Tối 15/4, người dân nước Pháp và những người yêu chuộng cái đẹp trên toàn thế giới đón nhận hung tin: Nhà thờ Đức Bà (Notre-Dame) ở thủ đô Paris - công trình văn hóa được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa thuộc Liên hợp quốc (UNESCO) tôn vinh là Di sản văn hóa thế giới - đã bị "giặc lửa" hủy hoại.
Ngọn lửa bùng phát từ phần đỉnh tháp Nhà thờ Đức Bà, sau đó lan ra toàn bộ phần mái và cháy liên tục trong 15 giờ trước khi bị khống chế hoàn toàn.
Mái của Nhà thờ Đức Bà vốn được xây dựng hoàn toàn bằng gỗ đan hình mắt cáo, với mỗi xà rầm được làm bằng cả một cây sồi và đó là nguyên nhân chính khiến phần mái này bốc cháy dữ dội và bị thiêu hủy nhanh chóng trong vụ hỏa hoạn.
"Giặc lửa" đói khát, thổi khói vàng, phun ra những hạt gỗ, đá, chì và sắt và nó còn muốn chiếm lĩnh không gian nhiều hơn nữa trong Nhà thờ Đức Bà hơn 850 năm tuổi với 2 thế kỷ xây dựng này.
Theo các nhân chứng, tiếng chuông báo động đầu tiên vang lên lúc 6 giờ 20 chiều 15/4, khiến mọi hoạt động của các linh mục, vài trăm tín đồ và khách du lịch bên trong Nhà thờ Đức Bà như "hóa đá."
Chia sẻ với báo Ouest-France, anh Johann Vexo cho biết: "Mọi người đều bất động vì hoảng sợ trong khoảng một phút. Mọi người sợ hãi, nhưng họ không hoảng loạn. Cửa sau của nhà thờ mở ra và trong vài phút, nhà thờ đã không còn bóng người."
Trong 23 phút sau đó, không có bất cứ động tĩnh gì, khiến nhiều người cho rằng đó là một báo động sai.
Lúc 6 giờ 43 chiều, tiếng chuông báo cháy lần thứ hai vang lên và ngọn lửa bắt đầu hiện rõ, bập bùng trong những xà gỗ. Những chiếc xe cứu hỏa đầu tiên được huy động đến Nhà thờ Đức Bà, len qua những con phố đông đúc vào giờ cao điểm với còi báo động ở mức âm lượng lớn để lao tới trung tâm lịch sử và địa lý của Paris trong thời gian nhanh nhất có thể.
Họ có 66 phút cho các nỗ lực giải cứu các cổ vật được xem là quan trọng nhất tại di tích lịch sử này.
Người dân ở thủ đô Paris chắc chắn sẽ không thể quên những giây phút chứng kiến một trong những biểu tượng của nước Pháp đang chìm trong biển lửa.
Họ cùng nhau đứng trên những cây cầu bắc qua sông Seine, trên những lối đi bằng đá dọc bờ sông, cùng nhau cầu nguyện về những điều kỳ diệu. Nhiều người trong số họ đã khóc trước sự hung bạo của "giặc lửa."
[Điểm lại những vụ hỏa hoạn thiêu rụi các di sản văn hóa thế giới]
Bầu trời Paris chuyển thành màu cam, nhưng đó không phải màu của ánh hoàng hôn, mà là màu của những ngọn lửa đang "nuốt trọn" Nhà thờ Đức Bà.
Mùi khói lan ra khắp thành phố, len lỏi vào các ngôi nhà ở cách đó nhiều cây số. Tiếng còi báo động rền rĩ không ngừng.
Đại diện Cục An ninh Dân sự Pháp cho biết không thể dùng vòi rồng lớn hoặc máy bay để dập tắt lửa, bởi lượng lớn nước được trút từ độ cao thấp có thể làm suy yếu cấu trúc khung của Nhà thờ Đức Bà, có thể khiến công trình này sụp đổ một phần hoặc hoàn toàn và gây thiệt hại cho các công trình xung quanh.
Phương án dập lửa từ bên trong hiệu quả hơn cho việc đưa các hiện vật ra ngoài và cứu công trình. Do đó, 20 người trong khoảng 400 lính cứu hỏa có mặt tại hiện trường đã quên thân mình để vào trong 2 tòa tháp chuông vật lộn với đám cháy.
Vụ hỏa hoạn làm hư hại nhiều cổ vật. Tuy nhiên, lực lượng cứu hỏa đã cứu được chiếc rương đựng nhiều hiện vật quý của Nhà thờ Đức Bà, trong đó chiếc Mão gai vốn được Chúa Jesus đội trên đầu khi bị đóng đinh trên cây Thánh giá Đích thực, hay áo choàng St.Louis, được cho là thuộc sở hữu của Vua Louis IX, cùng với những mảnh Thánh giá và một chiếc Đinh Thánh.
Bức tượng chú gà trống Gaulois - biểu tượng lâu đời của nước Pháp - cũng đã được tìm thấy, dù đã bị biến dạng bởi sức nóng.
Hiện nguyên nhân gây cháy chưa được xác định nhưng truyền thông Pháp dẫn lời lực lượng cứu hỏa cho rằng hỏa hoạn "có thể liên quan tới" dự án tôn tạo trị giá 6,8 triệu USD phần tháp của nhà thờ với 250 tấn chì. Văn phòng công tố Paris đang điều tra vụ việc theo hướng tai nạn.
Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã cam kết xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà Paris trong vòng 5 năm.
Trong phát biểu với cả nước được phát sóng trên truyền hình ngày 16/4, Tổng thống Macron tuyên bố: "Chúng ta sẽ xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà đẹp hơn và tôi muốn việc này sẽ được hoàn tất trong vòng 5 năm, chúng ta có thể làm được điều này"./.