Hội nghị Báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2019, triển khai nhiệm vụ năm 2020 do Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và thành phố Hải Phòng đã được tổ chức vào ngày 28/12, tại thành phố Hải Phòng.
Tham dự hội nghị có ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; ông Vũ Đức Đam, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Sau phần tham luận của các đại biểu về những thành tựu, cơ hội, thách thức của báo chí trong năm 2019, phương hướng nhiệm vụ năm 2020, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghi nhận và đánh giá cao những thành tựu của báo chí trong năm 2019; những kết quả về kinh tế-xã hội của đất nước đạt được trong thời gian qua, trong đó có sự đóng góp rất lớn của các cơ quan báo chí.
Cơ quan báo chí là nơi phản ánh chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, chính quyền địa phương đến với người dân; có những ý kiến đóng góp tâm huyết, trách nhiệm đối với đất nước và các ngành. Nhờ đó, giúp Chính phủ và các địa phương ban hành chính sách mới, phù hợp hơn.
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, các cơ quan báo chí có chức năng quan trọng trong phổ biến tuyên truyền chính sách của Đảng, Nhà nước, địa phương, nhưng trong đó có một số cơ quan chưa chú ý và dành nguồn lực cho các cơ quan báo chí; chưa chủ động cung cấp thông tin kịp thời đầy đủ để báo chí thực hiện sứ mệnh của mình, hướng tới phục vụ nhân dân.
Phó Thủ tướng lưu ý năm 2020 là năm diễn ra nhiều sự kiện lớn của đất nước, đòi hỏi sự dấn thân mạnh mẽ của các nhà báo, các cơ quan thông tấn, báo chí. Chính phủ chia sẻ thách thức của báo giới trong giai đoạn hiện nay, như phải đưa thông tin chính xác, kịp thời, chính thống song phải đúng định hướng, đồng thời phải có hình thức phù hợp với nhu cầu ngày càng cao và khắt khe của công chúng.
Chính phủ ủng hộ báo giới bằng hành động cụ thể như đề cao hơn nữa vai trò của báo chí; đề nghị các bộ, ngành, chính quyền địa phương dành nguồn kinh phí để hỗ trợ các cơ quan báo chí hoạt động, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ.
Kết luận hội nghị, ông Võ Văn Thưởng đánh giá 4 thành tựu nổi bật các cơ quan báo chí đạt được trong năm 2019, gồm: công tác chỉ đạo, định hướng, tổ chức cung cấp thông tin cho báo chí đạt kết quả tích cực; tăng cường đôn đốc triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí đến năm 2025; công tác quản lý Nhà nước, công tác Hội đã có đổi mới, kịp thời khắc phục một số hạn chế, bất cập; công tác thông tin tuyên truyền trên báo chí tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức ngày càng đa dạng, có chiều sâu, sức lan tỏa mạnh mẽ.
Bên cạnh các thành tựu đã đạt được của công tác báo chí trong năm 2019, ông Võ Văn Thưởng đã chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm; trong đó, có những hạn chế kéo dài nhưng chậm được khắc phục như: công tác chỉ đạo, định hướng báo chí có thời điểm chưa đáp ứng yêu cầu đề ra, có thời điểm còn chậm trong phối hợp, trao đổi cung cấp thông tin cho báo chí.
Trong một số trường hợp, việc chậm cung cấp thông tin khiến thông tin báo chí "chạy theo" mạng xã hội, sử dụng thông tin từ mạng xã hội, thiếu kiểm chứng hoặc kiểm chứng chưa chặt chẽ. Đây là hạn chế đã nhiều lần được đề cập nhưng vẫn chưa khắc phục hiệu quả.
[Báo chí chính thống tránh rơi vào thế bị động trước thông tin xấu độc]
Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước về báo chí, công tác Hội vẫn còn bất cập, thiếu sót. Việc xử lý tình trạng "báo hóa" tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp chưa nghiêm, thậm chí còn có biểu hiện buông lỏng, chậm ban hành tiêu chí cụ thể về tạp chí, nhất là tạp chí điện tử; thực hiện quy hoạch báo chí chưa đảm bảo tiến độ; một số quy định liên quan đến hoạt động báo chí lạc hậu, không còn phù hợp, gây khó khăn cho công tác quản lý.
