Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vừa lưu ý rằng những rào cản trong tiến trình phê chuẩn TPP sẽ hướng sự chú ý của các nước tới một hiệp định thương mại tự do khác đang được thương lượng là Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có sự tham gia của Trung Quốc.
Phát biểu tại một phiên họp ngày 15/11 của Ủy ban đặc biệt của Thượng viện bàn luận về việc thông qua Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), ông Abe nói Trung Quốc sẽ là nền kinh tế lớn nhất trong RCEP khi hiệp định này không bao gồm Mỹ.
Theo ông, câu hỏi đặt ra là liệu RCEP - hiệp định được đàm phán từ năm 2013 - có thể hạn chế vai trò của các doanh nghiệp nhà nước hay bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ triệt để như TPP cam kết thực hiện hay không.
Ông Abe đang thúc đẩy không chỉ Nhật Bản phê chuẩn TPP, mà cả việc Mỹ tiếp tục tham gia hiệp định này. TPP sẽ không thể có hiệu lực nếu không có sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ, nước chiếm khoảng 60% tổng GDP của các nước thành viên.
Trong bối cảnh tương lai của TPP đang trở nên không rõ ràng sau chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua, Thủ tướng Abe có thể sẽ thuyết phục ông Trump về TPP tại cuộc gặp Tổng thống mới đắc của Mỹ ở New York vào ngày 17/11.
Nhà lãnh đạo Nhật Bản cho biết ông sẽ nêu rõ quan điểm với ông Trump về tầm quan trọng của thương mại tự do.
Sau đó, Thủ tướng Abe dự kiến sẽ tham dự cuộc họp thượng đỉnh các nước thành viên TPP bên lề một hội nghị cấp cao APEC tại Peru, nhằm tìm kiếm sự nhất trí từ các nhà lãnh đạo các nước trong việc thúc đẩy tiến trình phê chuẩn hiệp định ở mỗi nước.
Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Malaysia, Mustapa Mohamed cho biết tình hình kinh tế quốc tế thiếu rõ ràng hiện nay đang thúc đẩy và củng cố quyết tâm của các thành viên tham gia RCEP, những nước đang có nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, tiếp tục làm việc nhằm đạt thỏa thuận.
RCEP có sự tham gia của Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, 10 nước ASEAN, cùng với Australia và New Zealand. Trong khi đó, TPP đã được Mỹ và 11 nền kinh tế khác - trong đó bao gồm Nhật Bản và sáu nước tham gia RCEP, nhưng không có Trung Quốc - ký tháng 10/2015 và hiện đang chờ Quốc hội các nước thành viên phê chuẩn./.