(Một chiếc máy bay của hãng hàng không Taban Air của Iran)Vụ rơi máy bay của hãng Taban Airlines sáng 10/8 làm hơn 40 người thiệt mạng, trong đó có 7 trẻ em, là vụ việc đau lòng mới nhất đối với ngành hàng không của Iran.
Theo hãng tin IRNA, máy bay đang bay tới thành phố Tabas ở miền đông, và bị tai nạn lúc 9h18 phút sáng, tức 4h48 GMT. Dường như lý do là động cơ bị dừng đột ngột khi cất cánh.
Iran từng chịu nhiều vụ rơi máy bay mà nguyên nhân được cho là các máy bay quá cũ kỹ còn chế độ bảo dưỡng quá kém. Các chính trị gia Iran thì đổ lỗi cho lệnh trừng phạt quốc tế.
Nhiều chiếc máy bay Boeing trong phi đội của hãng hàng không quốc gia Iran Air được mua từ trước cuộc Cách mạng Hồi giáo vào năm 1979, thời điểm cắt đứt quan hệ của nước này với Mỹ và Châu Âu.
Theo truyền thông của Iran, đội máy bay của 4 hãng hàng không lớn nhất - Iran Air, Iran Aseman Airlines, Mahan Air và Iran Air Tours - đều trên 22 năm tuổi, trong khi phải phục vụ một thị trường với 76 triệu dân.
Theo giới chuyên gia, các hãng hàng không của Iran, kể cả những hãng của nhà nước, bị thiếu vốn kinh niên nên công tác bảo dưỡng rất kém. Lệnh trừng phạt của Mỹ khiến cho Iran không thể mua được máy bay mới của Mỹ và cũng không mua được phụ tùng hoặc máy bay của Châu Âu.
Nước này trở nên phụ thuộc vào nguồn cung cấp máy bay của Nga, nhưng để kiếm phụ tùng thay thế cho hầu hết số máy bay từ thời Liên Xô cũng không đơn giản, kể từ khi Liên Xô sụp đổ.
Theo RIA.ru, vì các lệnh trừng phạt từ các quốc gia phương Tây cấm cung cấp máy bay chở khách và các thiết bị liên quan cho Iran, nên quốc gia này phải tự phát triển các loại tàu bay chở khách của mình.
Năm 2000 Teheran đã mua giấy phép sản xuất loại máy bay chở khách cở nhỏ An-140 của Ukraine. Trên cơ sở đó Teheran đã sản xuất chiếc máy bay chở khách đầu tiên mang tên Iran-140 vào năm 2003. Loại máy bay này chở được 52 hành khách.
Năm 2013, công ty công nghiệp hàng không Iran thông báo đã phát triển được loại máy bay chở khách loại mới mang tên Iran-141. Việc lắp ráp chiếc máy bay đầu tiên đã được bắt đầu từ tháng 3/2014.
Một trong những vụ tai nạn máy bay nghiêm trọng tại Iran xảy ra vào tháng 1/2011, khi một chiếc Boeing 727 của Iran Air bị vỡ tan giữa lúc hạ cánh khẩn cấp vì bão tuyết ở tây bắc, làm 77 người thiệt mạng.
Tháng 7/2009, một chiếc máy bay do Nga sản xuất bị gặp nạn ở tây bắc Iran ngay sau khi cất cánh từ thủ đô, làm toàn bộ 168 người trên máy bay tử vong.
Tháng 2/2003, một chiếc Ilyushin 76 do Nga sản xuất, chở các thành viên của lực lượng Cận vệ Cách mạng đã bị rơi ở vùng núi thuộc đông nam Iran, khiến 302 người thiệt mạng.
Các công ty của My như Boeing Co và General Electric Co đều tuyên bố rằng họ sẽ tìm cách xuất khẩu phụ tùng sang Iran theo thỏa thuận nhằm nới lỏng trừng phạt.
Theo Reuters, người đứng đầu Iran Air cho hay hãng này sẽ cần tối thiểu 100 máy bay chở khách khi lệnh trừng phạt được bãi bỏ./.
