Ngày 12/1, tại Thanh Hóa, Đoàn công tác do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên dẫn đầu đã có buổi làm việc với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn, cùng đại diện lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng đề nghị bằng mọi cách, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn cùng với bên bao tiêu của PVN bảo đảm nguồn cung ra thị trường trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Tập trung tăng công suất để bù lại phần bị sụt giảm
Tại cuộc họp, ông Lê Nguyễn Quốc Vinh, Phó Tổng Giám đốc liên doanh, Giám đốc nhà máy lọc hoá dầu Nghi Sơn, cho biết trong năm 2022 vừa qua, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong công tác sản xuất kinh doanh và vận hành nhà máy.
Trong 6 tháng cuối năm 2022, nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã có nhiều cải tiến, nâng cao độ tin cậy và an toàn vận hành. Công suất trung bình cả năm đạt được 87,9% tương ứng với 33 chuyến dầu thô (8,9 triệu tấn). Tổng khối lượng sản phẩm sản xuất và cung cấp ra thị trường 7,4 triệu tấn sản phẩm các loại, trong đó có 7,7 triệu m3 xăng dầu cho thị trường nội địa.
[Bộ Công Thương đưa ra 2 kịch bản dự kiến về phân giao tổng nguồn xăng dầu]
Về kế hoạch năm 2023, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn sẽ tiến hành tổ chức thực hiện công tác bảo dưỡng tổng thể lần đầu cho toàn nhà máy, với tổng thời gian thực hiện theo kế hoạch là 55 ngày, bắt đầu từ 25/8/2023. Kế hoạch công suất năm 2023 đề ra là 79,6% (giảm do có gần 2 tháng bảo dưỡng tổng thể), tương ứng với khoảng 7,96 triệu tấn dầu thô sẽ được chế biến.
Cũng như trong các tháng cuối năm 2022, nhà máy đã duy trì công suất trung bình trên 100% so với thiết kế để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ cao của thị trường theo chỉ đạo của Bộ Công Thương.
Ở thời điểm hiện tại, mặc dù với việc tạm dừng phân xưởng cracking xúc tác (RFCC) để sửa chữa nhưng Nhà máy đã cân đối sức chứa, tối ưu tồn kho và duy trì vận hành ổn định ở công suất đầu vào 85% (phân xưởng chưng cất dầu thô CDU). Các phân xưởng công nghệ khác đang vận hành bình thường ở công suất cân bằng và cao (90%, NHDS: 110%...)
Cũng theo báo cáo của Công ty, sản lượng xăng dầu sản xuất và cung cấp ra thị trường hiện tại duy trì là 17.000 m3/ngày (trong đó có 5.000 m3 xăng và 12.000 m3 Diesel), lượng tồn kho tại thời điểm ngày 12/1/2023 đối với xăng là 67.535 m3 (32,5%), dầu Diesel là 58.738 m3 (32,4%) và Jet A1 là 14.863 m3 (50,5%), đáp ứng đủ thông báo với Bên bao tiêu sản phẩm và các thương nhân đầu mối.
Ngoài ra, tổng sản lượng cung cấp ra thị trường trong tháng 1/2023 sẽ đạt 600.000 m3, giảm một phần do công suất nửa đầu tháng 1/2023. Sản lượng xăng dầu kế hoạch đã báo cáo (tối thiểu) của tháng 2 sẽ là 620.000 m3 và tháng 3 là 770.000 m3.
Tổng khối lượng Quý 1/2023 giảm một ít so với kế hoạch và Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn sẽ tập trung tăng công suất trong nửa sau tháng 1/2023 và các tháng tiếp theo để bù lại phần bị sụt giảm.
Đẩy nhanh khắc phục sự cố để hoạt động trở lại
Liên quan đến sự cố đang xảy ra tại Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, báo cáo tại cuộc họp, đại diện lãnh đạo Công ty cho biết ngày 25/12/2022, nhà máy phát hiện có khí thải rò rỉ tại khớp nối giãn nở nhiệt giữa tháp tái sinh xúc tác tầng 1 và tầng 2 và tiến hành giám sát, theo dõi.
Đến sáng ngày 28/12 có thêm xúc tác rò rỉ cùng với dòng khí thải nên nhà máy đã đánh giá tình hình và chủ động quyết định dừng để sửa chữa nhanh khớp nối.
