Ngày 14/12, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án sai phạm xảy ra tại Tổng Công ty Đầu tư phát triển và quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long (gọi tắt là Tổng Công ty Cửu Long, thuộc Bộ Giao thông Vận tải), Công ty Cổ phần Tập đoàn Yên Khánh và các đơn vị có liên quan trong việc đấu thầu và thu phí tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương.
Phiên tòa xét xử 20 bị cáo, trong đó có bị cáo Đinh La Thăng (giữ chức Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải từ tháng 8/2011 đến tháng 2/2016) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo Điều 219, Bộ luật Hình sự năm 2015.
Cùng hầu tòa với tội danh "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" như bị cáo Đinh La Thăng còn có 6 bị cáo từng là lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải gồm: Nguyễn Hồng Trường (giữ chức Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải giai đoạn tháng 4/2007-8/2017), Nguyễn Chí Thành (nguyên Phó vụ trưởng Vụ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải), Lê Trung Cường (chuyên viên Vụ Tài chính); Dương Tuấn Minh, Dương Thị Trâm Anh (nguyên Tổng giám đốc và Giám đốc Tổng công ty Cửu Long), Nguyễn Thu Trang (nguyên Phó trưởng phòng Đầu tư và quản lý đấu thầu, Tổng Công ty Cửu Long).
Bị cáo Đinh Ngọc Hệ (tức Út “trọc,” nguyên Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn-Bộ Quốc phòng) bị truy tố về hai tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi"; 12 bị cáo còn lại bị truy tố về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản."
Tại phiên tòa này, Hội đồng xét xử triệu tập nhiều tổ chức, cá nhân có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Trong số đó đáng chú ý có đại diện Bộ Giao thông Vận tải - bị hại trong vụ án, đại diện Bộ Tài chính, đại diện các Công ty Cửu Long, Yên Khánh, Thái Sơn, Công ty Cổ phần BOT Việt Trì, Công ty Cổ phần BOT và BT Quốc lộ 20, Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1... Tham dự phiên tòa có hơn 20 luật sư bào chữa.
[Vụ cao tốc TP.HCM-Trung Lương: Ông Đinh La Thăng sắp hầu tòa]
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Dự án đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương được hình thành từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Do vậy, việc bán quyền thu phí là bán tài sản của Nhà nước và số tiền thu được từ việc bán quyền thu phí là tài sản của Nhà nước.
Bộ Giao thông Vận tải được Thủ tướng Chính phủ giao là đơn vị chủ trì xây dựng Đề án bán quyền thu phí, thực hiện việc chuyển giao quyền thu phí để hoàn trả ngân sách Nhà nước kinh phí đã đầu tư cho dự án.
Khi triển khai thực hiện, bị cáo Đinh La Thăng là Bộ trưởng có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ do Thủ tướng Chính phủ giao, có vai trò quyết định đến việc bán quyền thu phí đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương.
Tuy nhiên, xuất phát từ động cơ cá nhân, thông qua mối quan hệ quen biết từ trước, bị cáo Đinh La Thăng đã gọi điện thoại trực tiếp cho bị cáo Dương Tuấn Minh (Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cửu Long) để giới thiệu đưa bị cáo Đinh Ngọc Hệ (Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn) tiếp cận đề án, sau đó tạo điều kiện cho công ty của Hệ trúng đấu giá quyền thu phí đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương.
Từ đó, bị cáo Đinh Ngọc Hệ đã lợi dụng mối quan hệ này để xây dựng hồ sơ gian dối tham gia mua đấu giá quyền thu phí. Sau khi trúng đấu giá quyền thu phí, bị cáo Đinh Ngọc Hệ đã tiếp tục thực hiện các hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của Nhà nước.
Các bị cáo Nguyễn Hồng Trường, Dương Tuấn Minh, Dương Thị Trâm Anh, Nguyễn Chí Thành, Lê Trung Cường, Nguyễn Thu Trang là các cán bộ dưới quyền của bị cáo Đinh La Thăng. Do biết mối quan hệ cá nhân giữa bị cáo Đinh La Thăng và Đinh Ngọc Hệ nên khi được giao nhiệm vụ triển khai thực hiện Đề án chuyển giao quyền thu phí đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương đã làm trái các quy định về bán đấu giá tài sản Nhà nước, từ đó để Đinh Ngọc Hệ lợi dụng chiếm đoạt tài sản.
Cáo trạng xác định hành vi làm trái nêu trên của Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường và đồng phạm là điều kiện dẫn đến hậu quả để Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm thực hiện các hành vi gian dối, bắt đầu từ việc lập hồ sơ giả năng lực của Công ty Yên Khánh và Công ty Khánh An để tham gia đấu giá đến việc che giấu việc kiểm soát doanh thu thu phí của Bộ Giao thông Vận tải và các cơ quan chức năng, từ đó chiếm đoạt, gây thất thoát hơn 725 tỷ đồng của Nhà nước.
Dự kiến, phiên tòa xét xử đến ngày 25/12./.