Công tác xây dựng Đảng trong cơ quan báo chí cũng chưa được chú trọng, đặc biệt là công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát; vai trò nêu gương của đảng viên là phóng viên, biên tập viên, lãnh đạo cơ quan báo chí chưa thể hiện rõ nét. Đặc biệt, có hiện tượng buông lỏng công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng đối với hoạt động của cơ quan báo chí.
Tình trạng thông tin sai sự thật, thiếu cơ sở, suy diễn, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của công dân vẫn tiếp diễn. Việc nêu gương người tốt việc tốt, nhân tố mới có tiến bộ nhưng vẫn chưa tương xứng với nhiệm vụ, trách nhiệm và yêu cầu đề ra. Một số cơ quan báo chí, đặc biệt là các cơ quan báo chí thuộc các tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội chưa chấp hành nghiêm chỉ đạo, định hướng thông tin.
Cùng với đó, một số cơ quan báo chí chưa quan tâm đến việc quản lý văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, tuyển dụng người không đủ tiêu chuẩn làm lãnh đạo văn phòng đại diện, phóng viên thường trú dẫn đến sai phạm, một số trường hợp bị bắt, xử lý hình sự do lợi dụng hoạt động báo chí để trục lợi; cơ chế giám sát, kiểm soát "quyền lực truyền thông" đối với cơ quan báo chí, phóng viên, người làm báo chưa hiệu quả. Đồng thời, tình trạng khiếu kiện nội dung thông tin ngày càng nhiều nhưng việc giải trình của các cơ quan báo chí còn hình thức, không cầu thị, thiếu thuyết phục, thậm chí còn thể hiện sự "kẻ cả," "cửa quyền," "khệnh khạng," "bề trên."
Để khắc phục những hạn chế, khuyết điểm trên, ông Võ Văn Thưởng đề nghị năm 2020, các cơ quan báo chí cần thực hiện 7 nhiệm vụ. Đó là kiên trì thực hiện chỉ đạo, định hướng thông tin theo phương châm chủ động, kịp thời, hiệu quả, giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành chỉ đạo, định hướng các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm; bảo đảm, thực hiện nghiêm nguyên tắc một đầu mối trong chỉ đạo định hướng thông tin.
Các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin tuyên truyền các sự kiện lớn, vấn đề quan trọng của đất nước; nêu bật những thành quả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại, xây dựng, chỉnh đốn Đảng... trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng; xây dựng môi trường thông tin lành mạnh tiến bộ với dòng chủ lưu là thông tin tích cực, góp phần tạo không khí tin cậy, phấn khởi, nỗ lực hoàn thành tốt Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015-2020 và Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, tiến tới Đại hội XIII của Đảng.
Nâng cao năng lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động báo chí, khẩn trương thực hiện nghiêm Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025; rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp với thực tiễn.
Đối với việc tăng cường công tác xây dựng Đảng trong cơ quan báo chí, ông Võ Văn Thưởng đề nghị Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương, cấp ủy, tổ chức Đảng các cơ quan chủ quản, cơ quan báo chỉ cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên; khuyến khích đội ngũ những người làm báo không ngừng trau dồi bản lĩnh chính trị, rèn luyện phẩm chất đạo đức, phát huy tốt sứ mệnh người làm báo.
Đồng thời, ngay trong năm 2020, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan liên quan thực hiện việc kiểm tra, giám sát công tác xây dựng Đảng đối với một số cơ quan báo chí ở Trung ương, để kịp thời chấn chỉnh, thúc đẩy làm tốt công tác Đảng ở các cơ quan này.
Bên cạnh nhận diện, đánh giá đúng, có biện pháp khắc phục các biểu hiện tư nhân hóa báo chí, cần tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Hội Nhà báo Việt Nam, các cấp Hội trên cả hai khía cạnh nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và giáo dục đạo đức nghề nghiệp.
Đồng thời tăng cường trách nhiệm cung cấp thông tin của các cơ quan Đảng, Nhà nước và trách nhiệm giải trình của các cơ quan báo chí.
Tại hội nghị, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tặng Bằng khen cho các cơ quan, đơn vị có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2019./.