Ngày 10/1, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos đã ra lệnh ngừng hòa đàm với nhóm Quân đội Giải phóng Quốc gia (ELN) sau khi các tay súng của lực lượng này tấn công lực lượng quân đội chính phủ và phá hoại đường ống dẫn dầu quốc gia vào rạng sáng cùng ngày.
Phát biểu trên truyền hình quốc gia, Tổng thống Santos tuyên bố đã điện đàm với trưởng đoàn đàm phán của chính phủ đang có mặt tại Quito, Ecuador, nơi dự kiến sẽ khởi động vòng hòa đàm lần thứ 5 trong cũng trong ngày 10/1 và yêu cầu phái đoàn trở về nước ngay để đánh giá tương lai của tiến trình đối thoại.
Tuyên bố của ông Santos được đưa ra ít giờ sau khi ELN ném lựu đạn vào một căn cứ hải quan tại Arauquita, thuộc bang Arauca, làm 2 người bị thương và cài thuốc nổ phá hoại 2 đoạn của đường ống dẫn dầu tại các bang Arauca và Boyacá, làm gián đoạn hoạt động bơm dầu.
Các hoạt động tấn công quân đội và cơ sở hạ tầng của ELN diễn ra ngay sau khi thỏa thuận ngừng bắn song phương giữa nhóm này với chính phủ hết hiệu lực vào ngày 9/1 sau 120 ngày thực thi.
Trong động thái phản ứng, nhóm Quân đội Giải phóng quốc gia (ELN) tuyên bố “các cuộc tấn công lẽ ra không nên ảnh hưởng tới quá trình hòa đàm” với chính phủ.
Trong một văn bản, ELN nêu rõ theo thỏa thuận hai bên dự kiến tiến hành đối thoại để đánh giá việc thực hiện ngừng bắn song phương đã hết hiệu lực nhằm “tiếp tục theo đuổi những kết quả đã đạt được.”
ELN cũng bày tỏ thiện chí đạt được một thỏa thuận ngừng bắn mới với chính phủ, nhằm cải thiện tình hình nhân đạo của người dân.
Trước đó, chính phủ Colombia và ELN thừa nhận trong hơn 3 tháng thực hiện thỏa thuận ngừng bắn song phương từ ngày 1/10, hoạt động tấn công quân sự trên toàn quốc đã được cải thiện đáng kể, đồng thời đều bày tỏ sẵn sàng kéo dài việc thực hiện văn bản nói trên trong nỗ lực tìm kiếm nền hòa bình dài lâu.
Với khoảng 3.000 thành viên, ELN hiện là lực lượng nổi dậy lớn nhất ở quốc gia Nam Mỹ này sau khi Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) giải giáp.
Cùng với nỗ lực của các nước trung gian hòa giải gồm Ecuador, Brazil, Cuba, Chile, Na Uy và Venezuela, từ tháng 2/2017, đại diện Chính phủ Colombia và ELN đã chính thức khởi động tiến trình hòa đàm tại Ecuador.
Đây cũng là kết quả của 3 năm tiếp xúc bí mật nhằm chấm dứt hoàn toàn cuộc xung đột vũ trang tại Colombia kéo dài hơn nửa thế kỷ qua - đã khiến ít nhất 260.000 người thiệt mạng, 60.000 người mất tích và 6,9 triệu người phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn.
Đầu tháng Chín năm ngoái, Chính phủ Colombia và ELN đạt được thỏa thuận ngừng bắn song phương.
Đây là lần đầu tiên sau hơn 50 năm xung đột vũ trang với quân đội chính phủ, ELN chấp nhận ngừng bắn, cũng như không tiến hành bắt cóc con tin, dừng tấn công các công trình cơ sở hạ tầng, không sử dụng mìn sát thương cho tới ngày 9/1/2018.
Tổng thống Santos từng bày tỏ hy vọng lệnh ngừng bắn sẽ được tiếp tục kéo dài và sẽ là bước đi đầu tiên góp phần đạt được thỏa thuận hòa bình giữa hai bên, chấm dứt xung đột./.