Không quá khó khi vào facebook hay những trang internet tìm gõ các cụm chữ như “khu dân cư Thạnh Xuân quận 12,” “Khu dân cư Lò Lu quận 9,” “Khu dân cư Đông Thạnh, Hóc Môn”…
Đập vào mắt người tìm kiếm qua mạng là những thông tin hấp dẫn như hồ sơ pháp lý đầy đủ, bản đồ phân lô, vị trí giao thông thuận tiện, chiết khấu khi đặt cọc…
Hay là những tờ rơi bắt mắt được rao phát nhộn nhịp ở các ngã tư khu vực vùng ven. Nhiều người dân, vì ham rẻ, thiếu tìm hiểu thông tin pháp lý đã đặt cọc hàng trăm triệu đồng để rồi lâm cảnh tranh chấp, chấp nhận rủi ro đến mức chính quyền một số quận huyện tại Thành phố Hồ Chí Minh đã phải phát đi thông báo cảnh báo.
“Vẽ” dự án trên đất nông nghiệp
Quận 9 là một trong những tâm điểm về cơn sốt đất nền tại Thành phố Hồ Chí Minh. Thời gian qua, nhiều cò đất, giới đầu nậu gom tiền tập trung về đây để vẽ nên nhiều “dự án ma,” có người đặt cọc rồi qua ngày sang tay, bỏ túi hàng chục triệu đồng.
Mới đây, Ủy ban Nhân dân phường Trường Thạnh, quận 9 cảnh báo tình trạng mua bán đất nền có dấu hiệu lừa đảo trên địa bàn phường.
Theo đó, trong tháng 6/2019, Ủy ban Nhân dân phường Trường Thạnh nhận được thông tin về việc hộ dân phân lô mua bán đất nền tại khu đất mặt tiền đường Lò Lu, Tổ 1, Khu phố Ích Thạnh, phường Trường Thạnh. Khu đất này thuộc thửa đất số 559, 560 tờ bản đồ số 17.
[TP.HCM: Đình chỉ xây dựng 110 căn biệt thự Green Star Sky Garden]
Mục đích sử dụng đất là trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản thế nhưng trên thực tế vẫn diễn ra cảnh phân lô bán nền với bên bán là Công ty cổ phần Thiết kế xây dựng Địa ốc Đại Phúc Real tại địa chỉ 972 Nguyễn Duy Trinh, phường Phú Hữu, quận 9 do ông Trần Minh Phụng (sinh năm 1991) làm Giám đốc.
Tại đây, công ty này đã lập nên tên gọi mỹ miều là dự án “Khu dân cư cao cấp Long Phụng 1.”
Qua kiểm tra, Ủy ban Nhân dân phường Trường Thạnh, quận 9 xác nhận, khu đất này đã được Ủy ban Nhân dân quận 9 cấp Giấy chứng nhận quyền sử đụng đất cho chủ sử dụng khác và bản thân chủ sử dụng đất khu đất này xác nhận không thực hiện uỷ quyền hay bất kỳ có cam kết nào đồng ý cho ông Trần Minh Phụng - Giám đốc Công ty cổ phần Thiết kế xây dựng Địa ốc Đại Phúc Real làm đại diện tham gia phân phối, mua bán tại vị trí thửa đất nói trên.
Nhận thấy dấu hiệu lừa đảo, Ủy ban Nhân dân phường Trường Thạnh thông báo đến người dân sinh sống trên địa bàn được biết để tránh kẻ xấu lợi dụng; đồng thời đề nghị cá nhân, tổ chức nếu có giao dịch đặt cọc hoặc mua bán tại khu đất kể trên đến liên hệ với Công an quận 9 để nộp đơn tố cáo.
Tại quận 12, Ủy ban Nhân dân phường Thạnh Xuân ghi nhận thông tin trường hợp được nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm đối với thửa đất số 408, tờ bản đồ số 62.
Thửa đất này đã được Ủy ban Nhân dân quận 12 cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền cho ông Dương Công Kiên và bà Mai Phương Mai sử dụng vào mục đích làm phòng thí nghiệm nuôi cấy mô thực vật và nghiên cứu khoa học, thời hạn sử dụng đất đến ngày 20/7/2027.
Tuy nhiên hiện nay, thửa đất này đang được một số đối tượng tự ý lập bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng sử dụng đất (phân lô) và được Công ty trách nhiệm hữu hạn Phát triển nhà ở NABLA Land địa chỉ số 286, đường Tên Lửa, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân thực hiện rao bán đất nền.
Trước tình hình đó, Ủy ban Nhân dân phường Thạnh Xuân đã liên hệ với ông Dương Công Kiên và được biết bản thân ông Dương Công Kiên không biết và không thực hiện việc tự ý phân lô bán nền khu đất trên.
Tương tự ở quận Tân Phú. Vừa qua Ủy ban Nhân dân phường Phú Thọ Hoà, quận Tân Phú đã ra thông báo về việc phân lô bán nền đất hẻm 38 Nguyễn Sơn trên địa bàn phường với diện tích hơn 4.090m2.
