Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát chủ trì buổi làm việc với Bộ Công Thương về thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+)
Tại buổi làm việc giữa Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Bộ Công Thương ngày 21/7, tại Hà Nội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã thông tin về việc đảm bảo cung ứng điện và các kiến nghị các giải pháp để phát triển bền vững lĩnh vực này.
Bộ trưởng cho biết trong giai đoạn 2016-2021, công tác cung cấp điện cơ bản đáp ứng đủ yêu cầu phá triển kinh tế-xã hội với chất lượng ngày càng được cải thiện. Công nghiệp khai thác dầu khí tăng cao, hình thành được một số cơ sở lọc hóa dầu quy mô lớn. Đã đầu tư xây dựng nhiều dự án mỏ than có công suất lớn; sản lượng khai thác than thương phẩm tăng; thủy điện phát triển nhanh, gần đây điện gió và điện Mặt Trời bắt đầu phát triển với tốc độ cao.
[Khó thu hút vốn đầu tư lưới truyền tải điện do vướng cơ chế]
Bên cạnh đó, đầu tư xây dựng hạ tầng cung cấp điện có sự phát triển mạnh mẽ, là điều kiện quan trọng cho việc bảo đảm an ninh cung ứng điện. Đưa điện lưới quốc gia tới hầu hết mọi miền của đất nước, kể cả vùng sâu, vùng xa, biên cương, hải đảo.
Đặc biệt, đã tích cực thực hiện chuyển đổi ngành năng lượng sang hoạt động theo cơ chế thị trường; huy động được nguồn lực lớn cho đầu tư phát triển với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, nòng cốt là các doanh nghiệp nhà nước.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, trong giai đoạn 2016-2021, tổng cung cấp năng lượng sơ cấp tăng trưởng bình quân 8,7%/năm. Tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng tăng trưởng khá nhanh, bình quân 7,9%/năm giai đoạn 2015-2019, đạt mức 64,542 triệu tấn dầu quy đổi vào năm 2019. Do ảnh hưởng của đại dịch, tăng trưởng tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng của năm 2020 so với năm trước đó chỉ còn 2,28%, đạt giá trị 66.014 triệu tấn dầu quy đổi.
Tư lệnh ngành Công Thương cũng chỉ ra những thách thức trong quá trình đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia như: Các nguồn cung trong nước không đủ đáp ứng yêu cầu, phải nhập khẩu năng lượng ngày càng lớn; trữ lượng xác minh các nguồn năng lượng sơ cấp truyền thống có khả năng khai thác không lớn, năng lượng, trữ lượng xác minh các nguồn năng lượng sơ cấp truyền thống có khả năng khai thác không lớn, năng lực sản xuất, phân phối và khả năng dự phòng năng lượng trong nước còn hạn chế.
Theo đó, việc tự chủ nguồn cung năng lượng trong nước là thách thức lớn; nhiều dự án điện bị chậm so với quy hoạch, kế hoạch; một số chỉ tiêu bảo đảm an ninh năng lượng đang biến động theo chiều hướng bất lợi.
Từ những khó khăn, thách thức cũng như vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách phát triển năng lượng trong giai đoạn vừa qua, Bộ Công Thương kiến nghị cần điều chỉnh, sửa đổi một số nội dung của Luật Điện lực để phù hợp với bối cảnh phát triển mới của ngành điện lực nói chung và năng lượng xanh, sạch nói riêng đạt được hiệu quả theo yêu cầu, phù hợp với thực tiễn, đồng thời, cần có đánh giá, xây dựng các tiêu chí xác định lĩnh vực được ưu đãi, luật hóa việc phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam làm tiền đề thúc đẩy phát triển bền vững, thu hút được các nguồn lực trong và ngoài nước tham gia phát triển điện lực.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị xây dựng các tiêu chí xác định lĩnh vực được ưu đãi, luật hóa việc phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam làm tiền đề thúc đẩy phát triển bền vững, (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+)
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Đoàn giám sát ghi nhận và sẽ nghiêm túc nghiên cứu các ý kiến, kiến nghị của Bộ Công Thương về điều chỉnh một số nội dung của các luật, chính sách trong phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện Báo cáo theo hướng có so sánh giữa giai đoạn trước khi tiến hành giám sát để nêu bật vấn đề an ninh năng lượng cho thời kỳ từ năm 2011-2016, từ năm 2016-2021 và từ năm 2021 đến nay đã hoàn thành được những mục tiêu nào trong các mục tiêu tại Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; những vấn đề tồn tại, hạn chế trong giai đoạn giám sát cần được báo cáo rõ.
Ngoài ra, Bộ cũng cần cập nhật việc thực hiện Quy hoạch điện VIII, một số vấn đề được người dân, doanh nghiệp quan tâm… làm rõ những tiềm năng và thế mạnh của Việt Nam trong phát triển năng lượng… Báo cáo bổ sung các vấn đề trên được Đoàn giám sát đề nghị Bộ Công Thương nộp trước ngày 25/7/2023./.
