Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc ngày 25/8 dẫn lời nhiều nhà quan sát cho rằng thỏa thuận vừa đạt được giữa hai miền Triều Tiên là bước khởi đầu trong một chương mới trong mối quan hệ liên Triều sau nhiều năm căng thẳng.
Theo các chuyên gia phân tích, thỏa thuận trên bao gồm tất cả những điểm chính mà hai bên mong muốn, đó là việc Triều Tiên bày tỏ lấy làm tiếc về vụ nổ mìn và Hàn Quốc cam kết ngừng các buổi phát thanh tuyên truyền chống Bình Nhưỡng.
Các nhà quan sát cho rằng việc Triều Tiên bày tỏ lấy làm tiếc là một động thái hiếm hoi trong những năm gần đây, đồng thời nhận xét rằng thỏa thuận vừa đạt được thể hiện sự quyết tâm của lãnh đạo hai nước trong việc chấm dứt sự đối kháng, trong khi nỗ lực thiết lập môt khuôn khổ mới cho mối quan hệ liên Triều.
Giáo sư Kim Yong-hyun, chuyên gia nghiên cứu về Triều Tiên tại Trường Đại học Dongguk (Hàn Quốc), được dẫn lời nói: “Hai nhà lãnh đạo về thực chất đã tổ chức một cuộc gặp thượng đỉnh gián tiếp thông qua các đại diện của mình. Đây là cuộc họp giữa những trợ lý thân cận nhất của Tổng thống Park Geun-hye và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, những người có thể truyền đạt một cách rõ ràng ý tưởng của các lãnh đạo."
Giáo sư Kim cho rằng đối với bà Park Geun-hye, thỏa thuận mới này có thể là chiếc chìa khóa giúp bà giải quyết các vấn đề liên Triều trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ tổng thống, còn đối với ông Kim Jong Un, đây có thể là điểm xuất phát của một chính sách mới đối với Seoul.
Giáo sư Yang Moo-jin thuộc Trường đại học Nghiên cứu Triều Tiên cho hay: “Nếu hai chính phủ dần xây dựng được lòng tin, người ta không thể loại bỏ khả năng điều này sẽ dẫn tới cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ 3”. Hai miền Triều Tiên đã tổ chức hai cuộc gặp thượng đỉnh vào các năm 2000 và 2007.
Tuy nhiên, ngoài những ý kiến lạc quan cũng còn một số ý kiến cho rằng nhiều vấn đề cốt lõi giữa hai bên vẫn chưa được giải quyết.
Nhà nghiên cứu cao cấp về các vấn đề thống nhất và hòa bình Jang Yong-seok thuộc Trường Đại học Quốc gia Seoul nhận định: “Thỏa thuận tổ chức đoàn tụ cho các gia đình bị ly tán trong cuộc chiến tranh Triều Tiên có thể được coi là một bước tiến bộ, nhưng vấn đề cốt lõi là chương trình hạt nhân của Triều Tiên vẫn chưa hề được thảo luận."
Trước đó, ngày 24/8, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã hoan nghênh thỏa thuận giữa hai miền Triều Tiên về việc tháo ngòi tình trạng căng thẳng, đồng thời bày tỏ hy vọng thỏa thuận này sẽ dẫn đến việc nối lại các cuộc thương lượng vốn vẫn bị gác lại liên quan đến chương trình hạt nhân của Triều Tiên.
Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc dẫn tuyên bố của ông Ban Ki-moon nêu rõ: “Tôi nhiệt liệt hoan nghênh thỏa thuận đạt được giữa Hàn Quốc và Triều Tiên. Tôi đặc biệt đánh giá cao thỏa thuận tổ chức cuộc đối thoại liên Triều và hy vọng rằng điều này sẽ đóng vai trò là một cơ chế giải quyết một cách hiệu quả bất kỳ vấn đề nào có thể nảy sinh trên Bán đảo Triều Tiên."
Ngoài ra, Tổng thư ký Liên hợp quốc cũng tán thành các biện pháp nhân đạo như cho phép đoàn tụ các gia đình bị ly tán và bày tỏ hy vọng rằng đà đối thoại liên Triều này sẽ dẫn tới việc nối lại các cuộc đàm phán giải quyết vấn đề hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Ông Ban Ki-moon nhấn mạnh rằng thỏa thuận trên cần được thực hiện một cách đầy đủ vì hòa bình và an ninh trên Bán đảo Triều Tiên, đồng thời tuyên bố sẵn sàng ủng hộ sự hợp tác liên Triều./.