Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi ngày 24/11 cho biết Iran mong muốn thỏa thuận hạt nhân lịch sử đạt được hôm 14/7 giữa Tehran với các cường quốc nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) sẽ có hiệu lực vào đầu tháng 1/2016 - thời điểm Iran bắt đầu thực hiện các cam kết về chương trình hạt nhân của mình.
Phát biểu trước báo giới tại thủ đô Vienna (Áo) sau cuộc gặp lãnh đạo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Abbas Araghchi đã nhấn mạnh mong muốn trên của Iran.
Theo thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1 đạt được hồi tháng Bảy vừa qua sau hơn 12 năm đàm phán, Iran phải cắt giảm mạnh các hoạt động hạt nhân và chấp thuận các cuộc thanh sát mới để đổi lại việc được dỡ bỏ dần các biện pháp trừng phạt của phương Tây và quốc tế.
Iran sẽ phải giảm 2/3 số máy ly tâm được sử dụng để làm giàu urani, loại bỏ khả năng Tehran sử dụng nguyên liệu này để chế tạo bom nguyên tử. Cụ thể, trong vòng 15 năm Iran chỉ được phép sở hữu không quá 300 kg urani làm giàu đến 3,67%. Nhà máy hạt nhân ở Arak cũng chỉ được sử dụng vào mục đích hòa bình. Mọi nhiên liệu hạt nhân phải được đưa ra khỏi Iran trong khi nhà máy này còn hoạt động.
Đổi lại, các nước P5+1 sẽ dỡ bỏ hầu hết các biện pháp trừng phạt Iran từ năm 2006 trong lĩnh vực thương mại, công nghệ, tài chính và năng lượng.
Hồi tuần trước, IAEA công bố báo cáo cho thấy đến nay Iran mới dỡ bỏ khoảng 4.500 máy ly tâm, đồng nghĩa với việc nước này vẫn phải giảm thêm 10.000 máy nữa.
Báo cáo của IAEA cũng chỉ ra rằng chưa thấy có sự thay đổi nào được thực hiện tại nhà máy Arak, trong khi kho dự trữ urani đã làm giàu của Iran thậm chí còn tăng nhẹ.
Tuy nhiên, ông Araghchi cho biết số urani này đã được thỏa thuận bán cho Nga để đổi lấy urani thiên nhiên.
Dự kiến, IAEA sẽ công bố bản báo cáo cuối cùng về hoạt động thanh sát chương trình hạt nhân của Iran vào tuần tới trước ngày 15/12 - thời điểm diễn ra cuộc họp của Ban Giám đốc IAEA./.