Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ở New York City, ngày 10/8. (Ảnh: AFP/TTXVN)Khi Donald Trump cân nhắc tranh cử tổng thống lần thứ ba, vụ Cục Điều tra Liên bang (FBI) đột nhập dinh thự của ông ở Mar-a-Lago (Palm Beach, bang Florida) sẽ có tác động khá lớn đối với vận may chính trị của vị Tổng thống thứ 45, theo đánh giá của tờ National Interest.
Đó là một ngày bận rộn ở Tháp Trump tại thành phố New York. Đầu tiên là việc nhà báo Maggie Haberman của tờ The New York Times tuyên bố trong cuốn sách sắp xuất bản của mình với tựa đề “Confidence Man” có các bức ảnh, hiện đã được lan truyền trên mạng Internet, về những mẩu giấy mà ông Trump đã cố hủy bằng cách cho vào bồn vệ sinh ở Nhà Trắng rồi xả nước.
Tiếp đó, Peter Baker và Susan Glasser, các tác giả của cuốn sách sắp ra mắt mang tên “The Divider,” tiết lộ ông Trump đã phàn nàn với Chánh văn phòng Nhà Trắng của ông, John Kelly, rằng ông muốn những vị tướng “trung thành tuyệt đối” như Hitler.
Và trong một diễn biến mới nhất, FBI với sự chấp thuận của tòa án vừa tiến hành cuộc khám xét dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump để tìm kiếm các tài liệu mật mà ông có thể cất giấu ở đó.
Theo CBS News, ông Trump đang ở Tháp Trump vào thời điểm xảy ra cuộc đột kích. Trong khi đang cân nhắc tranh cử tổng thống lần thứ ba, tác động của việc FBI đột nhập Mar-a-Lago đối với vận may chính trị của ông Trump là đáng kể.
[Ông Donald Trump có thể bị điều tra về khả năng vi phạm luật gián điệp]
Nó sẽ nâng cao vị thế của ông như một người tử vì đạo, thúc đẩy Đảng Cộng hòa tập hợp xung quanh ông? Hay đây là dấu hiệu thực sự đầu tiên của vô số rắc rối pháp lý, từ việc lừa đảo qua mạng để can thiệp kết quả bầu cử ở bang Georgia cho đến vụ tấn công Tòa Quốc hội ở Đồi Capitol ngày 6/1/2021, có thể dẫn đến việc ông bị bỏ tù?
Sự thoái thác khỏi quyền chính trị đã diễn ra ngay lập tức. Steve Bannon, cựu chiến lược gia trưởng Nhà Trắng và cố vấn cấp cao của ông Trump, nói với Kênh truyền hình Fox rằng vụ đột nhập khám xét dinh thự Mar-a-Lago “là nước đi chính trị quyền lực thuần túy” để đảm bảo rằng “Trump không thể tái tranh cử tổng thống.”
Hạ nghị sỹ Marjorie Taylor Greene (bang Georgia) đã ví hành động của FBI với “hành vi côn đồ” và nhấn mạnh: “Cuộc đàn áp chính trị này phải dừng lại!” Cựu Đại sứ Mỹ tại Đức Richard Grenell kêu gọi: “Hãy thức tỉnh, nước Mỹ!”.
Ông Trump thì mô tả “đây là thời kỳ đen tối đối với Quốc gia của chúng ta.” Ông nói rằng ông đã hợp tác với tất cả các cơ quan chính phủ có liên quan và vì vậy “cuộc đột kích không báo trước vào nhà của tôi là không cần thiết hoặc không thích hợp.”
Điều này có nghĩa “cơ quan tố tụng đã có hành vi sai trái” và “vũ khí hóa hệ thống Tư pháp” để ngăn cản ông tranh cử vào Nhà Trắng một lần nữa.
Ông Trump nói: “Một cuộc tấn công như vậy chỉ có thể xảy ra ở các quốc gia bất hảo thuộc Thế giới thứ ba. Đáng buồn thay, Mỹ giờ đây đã trở thành một trong những quốc gia đó, tham nhũng ở mức độ chưa từng thấy. Họ thậm chí còn phá két sắt của tôi,” ông Trump phàn nàn.
Những người chỉ trích ông Trump cũng đồng loạt lên tiếng. Cựu thư ký báo chí của ông Trump, Stephanie Grisham, nói với CNN: “Tôi đã thấy ông ấy xem các tài liệu, vứt một số, xé bỏ một số và cho một số vào túi.”
Sẽ là một sự mỉa mai không hề nhỏ nếu sở thích hủy tài liệu của ông Trump ám ảnh ông. Nhưng điều đó sẽ phụ thuộc vào việc FBI có thực sự phát hiện được bất kỳ tài liệu mật có giá trị nào ở Mar-a-Lago hay không.
Xe cảnh sát đỗ bên ngoài dinh thự của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Mar-A-Lago, Palm Beach, bang Florida ngày 8/8. (Ảnh: AFP/TTXVN)Nếu vụ khám xét của FBI hóa ra lại là một hành động ngông cuồng, lãng phí thời gian mà không hiệu quả, ông Trump sẽ được tiếp thêm sức mạnh để giành lại chiếc ghế chủ nhân Nhà Trắng.
Nhưng con dâu của ông Trump, Lara, đã có động thái phòng thủ khi tuyên bố trên Kênh Fox: “Bố chồng tôi, như mọi người đều biết, người đã đi khắp nơi, rất thích lưu những thứ như mẩu báo, tạp chí, ảnh, các tài liệu mà ông ấy có toàn quyền… lấy từ Nhà Trắng.”
