Khói thuốc lá tạo ra trong quá trình đốt và rít thuốc gây ra các tác động xấu lên sức khoẻ của con người. (Ảnh: AFP/TTXVN)Hút thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh, trong đó có nhiều bệnh lý nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản… Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu nguyên nhân thực sự gây ra các căn bệnh liên quan tới việc hút thuốc lá.
Theo thống kê, số người tử vong vì các bệnh liên quan tới khói thuốc lá mỗi năm tại Việt Nam gấp 3 lần so với số người nhiễm HIV và tai nạn giao thông.
[Đẩy mạnh chiến dịch bỏ thuốc lá vì sức khỏe và hạnh phúc gia đình]
Nhiều người cho rằng thủ phạm là nicotin, một thành phần tự nhiên chủ yếu có trong cây thuốc lá. Mặc dù nicotin là chất gây nghiện, nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh nó không phải là nguyên nhân gây ung thư hoặc những bệnh liên quan đến hút thuốc lá như nhiều người ngộ nhận.
Thực tế, nguyên nhân chính là khói thuốc lá tạo ra trong quá trình đốt và rít thuốc gây ra các tác động xấu lên sức khoẻ của con người. Việc đốt cháy tạo ra khói, than, nhựa và hàm lượng các hóa chất gây hại cao, đặc biệt là hắc ín (tar).
Theo những nghiên cứu được công bố, khi đốt cháy, khói thuốc lá sinh ra 40.000 độc chất, 4.000-7.000 tạp chất, 43 chất cực độc tác động trực tiếp đến phổi gây ung thư cũng như tất cả các cơ quan khác. Đặc biệt, quá trình đốt cháy nhả khói ra môi trường xung quanh sẽ tác động trực tiếp lên những người hút thuốc lá thụ động, đôi khi chính họ còn chịu nhiều tác động nguy hiểm hơn người hút trực tiếp.
Theo các chuyên gia, người hút chủ động thì một phần khói thuốc lá được lọc bởi đầu lọc nhưng người thụ động hít phải khói thuốc sẽ độc hại hơn. Do đó, người hút chủ động ít chịu ảnh hưởng bởi khói thuốc hơn người hút thụ động, đặc biệt phụ nữ mang bầu và trẻ em là 2 đối tượng nhạy cảm nhất.
Những người hít phải khói thuốc lá từ người hút thuốc phả ra có thể mắc bệnh phổi mãn tính, nhiễm trùng hô hấp, viêm phổi làm cho hệ thống bảo vệ vật lý của đường hô hấp bị tổn thương.
Để loại bỏ hoàn toàn tác hại của khói thuốc lá, người hút thuốc lá được khuyến khích bỏ nicotin và thuốc lá đồng thời. Thực tế cho thấy nhiều người dù quyết tâm bỏ thuốc lá nhiều lần vẫn không từ bỏ được do hành vi hút thuốc gần như đã trở thành thói quen.
Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá làm nóng đã và đang được những người hút thuốc quan tâm vì không tạo ra tàn, khói và ám mùi cơ thể. Thuốc lá thế hệ mới xuất hiện trên thị trường khoảng 2, 3 năm gần đây và hiện trên thế giới có khoảng hàng chục triệu người sử dụng trong đó có các nước: Anh, Mỹ, Nhật, Thụy Sỹ…
Hiện nay, thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng đều là những loại sản phẩm thế hệ mới chứa nicotin chưa được chính thức bán tại Việt Nam và đang trong quá trình xem xét áp dụng biện pháp quản lý phù hợp.
Theo thống kê của ngành y tế, hiện tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ở Việt Nam chưa cao nhưng có xu hướng gia tăng. Tại các quốc gia khác như Nhật Bản cũng ghi nhận thực tế này. Theo Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu Môi trường và Y tế công cộng Nhật Bản, tỷ lệ sử dụng thuốc lá thế hệ mới ở nước này tăng tương ứng với tỷ lệ sụt giảm trong việc sử dụng thuốc lá điếu.
Theo các chuyên gia về bệnh hô hấp, người hút thuốc cần nắm rõ không có thuốc lá nào tốt cho sức khỏe, chỉ có bỏ thuốc lá và nicotin đồng thời là phương pháp hữu hiệu nhất để đảm bảo sức khỏe chính bản thân và những người xung quanh./.
