ chia sẻ quyền lực nào mà Hamas là thành viên hoặc chịu sự tác động của Hamas cũng sẽ không được hưởng lợi từ viện trợ Mỹ.
Đối với tiến trình hòa bình Trung Đông, bà Psaki cho rằng cơ hội để khôi phục đàm phán vẫn đang được để ngỏ và ngoại trưởng Mỹ sẽ tiếp tục kêu gọi các bên kiềm chế các hành động không giúp ích cho lộ trình này.
Một quan chức Palestine cũng đã xác nhận thông tin về cuộc gặp và cho biết Tổng thống Abbas và Ngoại trưởng Kerry sẽ thảo luận khả năng nối lại cuộc thương lượng với Israel. Nếu đàm phán nối lại, ông Kerry cho rằng hai bên phải làm việc về đường biên giới tương lai của nhà nước Palestine và các thỏa thuận an ninh cho Israel cũng như các vấn đề cốt lõi khác như người tị nạn và Jerusalem.
Trong diễn biến liên quan, Liên minh châu Âu (EU) bày tỏ quan ngại về những diễn biến gần đây trong tiến trình hòa đàm Trung Đông và hối thúc tất cả các bên đều đóng góp công sức.
Theo tuyên bố được đưa ra ngày 12/5 sau hội nghị các ngoại trưởng EU, liên minh này khẳng định hoàn toàn ủng hộ nỗ lực hòa bình của Mỹ mà Ngoại trưởng Kerry cùng các cộng sự của ông đang thực hiện.
Tuyên bố kêu gọi các bên trong những tuần tới tìm kiếm lập trường chung và sức mạnh chính trị cần thiết để nối lại tiến trình hòa đàm và thực hiện những quyết định cần thiết./.