Ngày 25/2, Hãng thông tấn Cuba Prensa Latina cho biết Tổng thống Mỹ Barack Obama đã gia hạn tuyên bố về tình trạng khẩn cấp với Cuba - được ban bố lần đầu vào năm 1996 - thêm 1 năm, bất chấp việc ông sắp tiến hành chuyến thăm chính thức tới đảo quốc Caribe này.
Cách đây vừa tròn 20 năm, Tổng thống Mỹ lúc đó Bill Clinton đã ra tuyên bố về tình trạng khẩn cấp với Cuba sau khi nước này bắn hạ 2 trong số 3 máy bay Cessna Skymaster của Mỹ mà La Habana khẳng định đã liên tục vi phạm không phận Cuba, rải truyền đơn phản cách mạng bất chấp bị cảnh cáo nhiều lần.
Về phần mình, Washington khẳng định các máy bay trên chỉ bay trong không phận quốc tế và ra Tuyên bố 9398 nói trên, theo đó cấm mọi tàu bè và máy bay của bất cứ quốc gia nào nhưng có đăng ký tại Mỹ được đi vào hải phận hay không phận của Cuba, trừ khi được chính phủ Mỹ cho phép trước.
Tuyên bố này - mà theo Luật Tình trạng khẩn cấp của Mỹ phải được Tổng thống xem xét gia hạn hàng năm - cũng cho phép lực lượng phòng vệ bờ biển của Mỹ được kiểm tra, thậm chí tạm giữ các tàu bè vi phạm lệnh cấm vận kinh tế và thương mại chống Cuba sau đó đi vào hải phận Mỹ.
Tuy nhiên, khác với các lần gia hạn trước, trong đó lặp lại y nguyên văn bản gốc năm 1996, lần này Tổng thống Obama nói rõ việc kiểm tra và tạm giữ các tàu bè bị nghi vi phạm lệnh cấm vận phải được tiến hành phù hợp với luật pháp quốc tế.
Văn bản gia hạn cũng “làm dịu” bớt những chỉ trích vẫn được các chính quyền Clinton và Bush trước đó lặp lại nhiều lần để viện dẫn quyết định tiếp tục biện pháp thù địch trên chống Cuba, đồng thời thừa nhận hai nước đã tái thiết lập quan hệ ngoại giao và đang trong quá trình tiến tới bình thường hóa quan hệ.
Theo lịch trình được hai bên công bố, Tổng thống Mỹ Obama và phu nhân sẽ thăm Cuba vào ngày 21-22/3 tới, trở thành nguyên thủ Mỹ đầu tiên công du đảo quốc Caribe này kể từ chuyến đi của tổng thống Calvin Coolidge năm 1928./.