Ngày 26/7, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã ký ban hành một đạo luật về tự trị cho người Hồi giáo, mở đường cho những người Hồi giáo thiểu số ở miền Nam nước này bắt đầu hướng đến xây dựng chính quyền tự trị vào năm 2022 nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần nửa thế kỷ tại Mindanao.
Phát biểu với báo giới, người phát ngôn Harry Roque cho biết Tổng thống Duterte đã "ký ban hành Luật cơ bản về Bangsamoro (BOL)," ban đầu được gọi là Luật cơ sở về Bangsamoro (BBL).
Theo đó, BOL sẽ mở đường cho việc thành lập một chính quyền cho Vùng tự trị Bangsamoro, thay thế Vùng tự trị ở khu vực Mindanao Hồi giáo (ARMM) hiện tại.
Vùng tự trị Bangsamoro sẽ được nắm quyền tự quyết nhiều hơn, có thể có hệ thống tư pháp và lập pháp riêng.
Tuy nhiên, chính quyền vùng này không thể có quân đội và lực lượng cảnh sát riêng mà vẫn do chính quyền trung ương quản lý.
Đạo luật trên ra đời nhờ một thỏa thuận năm 2014 giữa Chính phủ Philippines và Mặt trận Giải phóng Hồi giáo Moro (MILF), nhóm nổi dậy chính tại nước này, trong đó hai bên thống nhất thông qua một đạo luật nhằm duy trì hòa bình lâu dài ở miền Nam Philippines ở mức độ lập pháp.
Các lãnh đạo của MILF đều hoan nghênh BOL, kể cả khi tất cả các yêu cầu đưa ra đều không được đáp ứng, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục đàm phán cho đến khi các sửa đổi được đưa vào luật.
Cố vấn Hòa bình của Tổng thống Philippines Jesus Dureza trước đó nhận định đạo luật này "sẽ là một sự bắt đầu mới cho toàn bộ Bangsamoro và người dân để mang đến một Mindanao và đất nước Philippines tốt hơn và yên ổn hơn."
Theo các chuyên gia, đạo luật này cũng sẽ giúp ngăn chặn tầm ảnh hưởng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, sau vụ những nhóm Hồi giáo ủng hộ IS tấn công giành quyền kiểm soát tại thành phố Marawi, đảo Mindanao suốt 5 tháng trong năm 2017 làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về thách thức an ninh vô cùng lớn trong khu vực.
Khu vực Bangsamoro bao gồm một phần của đảo Mindanao, đảo lớn thứ 2 của Philippines, và một chuỗi hàng chục đảo nhỏ nổi tiếng về nạn cướp biển.
Khu vực này là nơi sinh sống của khoảng 5 triệu người Hồi giáo đồng thời là nơi có tỷ lệ người có việc làm, mức thu nhập, trình độ giáo dục và phát triển kinh tế thấp nhất Philippines.
Theo thống kê chính thức, khoảng 120.000 người đã thiệt mạng do xung đột giữa quân đội chính phủ và các nhóm nổi dậy Hồi giáo tại miền Nam Philippines từ đầu những năm 1970 đến nay. Trong số này, có nhiều người là người dân thường./.