Đây là kết quả của quá trình nghiên cứu lai tạo kiên trì trong khoảng támnăm (từ năm 2005 đến nay) qua hai giai đoạn.
Giai đoạn I (2005 – 2008), thôngqua phương pháp lai hữu tính từ bốn dòng thanh long bố mẹ là thanh long ruộttrắng tỉnh Bình Thuận, thanh long ruột trắng Chợ Gạo (Tiền Giang), thanh longruột đỏ Long Định 1 (LĐ1), dòng thanh long lai H10. Sau đó, đánh giá hiệu quảtừng dòng lai và chọn ra các dòng triển vọng có màu sắc đẹp, thịt quả hồng haytím.
Giai đoạn II (từ 2009 đến nay), đưa ra trồng khảo nghiệm các dòng lai thanhlong để tuyển chọn con lai có ưu điểm vượt trội có thể nhân giống phục vụ chươngtrình kinh tế vườn các tỉnh, thành phía Nam.
Để khẳng định ưu điểm của giống thanh long ruột tím hồng mới lai tạo được,các nhà khoa học Viện Cây ăn quả miền Nam (SOFRI) đã thực hiện khảo nghiệm vềtính khác biệt, đồng nhất và ổn định (DUS), giá trị canh tác và sử dụng (VCU),trong đó, Viện Cây ăn quả miền Nam đã trồng khảo nghiệm VCU tại ba điểm ở cácđịa phương là Tiền Giang, Long An, Bà Rịa – Vũng Tàu cho kết quả rất tốt.
Tại Tiền Giang, sau 16 tháng trồng, giống thanh long ruột tím hồng đạtnăng suất 14,54 kg/trụ (vụ chính), tại Long An, đạt năng suất 11,61kg/trụ và tạiBà Rịa – Vũng Tàu, đạt năng suất 4,89kg/trụ.
Đáng chú ý, giống thanh long ruột tím hồng có khả năng cho trái rải vụquanh năm với những ưu điểm vượt trội mà các nhà khoa học ghi nhận được quatrồng khảo nghiệm là sinh trưởng mạnh, cành to, quả hình trứng hoặc trứng thuôn,vỏ đẹp, tai quả xanh, thịt quả tím hồng rất bắt mắt, chất lượng quả ngon... Đặcbiệt, giống thanh long ruột tím hồng mới được lai tạo nhiễm sâu bệnh ở mức ítđến trung bình nên rất thuận lợi cho sản xuất.
Theo Phó Giáo sư – Tiến sỹ Nguyễn Minh Châu, giống thanh long ruột tímhồng đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn công nhận chính thức và đượcCục Trồng trọt cấp chứng nhận bảo hộ độc quyền.
Trước đó, cũng thông qua công tác nghiên cứu khoa học và chọn tạo giống,các nhà khoa học của Viện đã lai tạo thành công giống thanh long ruột đỏ (kýhiệu LĐ1) đang được trồng rộng rãi tại nhiều địa phương như Tiền Giang, Long An,Bình Thuận... mang lại hiệu quả kinh tế lớn cho nông dân.
Hiện nay, Viện Cây ăn quả miền Nam cũng đang bảo tồn 20 giống thanh longtừ nguồn thu thập trong nước và du nhập từ nước ngoài cùng 40 giống thanh longlai, phục vụ công tác nghiên cứu, bảo tồn gene, chọn tạo giống.../.