Khi kiểm tra bên trong, nhà máy phát hiện có hỏng hóc phát sinh tại vòng cấp khí. Do đó, nhà máy đã đánh giá và chủ động tiến hành kết hợp sửa chữa bổ sung để đảm bảo an toàn và ổn định vận hành phân xưởng trong năm 2023.
Hiện nhà máy đã chuẩn bị, huy động đủ và kịp thời các nguồn nhân lực, vật tư và dụng cụ cần thiết để tiến hành công việc từ ngày 4/1, sau khi rút xúc tác và làm nguội thiết bị. Công tác sửa chữa tại hiện trường và chế tạo tại xưởng của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn được tiến hành hết sức khẩn trương 24 giờ trong tuần.
Đến thời điểm hiện tại (sáng ngày 12/1), tiến độ sửa chữa khớp nối đã hoàn thành, tiến độ sửa chữa vòng cấp khí đạt 94%, công việc còn lại là 2 mối hàn đang thực hiện và đắp vật liệu cách nhiệt xung quanh vùng mối hàn, tháo giàn giáo và đóng thiết bị.
“Dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ và bàn giao thiết bị để khởi động lại trong sáng ngày 14/1/2023. Sau khoảng 3 đến 4 ngày phân xưởng RFCC sẽ ổn định ở công suất 100% và sẽ tăng lên đến 105-107% để bù đắp sự thiếu hụt," ông Lê Nguyễn Quốc Vinh, Phó Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn khẳng định.
Phát biểu tại cuộc họp, ông So Hasegawa, Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn cam kết sẽ bảo đảm nguồn cung ra thị trường trong thời gian sắp tới và tăng năng suất sản xuất để bảo đảm nguồn dự trữ trong thời gian bảo dưỡng. Đồng thời, nhà máy cũng cam kết đảm bảo đúng tiến độ bảo dưỡng trong 55 ngày như đã thông báo.
Còn theo ông Lê Xuân Huyên, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, ngay sau khi sự cố xảy ra đã tích cực phối hợp, hỗ trợ khắc phục tình huống. Phía PetroVietnam đã chủ động nhận diện về mặt kỹ thuật, chủ động hỗ trợ cho Nhà máy, đặc biệt về nguyên vật liệu, để bảo đảm tiến độ khắc phục sự cố sớm.
“Ngay khi sự cố xảy ra, Tập đoàn đã chỉ đạo Nhà máy Lọc hóa dầu Bình Sơn tăng công suất lên lên 110% để hỗ trợ sự thiếu hụt do sự cố tại Nghi Sơn xảy ra. Hiện sản lượng tồn kho của cả 2 nhà máy (tồn kho và lượng sản xuất) đã đáp ứng nhu cầu trong tháng 1, đặc biệt dịp Tết Nguyên đán,” đại diện PetroVietnam nhấn mạnh.
Chủ động đảm bảo cung ứng đủ xăng dầu cho thị trường
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên ghi nhận và đánh giá nỗ lực của tập thể lãnh đạo và toàn thể cán bộ nhân viên của Công ty trong việc duy trì vận hành Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn, sản xuất các sản phẩm xăng dầu cung cấp cho thị trường trong nước, góp phần vào việc ổn định thị trường xăng dầu trong nước, đảm bao an ninh năng lượng cho Việt Nam.
Song ông cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế của nhà máy trong thời gian vừa qua, cụ thể, trong quá trình vận hành, Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn vẫn xảy ra những sự cố ảnh hưởng đến vận hành của Nhà máy, đặc biệt có những sự cố làm Nhà máy phải dừng vận hành tạm thời.
Ông Diên nhấn mạnh, các sự cố xảy ra tuy không gây thiệt hại về người nhưng làm gián đoạn vận hành Nhà máy, ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu trong nước đặc biệt trong giai đoạn giá nhiên liệu tăng cao và gây ra những khó khăn nhất định trong quá trình điều hành thị trường xăng dầu của cơ quan quản lý nhà nước.
Gần đây nhất, vào ngày 28/12/2022, Nhà máy xảy ra sự cố rò rỉ xúc tác tại phân xưởng RFCC. Công ty đã phải tạm dừng phân xưởng RFCC và giảm công suất chung của toàn Nhà máy để khắc phục sự cố. Sự cổ đã làm giảm sản lượng xăng dầu từ Nhà máy khoảng 20-25% so với kế hoạch trong tháng 1/2023 tương đương khoảng 200.000 m3 (kế hoạch ban đầu là 800.000 nữa thực tế hiện nay còn khoảng 600.000 m3) ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu.
