Mỹ kêu gọi Nhật Bản và Hàn Quốc "kiềm chế và thận trọng" trong việc giải quyết các vấn đề lịch sử vốn khiến quan hệ giữa hai nước căng thẳng trong những năm qua.
Phát biểu tại Washington ngày 4/3, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương Danny Russels cho biết Mỹ đặc biệt quan ngại trước mối quan hệ căng thẳng giữa Nhật Bản và Hàn Quốc - hai đồng minh gần gũi của Mỹ tại khu vực - trong thời gian qua.
Đồng thời, ông Danny Russels nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa ba nước đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh tại Đông Bắc Á trong tương lai.
Nhấn mạnh hai nước cần nhìn vào hình mẫu quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật, vốn đã vượt qua những thù hận thời Chiến tranh Thế giới thứ Hai để xây dựng mối quan hệ đối tác gần gũi, ông Russels cho rằng cả Nhật Bản và Hàn Quốc cần đóng góp vào việc thay đổi bầu không khí hiện tại nhằm tạo ra một xu hướng tích cực cũng như giảm căng thẳng tại khu vực.
Quan chức này cũng khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với hai đối tác nhằm hối thúc các bên thực hiện những bước đi cần thiết để giải quyết các mâu thuẫn liên quan vấn đề lịch sử cũng như nỗ lực hàn gắn quan hệ song phương.
Lời kêu gọi trên được đưa ra một ngày sau khi các nhà chính trị theo chủ nghĩa dân tộc tại Nhật Bản hối thúc chính quyền Tokyo nhanh chóng xem xét lại lời xin lỗi chính thức năm 1993 về nạn phụ nữ châu Á bị đưa vào các nhà thổ của quân đội Nhật trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, cho rằng chính quyền vào thời điểm đó đã không thẩm định lời chứng của các phụ nữ Hàn Quốc.
Hồi cuối tháng Hai vừa qua, chính quyền Thủ tướng Shizo Abe cũng cho biết sẽ cân nhắc thành lập một nhóm điều tra nhằm xem xét lại các lời chứng của 16 phụ nữ Hàn Quốc bị đưa vào nhà thổ vào thời điểm đó, vốn được dùng làm cơ sở cho lời xin lỗi hồi năm 1993.
Động thái này của Nhật Bản đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của Hàn Quốc, khiến Seoul nghi ngờ có thể Tokyo muốn giảm nhẹ trách nhiệm của mình trong vấn đề này.
Tuần trước, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye đã yêu cầu Nhật Bản không nên "chối bỏ" những lỗi lầm trong quá khứ, đồng thời cảnh báo việc xem xét lại lời xin lỗi trên sẽ khiến Tokyo bị cô lập.
Theo các sử gia, ước tính có khoảng 200.000 phụ nữ châu Á đã bị ép buộc phải làm nô lệ tình dục trong các nhà thổ của quân đội Nhật hoàng trong thời gian chiến tranh, trong đó nhiều nhất là phụ nữ Hàn Quốc.
Năm 1993, dựa trên các thống kê và lời chứng của một nạn nhân, ông Yohei Kono, Chánh Văn phòng nội các vào thời điểm đó, đã gửi lời xin lỗi của chính quyền Nhật Bản.
Mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Nhật Bản trở nên căng thẳng kể từ cuối năm 2012 liên quan đến những tranh chấp chủ quyền lãnh hải cũng như các vấn đề lịch sử trong giai đoạn chiến tranh 1910-1945.
Quan hệ hai nước láng giềng ngày càng xấu đi sau chuyến viếng thăm đền thờ Yasukuni của Thủ tướng Abe cuối năm ngoái, nơi thờ các binh sỹ Nhật Bản thiệt mạng trong chiến tranh, trong đó có một số tội phạm chiến tranh hạng A./.
