Gary Neville bị sa thải chỉ sau gần 4 tháng. (Ảnh: Getty)Quyết định sa thải Gary Neville chỉ sau 4 tháng bổ nhiệm của Valencia một lần nữa cho thấy, huấn luyện trên sân cỏ khó hơn nhiều so với việc bàn luận về chúng trên truyền hình.
Gary Neville và Jamie Carragher đã cùng nhau tạo ra chương trình Monday Night Footbal (MDF) thành công rực rỡ cho kênh truyền hình Sky Sport. Cách đây hơn một tháng, MDF giành giải thưởng Chương trình Thể thao xuất sắc nhất tại lễ trao giải Royal Television Society Award. Cần phải biết, đây là lễ trao giải của chương trình xã hội lâu đời nhất thế giới, MDF của Jamie Carragher, Gary Neville rõ ràng đã tiến một bước dài.
Thời điểm còn xuất hiện trên sóng truyền hình của Sky Sport vào mỗi tối thứ Hai, Neville được đánh giá ở một đẳng cấp hoàn toàn khác so với bất kỳ bình luận viên nào khác tại xứ sở Sương mù, dù đó là có là Gary Lineker lẫy lừng của Match of the Day thuộc BBC hay hai đồng đội cũ Jamie Redknapp, Michael Owen.
Cựu đội trưởng Manchester United là người đi tiên phong trong việc sử dụng công cụ phân tích tình huống bằng màn hình cảm ứng, từ đó chỉ ra những điểm cốt lõi trong việc triển khai tấn công, phòng ngự, lẫn cả những sai lầm mang tính hệ thống trong từng trận đấu.
Những điều Neville cùng Sky Sport hướng tới khác xa so với cách phân tích bóng đá truyền thống, nơi những cựu danh thủ, nhà báo chỉ bàn chuyện trà dư tửu hậu xung quanh trận bóng, chứ không chỉ ra được chính xác những điều gì thực sự diễn ra trong trận bóng đó.
Neville từng phân tích cách di chuyển của hậu vệ phải Daryl Jamaat có ảnh hưởng như thế nào tới toàn bộ cách triển khai tấn công của Newcastle, thói quen không di chuyển thân người (dù chỉ vài centimet) trước khi đối phương dứt điểm của thủ thành Simon Mignolet ảnh hưởng như thế nào tới số bàn thua mà Liverpool nhận phải từ các tình huống dứt điểm từ xa, hay Tottenham của Mauricio Pocchettino đã trình bày thứ bóng đá pressing tuyệt diệu tới thế nào nhờ sự nâng cấp về mặt trình độ so với đội bóng cũ Southampton.
Bóng đá dưới góc nhìn của Gary Neville, cựu đội trưởng của Man United, cựu bình luận viên của Sky Sport trở thành điều gì đó khoa học, chính xác hơn so với quá khứ chỉ trầm trồ tận hưởng những câu chuyện xung quanh bóng đá của các nhân vật truyền thống. Không điều gì đúng, hay sai trong hai cách làm việc này, nhưng với những ai muống nghiên cứu kỹ, sâu về chiến thuật trong bóng đá, Neville là cái tên có thể đảm bảo điều đó.
Ảnh hưởng mà Neville mang tới lớn đến mức những công cụ mà danh thủ này sử dụng trên Sky Sport sau này đã được các kênh truyền hình tại nhiều quốc gia mua lại với giá cắt cỏ (Công cụ Libero với trường hợp đài truyền hình Việt Nam là một ví dụ).
Nhưng với tất cả những thứ đó, Neville vẫn thất bại thảm hại trên cương vị huấn luyện viên trưởng của Valencia.
Những điều Neville chỉ ra trên truyền hinh trên cương vị bình luận viên của Sky Sport không thể giúp Valencia của anh chiến thắng. 4 trận thua trong 5 trận gần nhất, ghi được có vỏn vẹn 3 bàn thắng cùng với việc xin ban lãnh đạo vài ngày để tập trung làm trợ lý huấn luyện viên trưởng cho đội tuyển Anh đã làm giọt nước tràn ly tại “hang dơi” Mestalla.
Có lẽ đây là lần đầu tiên, người hâm mộ bóng đá cảm nhận được rõ ràng khoảng cách giữa lời nói và hành động lớn đến mức nào trong bóng đá đỉnh cao. Chưa ai tại Tây Ban Nha chỉ ra rõ ràng được rằng Neville có thực sự hoàn thành đúng nhiệm vụ của một huấn luyện viên trưởng hay không hay Neville chỉ quanh quẩn với những toan tính chiến thuật trên sân cỏ của riêng mình.
Neville dường như không nhận được sự ủng hộ nào từ các học trò tại, điều này có xuất phát từ bất đồng ngôn ngữ, hay sâu xa hơn là việc anh chưa bao giờ gắn kết được với các học trò?
Pep Guardiola và Luis Enrique là hai huấn luyện viên thời gian gần đây giành được cú ăn ba cùng Barcelona. Điểm chung (trong rất nhiều điểm khác biệt) giữa cả hai là việc họ rất chú trọng tới mối quan hệ với các cầu thủ. Cả hai đều “thả” những ngôi sao như Messi, Xavi, Iniesta, Suarez hay Neymar chơi tự do trong khoảng không nhất định của từng người. Pep còn từng bông đùa với báo giới rằng “hiểu Messi hơn cả bạn gái cậu ta”. Barca đã thành công nhờ những yếu tố được coi là phi chiến thuật như vậy.
Gary Neville đã cố hết sức để đưa khoa học vào trong công tác phân tích bóng đá trên truyền hình, và anh đã thành công. Nhưng để có được điều tương tự trên ghế huấn luyện, Neville sẽ còn phải cố gắng thêm nhiều hơn nữa./.