Hoan nghênh Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã nỗ lực khắc phục sự cố, khó khăn về tài chính để cung ứng sản lượng trên dưới 40-45% xăng dầu của cả nước, song Tư lệnh ngành công thương cũng rất trăn trở khi cho rằng đây là liên doanh có phần vốn góp của nhà nước Việt Nam, đồng thời, đây là nhà máy được hưởng cơ chế ưu đãi đặc biệt nếu so với Bình Sơn và các liên doanh trên thế giới.
Ông cho rằng, Việt Nam đã có cơ chế rất thông thoáng và thỏa đáng, tạo điều kiện rất lớn cho nhà máy. Bên cạnh đó, hiện Việt Nam chỉ có 2 nhà máy lọc hóa dầu là Bình Sơn (hoàn toàn do Việt Nam điều hành) và Nghi Sơn, về mặt kỹ thuật thì Nghi Sơn có công nghệ tiên tiến hơn nhưng Bình Sơn lại hoạt động rất hiệu quả, Nghi Sơn thì hoạt động luôn khó khăn, phải bù lỗ.
Do vậy, để giải quyết dứt điểm vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị bằng mọi cách, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn cùng với bên bao tiêu của PVN bảo đảm nguồn cung ra thị trường trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Những sự cố mà doanh nghiệp đang gặp phải được khắc phục nhanh và chứng minh bằng việc bảo đảm nguồn cung ra thị trường như sản lượng đã cam kết. Để làm được điều đó thì đầu tiên, nhà máy phải nỗ lực thật cao để hoàn thành việc sự cố kỹ thuật ngay trong hôm nay hoặc ngày mai, muộn nhất là ngày 15/1 phải đi vào hoạt động, trở lại đủ công suất.
Vấn đề thứ 2 là phải huy động nguồn dự trữ thương mại kể cả thành phẩm, bán thành phẩm, liên kết với Nhà máy Lọc dầu Bình Sơn và trong các kho dự trữ bảo đảm sản lượng giao cho các doanh nghiệp đầu mối không được giảm so với cam kết. Nếu nhà máy giảm thì doanh nghiệp phân phối cũng giảm thì sẽ dẫn tới thiếu hụt xăng dầu.
Ông Diên đề nghị cần phải bảo đảm nguồn theo cam kết và phải nghiêm túc nghiên cứu, sớm chấp nhận điều khoản bồi hoàn cho người mua khi nhà máy gặp sự cố không giao được hàng cho khách hàng, giảm sản lượng. Bởi đây là thông lệ quốc tế cần thực hiện.
Ngoài ra, Bộ trưởng lưu ý, ngay sau khi khắc phục sự cố, Lọc hóa dầu Nghi Sơn phải khẩn trương đẩy công suất đến tối đa để có lượng hàng tối đa bù đắp cho khoảng hơn 50 ngày nhà máy thực hiện bảo dưỡng định kỳ, kể cả sản phẩm và bán thành phẩm, bằng việc tăng công suất kho chứa, thậm chí phải thuê để có sản lượng hàng dự trữ lớn nhất.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng đề nghị Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, căn cứ vào kế hoạch mà Chính phủ và Bộ Công Thương giao, chỉ đạo cho 2 nhà máy tăng công suất tối đa có thể.
“Trong lúc Nghi Sơn bảo dưỡng thì Bình Sơn phải tăng công suất, có lượng hàng dự trữ thương mại lớn nhất, bù đắp được sản lượng cho dừng sản xuất. Đồng thời, chỉ đạo cả 2 nhà máy có cơ chế thương thảo, chia sẻ lợi ích, rủi ro đối với các đơn vị có chúc năng phân phối xăng dầu để bảo đảm được sản lượng bị thiếu hụt,” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Cùng với đó, Bộ trưởng cũng đề nghị các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu chủ động tìm kiếm nguồn cung, tăng cường nhập khẩu để bù đắp lượng xăng dầu thiếu hụt của nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn, đảm bảo cung ứng đủ xăng dầu cho thị trường trong giai đoạn trước, trong và sau Tết nguyên đán và đến hết quý 1/2023. Thực hiện đúng tiến độ, tổng nguồn xăng dầu đã được Bộ Công Thương phân giao năm 2023./.