Ngày 6/12, Hungary đã quyết định bãi bỏ mức trần giá xăng dầu sau khi thiếu nhiên liệu dẫn đến tình trạng "hoảng loạn mua" tại các trạm xăng và tập đoàn năng lượng khổng lồ MOL của Hungary đổ lỗi cho việc giới hạn giá.
Các phương tiện truyền thông Hungary mới đây đã công bố những hình ảnh về đoàn người xếp hàng dài hàng trăm mét tại các trạm đổ xăng trên toàn quốc, trong khi một nhiếp ảnh gia của AFP chứng kiến cảnh hầu hết các trạm bơm xăng không hoạt động tại Budapest.
Chánh văn phòng của Thủ tướng Viktor Orban, Gergely Gulyas, đổ lỗi cho các lệnh trừng phạt dầu mỏ của EU đối với Nga do cuộc xung đột tại Ukraine đã dẫn tới tình trạng khủng hoảng nhiên liệu hiện tại.
Ông Gulyas tuyên bố: "Điều chúng tôi lo sợ đã thành sự thật: lệnh trừng phạt dầu mỏ có hiệu lực vào ngày 5/12 đã gây ra những xáo trộn rõ rệt trong nguồn cung cấp nhiên liệu của Hungary. MOL không thể làm gì nếu không có xăng nhập khẩu. Do vậy, Chính phủ sẽ bãi bỏ trần giá xăng dầu theo đề xuất của MOL và quyết định này sẽ có hiệu lực ngay lập tức.”
Lệnh cấm vận của EU đối với việc vận chuyển dầu thô của Nga bằng đường biển đã có hiệu lực vào ngày 5/12 vừa qua.
Giám đốc điều hành của MOL, Gyorgy Bacsa cho biết tình hình nguồn cung rõ ràng là rất quan trọng, nhu cầu đã tăng vọt, người tiêu dùng đang tích trữ và xu hướng hoảng loạn mua hàng đã bắt đầu. Toàn bộ mạng lưới của chúng tôi đang thiếu hụt nguồn cung nhiên liệu và 1/4 số trạm đổ xăng của chúng tôi đã hoàn toàn trống rỗng.”
[Hungary khẳng định không thể thay thế năng lượng của Nga]
Ông cho biết thêm tình trạng thiếu nhiên liệu là do nhiên liệu nhập khẩu giảm 30% cũng như việc bảo trì tại một trong các nhà máy lọc dầu của MOL và điều này sẽ mất "vài tuần" để giải quyết.
Theo Hiệp hội các trạm xăng độc lập của Hungary, việc Chính phủ quy định mức trần giá đối với các loại nhiên liệu cho phương tiện giao thông đã khiến các công ty nước ngoài cắt giảm các chuyến hàng nhiên liệu đến Hungary.
Vào tháng 11/2021, Budapest đã ban hành một mức giá cố định khoảng 1,17 euro (khoảng 1,22 USD) cho mỗi lít xăng 95. Được xem xét 3 tháng/lần, giới hạn này được gia hạn lần cuối vào tháng 9/2022 và có hiệu lực cho đến cuối năm nay.
Chính phủ Hungary cho biết mức giá trần, đang được áp dụng trên một loạt loại thực phẩm cơ bản cũng như nhiên liệu, nhằm mục đích hỗ trợ nền kinh tế và kiềm chế lạm phát leo thang.
Theo Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), lạm phát hàng năm ở Hungary đạt 21,6% trong tháng 10/2022, mức cao nhất kể từ năm 1996 và cao thứ ba ở EU.
Thống đốc ngân hàng trung ương Hungary Gyorgy Matolcsy đổ lỗi cho việc giới hạn giá nhiên liệu và thực phẩm đã làm tăng thêm "3-4 điểm phần trăm cho tỷ lệ lạm phát."
Thêm vào những khó khăn của Hungary, suy thoái kinh tế đang rình rập nước này với GDP giảm 0,4% trong quý 3 vừa qua, trong khi đồng nội tệ forint đã giảm xuống mức thấp kỷ lục so với đồng euro trong năm nay./.