Trong mọi trường hợp, lợi thế ngắn hạn đối với ông Trump là rõ ràng. Giờ đây, ông một lần nữa trở thành trung tâm của sự chú ý chính trị vào thời điểm Tổng thống Joe Biden đang ghi rất nhiều điểm thành tích trong tuần qua.
Ông Trump, một người trình diễn bậc thầy, sẽ tận dụng cuộc khám xét của FBI để công khai tất cả những điều có thể có lợi cho ông. Nhưng ông Trump cũng nên lo lắng về vụ đột nhập đó vì nó cho thấy rằng ai đó bên trong Mar-a-Lago đã nói với FBI rằng ông đang giấu tài liệu.
Cho đến nay, Cục Lưu trữ Quốc gia - cơ quan chính phủ Mỹ quản lý việc bảo quản hồ sơ tổng thống - cho biết họ đã thu được 15 hộp hồ sơ tài liệu của Nhà Trắng mà ông Trump đã mang theo bất hợp pháp đến Mar-a-Lago khi rời nhiệm sở, một trong số đó chứa các hồ sơ mật.
Vụ đột nhập của FBI được cho là có liên quan đến cuộc điều tra về cách ông Trump xử lý các giấy tờ, tài liệu chính thức của Nhà Trắng. Để có được lệnh khám xét, như vụ đột kích vào dinh thự của ông Trump ở Florida, FBI sẽ phải đưa ra lý do rằng tài liệu phục vụ điều tra có thể được tìm thấy ở đó để yêu cầu thẩm phán liên bang ký lệnh đó.
Vẫn còn một câu hỏi là, tài liệu nào được coi là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia để thúc đẩy FBI khám xét tư dinh của một cựu tổng thống?
Theo luật pháp Mỹ, các tổng thống được yêu cầu phải chuyển tất cả thư từ, tài liệu công việc và thư điện tử đến Cục Lưu trữ Quốc gia. Nhưng các quan chức nói rằng cựu Tổng thống Trump đã sao chép trái phép nhiều tài liệu.
Ông Trump vào thời điểm đó đã bác bỏ các báo cáo rằng ông đã có các hành động sai trái liên quan đến các tài liệu công việc, và nói rằng đó là “tin giả.”
Một cố vấn cấp cao của ông Trump ở Palm Beach yêu cầu giấu tên nói với CBS rằng cuộc đột kích của các đặc vụ liên bang vào dinh thự Mar-a-Lago là về Đạo luật Hồ sơ Tổng thống (PRA).
Một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết họ không được thông báo về cuộc đột kích của FBI vào dinh thự của ông Trump. “Một số người chỉ biết được về vụ đột kích qua báo chí, một số biết qua mạng xã hội.”
Nhà Trắng cho biết họ đang hạn chế tương tác với các quan chức hàng đầu của Bộ Tư pháp để tránh bất kỳ dấu hiệu nào về áp lực chính trị hoặc sự không phù hợp.
Trong chiến dịch tranh cử tại Nhà Trắng, ông Biden cam kết sẽ không tham gia vào các công việc của Bộ Tư pháp. Tổng thống và gia đình ông cũng đang chờ xem liệu các công tố viên liên bang có truy tố con trai ông, Hunter Biden, về tội trốn thuế hay các cáo buộc liên bang khác hay không.
Ngoài cuộc điều tra của Cục Lưu trữ Quốc gia Mỹ, một ủy ban của Hạ viện đang điều tra các hành động của ông Trump xung quanh cuộc bạo động ở Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021 - khi một đám đông những người ủng hộ ông gây ra bạo loạn tại Quốc hội khi các nhà lập pháp nhóm họp để chứng nhận chiến thắng bầu cử của Biden.
Bộ Tư pháp Mỹ đang xem xét thách thức của ông Trump đối với kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland cho biết ông có ý định quy trách nhiệm cho “tất cả mọi người.”
Và một công tố viên ở Fulton County, Georgia, cũng đang điều tra xem liệu ông Trump và các cộng sự của ông có cố gắng can thiệp vào kết quả bầu cử năm 2020 của bang này hay không.
Trả lời kênh BBC Radio 4 sáng 9/8, Dave Aronberg, Trưởng công tố hạt Palm Beach nói rằng vụ khám nhà cựu Tổng thống Trump là “chưa từng có trong lịch sử,” và FBI rất có thể đang điều tra “việc loại bỏ một cách sai trái những tài liệu mật mà có thể gây hại cho an ninh quốc gia.”
Trong khi đó, cựu công tố viên liên bang Renato Mariotti (ở Chicago) cho rằng việc FBI có được lệnh khám xét mà không thông báo chứng tỏ “những tài liệu trong két sắt nhà ông Trump có chỉ dấu là bằng chứng của tội hình sự.”
Câu hỏi hiện nay là vụ việc này, nếu tiến triển tiếp, có khiến ông Trump không thể ra tranh cử tổng thống năm 2024 hay không? Dù ông chỉ gợi ý là “sẽ ra tranh cử nếu thắng,” đây là câu hỏi quan trọng đối với Đảng Cộng hòa và nhiều người Mỹ, và có liên quan đến việc FBI điều tra gì vào lúc này.
Nếu bị kết tội hình sự về cách sử dụng, xử lý các tư liệu nhà nước, ông Trump có thể bị cấm “giữ các chức vụ công quyền” theo luật định./.
