Ngày 17/5, Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) do Nga đứng đầu đã ký một thỏa thuận thương mại tạm thời với Iran, theo đó giảm mức thuế quan đối với hàng trăm mặt hàng hóa nhập khẩu giữa hai bên, đồng thời đặt ra mục tiêu xúc tiến các cuộc đàm phán trong vòng 3 năm để thành lập khu vực thương mại tự do.
Lễ ký thỏa thuận nói trên diễn ra tại thủ đô Astana của Kazakhstan trong bối cảnh Mỹ chuẩn bị tái áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran, theo đó các công ty giao dịch với quốc gia Hồi giáo này cũng sẽ gánh chịu các biện pháp trừng phạt của Washington.
Bộ Kinh tế Kazakhstan cho biết theo thỏa thuận thương mại tạm thời này, Iran sẽ giảm thuế cho 246 mặt hàng, từ thực phẩm đến sản phẩm công nghiệp của EAEU, trong khi EAEU cũng có động thái tương tự đối với 175 hàng hóa nhập khẩu từ Tehran.
Ngoài Nga, các thành viên của EAEU còn có Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kyrgystan.
Cũng liên quan đến lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào Iran, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) bảo vệ các doanh nghiệp của khối, đặc biệt là các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ đang làm ăn với Iran trước nguy cơ phải hứng chịu các biện pháp trừng phạt của Mỹ liên quan đến chương trình hạt nhân của Tehran.
Theo nhà lãnh đạo nước Pháp, các doanh nghiệp mang tầm cỡ quốc tế có lợi ích rải rác ở nhiều nước, sẽ tự đưa ra quyết định sau khi cân nhắc lợi ích của bản thân.
[Các nước Liên minh châu Âu nhất trí duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran]
Ông bày tỏ sự ủng hộ đối với đề cuất của Ủy ban châu Âu (EC), đó là bảo vệ và bồi thường cho các công ty của EU có thể bị Mỹ trừng phạt vì còn giao dịch làm ăn với Iran.
Ông Macron đã đưa ra tuyên bố trên trước khi tới Bulgaria tham dự Hội nghị thượng đỉnh EU.
Liên quan đến thỏa thuận hạt nhân Iran, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết các nước EU đều nhất trí thỏa thuận hạt nhân này "không hoàn hảo," song nhấn mạnh thỏa thuận này cần phải được duy trì bất chấp việc Mỹ rút khỏi.
Bà cho biết các nước EU đã nhất trí xúc tiến các cuộc thương lượng với Iran về các vấn đề khác như chương trình tên lửa của quốc gia Hồi giáo này.
Bà Merkel đưa ra tuyên bố trên sau khi tới Sofia để tham dự Hội nghị thượng đỉnh EU dự kiến khai mạc ngày 17/5.
Dự kiến trong hai ngày, Hội nghị thượng đỉnh EU với sự tham dự của lãnh đạo 28 nước thành viên và sáu nước vùng Balkan, sẽ thảo luận về mối quan hệ hợp tác kinh tế cũng như những thách thức mà khu vực này đang phải đối mặt./.