Hàng ngàn người làm báo mất việc, điều gì đang xảy ra với báo chí?

Time Inc sẽ tiến hành cắt giảm 300 việc làm (Nguồn: breitbart)

Dường như cứ mỗi ngày trôi qua, thế giới nhỏ bé của ngành công nghiệp truyền thông lại nhỏ đi thêm một chút.

Theo ​Poynter, hôm 13/6 vừa qua, công ty Time Inc. đã thông báo sẽ cắt giảm biên chế 300 người một phần trong kế hoạch tái thiết kế cơ cấu chi phí và hoạt động hiệu quả hơn, theo một bản ghi nhớ gửi tới các nhân viên của giám đốc điều hành Rich Battista.

Rồi đến HuffPost với 39 nhân viên bị cắt giảm, và đây mới là một phần trong những đợt cắt giảm lớn được thực hiện trong quá trình mua lại Yahoo của công ty mẹ Verizon.

Cuối cùng - như thể hai trường hợp trên vẫn là chưa đủ - Vocativ vừa thông báo rằng công ty sẽ bỏ đi bộ phận biên tập trong chiến lược đầu tư mạnh vào mảng video.

Và chỉ mới 2 tuần trước đây thôi, tờ New York Times cũng công bố kế hoạch chuyển dịch sự tập trung từ đội ngũ biên tập sang các phóng viên.

Vậy đằng sau những biến động này là gì? Lý do chính là việc những ông lớn tại thung lũng Silicon như Google và Facebook thống trị hoàn toàn mảng quảng cáo khiến các nhà xuất bản phải tranh nhau phần xương xẩu còn lại.

[Đã đến giai đoạn nước rút cho video: Xu hướng mới tại các tòa soạn]

Jason Kint, giám đốc điều hành của tổ chức thương mại Digital Content Next viết trong một email gửi Poynter như sau: "Có một sự tương quan rõ ràng giữa những đợt giảm biên chế và mua lại với tăng trưởng thị phần của hai công ty này."

Nếu đây là sự thật, các nhà báo có thể sẽ càng nhìn thấy nhiều sự thay đổi nhân sự hơn trong tương lai.

Một phân tích mới từ Nhóm nghiên cứu Pivotal cho thấy Google và Facebook chiếm khoảng 71% tổng doanh thu quảng cáo kỹ thuật số ở Mỹ trong quý I năm 2017 và 82% tổng tăng trưởng quảng cáo kỹ thuật số.

Đó là một sự gia tăng vững chắc theo từng năm tính từ năm 2016 và 2015, khi hai gã khổng lồ công nghệ có tổng thị phần quảng cáo kỹ thuật số tương ứng là là 69% và 64%, theo bài phân tích.

Và như nhà phân tích truyền thông Ken Doctor lưu ý, sự tăng trưởng này không phải là nhỏ nhặt.

"Ngay cả khi thị phần tăng có 2%, nhìn thoáng qua có vẻ chỉ là một con số nhỏ, nhưng thực ra lại rất lớn," ông cho biết.

Các tổ chức truyền thông còn lại những gì? Không nhiều lắm, theo nhận định của Alan Mutter, một nhà phân tích ngành báo chí kiêm giáo sư đại học California ở Berkeley.

"Phần lớn doanh thu quảng cáo kỹ thuật số rơi vào tay Google và Facebook, và chỉ còn rất ít cho những người còn lại," Mutter cho biết. "Những nội dung tìm kiếm quảng cáo đang nhiều hơn so với số tiền quảng cáo có thể hỗ trợ nội dung đó."

Mutter từng nói trong một bài blog năm 2014 rằng ngành công nghiệp báo chí đã trải nghiệm sự sụt giảm là 52% về quảng cáo kỹ thuật số trong thập kỷ trước.

Khi ngày càng có nhiều người tạo ra những nội dung miễn phí, các nhà báo - những người được trả tiền để làm công việc của họ - đang bị lật đổ bởi những gã khổng lồ truyền thông kỹ thuật số.

Và, khi quảng cáo kỹ thuật số vượt mặt cả quảng cáo trên truyền hình, Mutter cho rằng không còn nhiều chỗ cho loại hình báo chí sâu sắc và chuyên nghiệp đòi hỏi rất nhiều thời gian và nguồn lực.

"Mọi người đầu tư vào việc sản xuất các nội dung với hy vọng là họ sẽ được trả tiền. Nhưng đó không phải là những gì đang xảy ra. Đặt điều đó cạnh độ tin cậy ở mức thấp nhất vào truyền thông, và bạn nhận được gì nào? Một vấn đề thực sự sâu sắc với xã hội," Mutter nhận định.

Hãy nhìn vào những đợt sa thải gần đây tại các tổ chức truyền thông lớn. Trong khi những công ty công nghệ chiếm được thị phần lớn hơn trên thị trường quảng cáo kỹ thuật số, các nhà xuất bản như New York Times và Vocativ lại đang phải sấp ngửa để bắt kịp.

Tờ Times đã chuyển sự tập trung vào những người sáng tạo nội dung, trong khi Vocativ thì đầu tư gấp đôi vào video để tận dụng lợi thế giá quảng cáo tương đối cao hơn.

"New York Times có một chương trình tái trang bị kỹ năng liên tục, chuyển dịch từ những kỹ năng cũ và mang tính di sản và thuê thêm nhiều người có những kỹ năng mới hơn về thiết kế, tương tác, âm thanh và sản xuất thêm nhiều nội dung hơn," nhà phân tích Doctor cho biết.

Theo bản ghi nhớ mà Battista gửi cho các nhân viên của Time Inc. hôm thứ Ba, công ty sẽ cắt giảm 300 nhân viên trong nỗ lực thực hiện "một chiến lược tại các khu vực tăng trưởng chủ chốt, như video, quảng cáo tự nhiên và mở rộng thương hiệu."

Trong khi đó, Verizon đang thực hiện giảm biên chế ở HuffPost để giúp thanh toán chi phí mua lại Yahoo. 39 nhân viên rời HuffPost trong tuần này chỉ là một phần trong kế hoạch cắt giảm 2.100 nhân viên mà Verizon đang xúc tiến khi nắm quyền kiểm soát các tài sản trên internet của Yahoo.

Theo New York Times, tổng cộng, đợt cắt giảm này ảnh hưởng tới khoảng 15% lực lượng lao động tại Yahoo và AOL.

"Có lý do thực sự vì sao chuyện này lại xảy ra. Đây không chỉ đơn thuần là một chấm đen trên Mặt trời," Mutter nhận định. "Ngày nay, chúng ta đang sống trong một thế giới thực sự khác biệt"./.

(Vietnam+)