Người nghệ nhân gần nửa thế kỷ 'giữ lửa' nghề làm khuôn bánh Trung Thu
Những ngày gần Trung Thu, nghệ nhân Trần Văn Bản (xã Tiền Phong, huyện Thường Tín, Hà Nội) lại tất bật gõ, đẽo, hoàn thiện những khuôn bánh để giao cho khách hàng đến từ khắp nơi trên cả nước.
Minh Hiếu
Nằm cách trung tâm Thành phố Hà Nội khoảng hơn 20km về phía nam, thôn Thượng Cung (xã Tiền Phong, Thường Tín, Hà Nội) là nơi nổi tiếng với nghề đục khuôn gỗ bánh Trung Thu. Tuy vậy, tại đây chỉ còn duy nhất một nghệ nhân bám trụ với nghề là ông Trần Văn Bản. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Đã gần 60 tuổi nhưng hơn 40 năm qua, ông Bản vẫn vững tay đẽo đục, gìn giữ và bảo tồn nghề làm khuôn bánh Trung Thu. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Những họa tiết của khuôn bánh được phác thảo trước khi được người thợ lành nghề này đục đẽo, tạo hoa văn, họa tiết. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Từ một khúc gỗ trở thành một chiếc khuôn bánh thành phẩm phải trải qua nhiều công đoạn: Xẻ gỗ, xử lý chống ẩm để gỗ không bị hỏng, cắt phôi theo yêu cầu của khách, mài nhẵn, bôi mực rồi tẩm dầu mỡ… (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Công đoạn khó và tốn nhiều thời gian nhất là đục đẽo tạo hình trong khuôn. Điều này đòi hỏi người nghệ nhân phải tỉ mỉ, sáng tạo và cẩn thận trong từng đường nét. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Một ngày có 24 tiếng thì nhiều khi ông dành 20 tiếng đồng hồ cho công việc, có những hôm ông làm đến 2 giờ sáng rồi chợp mắt một chút đến 5 giờ lại dậy làm. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Với các mẫu khuôn thông thường, ông Bản mất khoảng 3 giờ để hoàn thành, trong khi với những mẫu được khách hàng đặt riêng, ông có thể mất hàng tuần đến cả tháng để làm. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Người nghệ nhân có 40 năm làm nghề đục khuôn bánh cho biết khách hàng thiết kế bản vẽ rồi gửi hình ảnh cho ông qua điện thoại để đục khuôn. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Có những đường nét rất chi tiết, nếu đục không khéo là vỡ ngay, bởi vậy có những sản phẩm cầu kì ông phải làm mất cả ngày trời. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Khu vực làm việc của ông Bản treo hàng trăm mẫu khuôn bánh Trung Thu với đủ hình thù khác nhau. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Mỗi dịp Trung thu, ông Bản làm khoảng 200-300 khuôn bánh. Giá khuôn bánh dao động từ 300.000-700.000 đồng, có những chiếc đặc biệt lên đến cả chục triệu đồng. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Ông Bản giới thiệu khuôn bánh hình Chùa Một Cột. Đây là một trong số nhiều mẫu phức tạp mà ông phải tốn nhiều giờ đồng hồ đục, đẽo mới có thể làm ra. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Các mẫu khuôn bánh hình con Giáp. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Khi có nhiều đơn hàng, con cháu cũng giúp đỡ ông nhiều khâu, chỉ duy nhất khâu điêu khắc thủ công là ông phải đích thân làm để còn ổn định chất lượng, giữ uy tín với khách hàng. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Dù tuổi ngày càng cao, mắt càng kém nhưng ông Bản vẫn miệt mài đục đẽo mỗi ngày với một tình yêu sâu đậm với nghề. Người nghệ nhân này tin rằng nghề làm khuôn bánh sẽ luôn có chỗ đứng trong xã hội. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)