Khu đất trên đã được Ủy ban Nhân dân quận Tân Phú cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho ông Mai Văn Trễ và những người là đại diện cho các chi thuộc gia tộc ông Mai Văn Quy.
Mục đích sử dụng là đất nông nghiệp, theo quy hoạch sử dụng đất là đất cây xanh công viên thể dục thể thao. Thế nhưng vẫn có đối tượng rao bán "vẽ" thành đất nền phân lô.
Rủi ro mua bán nhà đất qua vi bằng
Theo nhận định của Ủy ban Nhân dân quận Bình Tân, thời gian qua cơn “sốt ảo” về đất nền đang diễn ra phức tạp ở các quận, huyện trên địa bàn thành phố; trong đó, có địa bàn quận Bình Tân.
Một số đối tượng đã giới thiệu, quảng cáo, rao bán đất nền, rao bán các dự án đất nền không hợp pháp trên các trang mạng xã hội (muaban.net, batdongsan.com.vn, facebook, zalo…), qua việc phát tờ rơi, thông qua các dịch vụ môi giới bất động sản, lập vi bằng, hợp đồng góp vốn với “hứa hẹn” nếu “đặt tiền cọc” (dao động từ 50-400 triệu đồng) thì trong khoảng thời gian từ 6-12 tháng sẽ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để xây dựng nhà ở.
Qua kiểm tra, rà soát, hiện nay trên địa bàn quận Bình Tân có 9 khu đất qua thông tin quảng cáo là dự án đất nền, nhà ở nhưng thực chất không có pháp lý và đang có dấu hiệu phân lô trái phép bán cho người dân tại 6 phường gồm An Lạc, Tân Tạo, Tân Tạo A, Bình Hưng Hòa A, Bình Hưng Hòa B, Bình Trị Đông A.
Các trường hợp san lấp, phân lô, bán nền trái phép, chuyển nhượng đất không đúng quy định, không đảm bảo về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, không tiếp giáp đường giao thông… gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự và quyền lợi của người nhận chuyển nhượng đất.
Các trường hợp chuyển nhượng nhà đất bằng giấy tay thông qua hình thức lập vi bằng, hợp đồng góp vốn tại các Văn phòng Thừa phát lại hoặc tại công ty đầu tư cho góp vốn không phải là cơ sở pháp lý để thực hiện sang tên, biến động quyền sử dụng đất cho bên mua.
Vi bằng chỉ có giá trị là chứng cứ trước Tòa án khi xem xét, giải quyết vụ án. Thậm chí, một số trường hợp chủ sử dụng đất đã thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở ngân hàng, cầm cố hoặc chuyển nhượng cho người khác nhưng vẫn lập vi bằng chuyển nhượng nhà, đất dẫn đến phát sinh tranh chấp, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong quá trình xử lý vụ việc và gây thiệt hại lớn đến tài sản của người mua.
Việc mua bán, chuyển nhượng nhà đất bằng giấy tay, thông qua hình thức lập vi bằng hoặc hợp đồng góp vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho bên mua trong giao dịch.
Trong khi đó, ở quận 12 tình hình vi phạm trong hoạt động xây dựng, tình trạng san lấp, đầu tư hạ tầng trái phép trên đất nông nghiệp, sử dụng đất không đúng mục đính ghi trên giấy chứng nhận… trên địa bàn phường Thạnh Xuân đang diễn biến phức tạp.
Các hoạt động trên diễn ra vào các ngày nghỉ lễ và ban đêm nên cơ quan chức năng khó phát hiện và xử lý kịp thời.
Qua kiểm tra, Ủy ban Nhân dân phường Thạnh Xuân, quận 12 ghi nhận 10 khu đất đều không đủ điều kiện chuyển mục đích thành đất ở, tách thửa và xin phép xây dựng, những hạng mục xây dựng trên các khu đất này là xây dựng không phép.
Vì vậy, những công trình trên các khu đất này sẽ bị Ủy ban Nhân dân quận 12 xử phạt và buộc tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu.
Đồng thời, Ủy ban Nhân dân quận 12 thông báo các khu vực tại địa bàn phường Thạnh Xuân để người dân tránh mua phải nền đất không đủ điều kiện tách thửa.
Cẩn trọng với "dự án ma"
Trước diễn biến phức tạp về tình trạng phân lô bán nền dự án ma, vừa qua Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Ủy ban Nhân dân huyện Hóc Môn, Ủy ban Nhân dân quận Bình Tân và Ủy ban Nhân dân quận 12 kiểm tra, xử lý.
Ủy ban Nhân dân thành phố lưu ý Ủy ban Nhân dân các quận huyện nói trên cần cảnh báo người dân cẩn trọng khi mua đất cũng như kịp thời xử lý các dự án “ma.”
Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân quận Bình Tân, cho biết Ủy ban Nhân dân quận đã giao các cơ quan chức năng và Ủy ban Nhân dân 10 phường tập trung tuyên truyền cảnh báo người dân cảnh giác với các thủ đoạn lừa đảo mua bán nhà, đất qua hình thức góp vốn và lập vi bằng trên và công khai thông tin tại trụ sở khu phố, trụ sở Ủy ban Nhân dân 10 phường và tại các khu đất có dấu hiệu phân lô trái phép để người dân không bị lừa mua các dự án không đúng quy định.
