Trước khi được phục chế, ba bức tranh của danh họa Nguyễn Phan Chánh ở tình trạng gần như sắp... biến mất.
Ba năm trước, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã đón bà Iwai - Giám đốc Học viện phục chế nghệ thuật Iwai, người nổi tiếng trong làng mỹ thuật thế giới với việc phục chế thành công các bức họa của Picasso, Monet - đến "mục sở thị" những bức tranh lụa còn lại của danh họa Nguyễn Phan Chánh.
Bà Iwai đã hoàn tất công trình phục chế ba bức tranh lụa sau thời gian một năm hết sức tỉ mỉ đo lại từng mảng màu, và cẩn trọng bóc tách lớp giấy ximăng đằng sau những bức lụa.
“Khó khăn nhất trong việc phục chế các bức tranh lụa của Nguyễn Phan Chánh chính là gỡ bỏ lớp giấy xi măng, những mảnh lụa gần như tan ra và tôi đã cố gắng thu thập những mảnh còn sót lại. Tôi cảm phục Nguyễn Phan Chánh khi ông cho ra đời những tác phẩm trong điều kiện khó khăn”, bà Kikuko Iwai cho biết.
Dưới con mắt nhà chuyên môn, những mảng màu đặc trưng hay gương mặt thiếu nữ bầu bĩnh và nhân hậu trong tranh lụa của Nguyễn Phan Chánh đã được các chuyên gia phục chế làm hồi sinh.
Đã có tới 40.000 lượt người đã đến thăm triển lãm ba bức tranh đã được phụcchế tại Bảo tàng Nghệ thuật đương đại Tokyo, cho thấy sức hút của dòngtranh này với người yêu nghệ thuật, đồng thời khẳng định tên tuổi của Nguyễn PhanChánh trong làng mỹ thuật châu Á.
Việc phục chế thành công ba bức tranh quý này đã làm hồi sinh di sản tranh lụa đã từng gây tiếng vang lớn ở những triển lãm mỹ thuật quốc tế những năm 1930.
Đây không chỉ là tin vui cho nền hội họa Việt Nam mà sâu xa hơn, nó đưa đến nhiều suy ngẫm cho những người yêu tranh lụa khi dòng tranh này đã không còn các thế hệ hoạ sỹ ngày nay theo đuổi.
Sau khi hoàn tất công việc, đoàn chuyên gia Nhật đã có buổi báo cáo kết quả phục chế với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Tại đây, ông Tsutomu Nakamura, Chủ nhiệm dự án phục chế tranh lụa Nguyễn Phan Chánh, kể lại: “Năm 2001, tôi sang Việt Nam và tình cờ nhìn thấy tranh của Nguyễn Phan Chánh in trên một cuốn lịch, tôi đã bị mê hoặc bởi tranh của ông và tôi quyết tâm tìm đến nhà ông để xem tranh. Khi nhìn thấy những bức tranh đã bị hỏng rất nặng, chúng tôi có ý định mang về Nhật Bản để phục chế và thật may mắn, gia đình hoạ sỹ đã đồng ý”.
Hiện tại, gia đình họa sỹ Nguyễn Phan Chánh vẫn còn lưu giữ gần chục bức tranh lụa của ông nhưng đa số đã bị hỏng rất nặng.
Điều đặc biệt là toàn bộ chi phí cho công việc này đều được hỗ trợ hoàn toàn miễn phí từ những người bạn Nhật Bản yêu tranh lụa Nguyễn Phan Chánh./.