Đồng thời, Ủy ban Nhân dân các phường trong quận tổ chức cắm biển cảnh báo, băng rôn tuyền truyền cho người dân được biết tại các khu vực có dấu hiệu san lấp, phân lô, tách thửa không đúng quy định; giao Trưởng Công an quận rà soát, kiểm tra và có biện pháp đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn quận, trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật tiến hành xử lý nghiêm theo quy định.
Ủy ban Nhân dân quận Bình Tân cũng khuyến cáo người dân nâng cao tinh thần cảnh giác trước các hình thức tư vấn, lôi kéo của một số “cò đất,” dịch vụ tư vấn bất động sản có dấu hiệu lừa đảo để không gây thiệt hại về tài sản cho bản thân.
Khi có nhu cầu thông tin, giao dịch về nhà đất, người dân nên liên hệ các cơ quan chức năng để tìm hiểu kỹ thông tin quy hoạch, tính pháp lý của các dự án đang quan tâm và được hướng dẫn các thủ tục mua bán nhà, đất theo đúng quy định của pháp luật đất đai để hạn chế thấp nhất các rủi ro, tránh bị lừa gạt, phát sinh tranh chấp cho phía người nhận chuyển nhượng bất động sản khi tiến hành giao dịch.
Tương tự, Ủy ban Nhân dân huyện Hóc Môn cũng đã phát đi cảnh báo về tình trạng “dự án ma” đất nền trên địa bàn tại 5 xã gồm xã Xuân Thới Thượng, Nhị Bình, Đông Thạnh, Tân Thới Nhì và Tân Xuân.
Các dự án nhà ở được vẽ ra trên các khu đất này chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất hay làm bất cứ thủ tục nào liên quan.
Ủy ban Nhân dân huyện khuyến cáo cáo người dân mua nhà đất cần tìm hiểu kỹ thông tin quy hoạch, vị trí nhà đất và tính pháp lý của nhà đất dự kiến giao dịch. Người dân nên liên hệ các cơ quan chức năng để tìm hiểu trước khi giao dịch.
Ủy ban Nhân dân huyện Hóc Môn đã chỉ đạo Công an huyện, Ủy ban Nhân dân các xã, thị trấn kiểm tra chặt địa bàn nhằm phát hiện, xử lý, ngăn ngừa, cảnh báo người dân về "cơn sốt ảo" đất nền đang diễn ra tại huyện này.
Hiện nay Công an xã Đông Thạnh cũng đang thu thập hồ sơ để đề nghị Công an huyện xử lý những người phân nền đất nông nghiệp và người làm môi giới bán đất nông nghiệp qua vi bằng thừa phát lại trái quy định của pháp luật.
Nói về tình trạng "dự án ma" trên địa bàn, Ủy ban Nhân dân huyện Hóc Môn cho biết, trên địa bàn xã Đông Thạnh và Nhị Bình có dự án nhà đất ảo, với tính chất phức tạp.
Lãnh đạo Huyện uỷ và Ủy ban Nhân dân huyện đã nắm bắt tình hình, có chỉ đạo ngay từ khi phát sinh vụ việc, chỉ đạo Công an huyện điều tra.
Qua đó xác định có những đối tượng tham gia dự án nhà đất ảo, không có pháp lý và có dấu hiệu phạm tội. Tuy nhiên do số tiền lừa đảo lớn, Công an huyện Hóc Môn không đủ thẩm quyền thụ lý nên chuyển lên và đề xuất Công an Thành phố thụ lý, xử lý.
Ông Nguyễn Cư, Bí thư Huyện ủy huyện Hóc Môn, cho biết, lãnh đạo huyện Hóc Môn cũng đã chỉ đạo các cơ quan rà soát, báo cáo và cảnh báo người dân hết sức cảnh giác, không ham rẻ để giao dịch.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn ham rẻ, đóng cọc từ 300 triệu đồng để mua nền đất không có giấy tờ pháp lý được rao bán từ 1,2-1,4 tỷ đồng/nền.
Nhiều đối tượng đã bỏ trốn sau khi ôm tiền đặt cọc dẫn tới việc người mua đến trụ sở cơ quan công quyền huyện Hóc Môn để khiếu nại, tố cáo, tụ tập đông người.
Trên địa bàn huyện hiện có hơn 150 hồ sơ nhà đất mua bán thông qua hình thức vi bằng. Người dân nên cảnh giác với hình thức này.”
Còn theo ông Nguyễn Văn Đức, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân quận 12, Ủy ban Nhân dân quận đã phát đi cảnh báo tại khu vực đất có dự án “ma” để người dân cảnh giác, đồng thời đưa thông tin công khai trên mạng để tuyên truyền, cảnh báo.
Trường hợp phát hiện các đối tượng môi giới, “cò đất” có hành vi giới thiệu, phát tờ rơi tại khu vực “dự án ma” thì chính quyền sẽ có biện pháp xử lý thích hợp./.