Những phân tích ban đầu về văn bản cuối cùng của Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) phiên bản mới, hay còn gọi là Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA), cho thấy có hai điểm thay đổi so với văn bản được đề xuất trước đó: một thay đổi có thể hỗ trợ ngành công nghiệp ôtô, trong khi một điểm thay đổi khác có nguy cơ tác động tới quyền lợi của người lao động.
Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, tương tự như Mexico, Canada đã nhất trí với Mỹ (không chính thức nằm trong văn bản của thỏa thuận) về hoạt động nhập khẩu ôtô, trong đó nêu rõ nước này có thể xuất khẩu miễn thuế 2,6 triệu ôtô con sang thị trường Mỹ. Con số này cao hơn nhiều so với mức khoảng 1,8 xe hiện nay.
Chuyên gia Juan Manuel Herrera tại bộ phận nghiên cứu kinh tế Scotiabank Economics thuộc Ngân hàng Scotiabank của Canada dự báo nước này khó có thể đạt hạn ngạch 2,6 triệu xe nói trên ít nhất là trong 10 năm nữa, trong bối cảnh hoạt động sản xuất ôtô của Canada đi xuống theo đà sụt giảm của nhu cầu tiêu dùng. Các mức thuế quan cũng không được áp dụng với xe trong hạn ngạch ngay cả khi những chiếc xe này không đáp ứng các quy định về xuất xứ.
[Mỹ sẽ sớm kết thúc NAFTA và thông qua thỏa thuận mới USMCA]
Trong văn bản ban đầu của USMCA, các nước Mỹ, Mexico và Canada cam kết ủng hộ các chính sách nhằm bảo vệ người lao động trước những hành vi phân biệt giới tính, liên quan việc mang thai, quấy rối tình dục, định hướng giới tính...
Tuy nhiên, văn bản cuối cùng của hiệp định, đã có sự thay đổi về ngôn từ mà nhiều nhà phân tích cho rằng đã “làm nhẹ đi” mục tiêu của điều khoản trên. Chú thích của thỏa thuận nói rằng Chính phủ Mỹ đang áp dụng những chính sách “có khả năng đáp ứng đầy đủ các nghĩa vụ về quyền lao động,” bởi vậy, “Mỹ sẽ không cần có thêm hành động nào” về vấn đề này.
Trong thư gửi Tổng thống Mỹ Donald Trump giữa tháng 11 vừa qua, 40 nghị sỹ đảng Cộng hòa đã đề xuất cắt bỏ điều khoản liên quan đến LGBTQ. LGBTQ là chữ viết tắt của năm từ trong tiếng Anh bao gồm: đồng tính luyến ái nữ, đồng tính luyến ái nam, song tính luyến ái, hoán tính (người chuyển giới) và giới tính chưa xác định. Các nghị sĩ Mỹ lập luận rằng một thỏa thuận thương mại không phải là nơi để quyết định các vấn đề xã hội.
Cuối tháng Chín vừa qua, Mỹ, Mexico và Canada đã hoàn tất việc nâng cấp, hiện đại hóa NAFTA sau một năm thương lượng khó khăn. Đến ngày 30/11, lãnh đạo ba nước đã chính thức ký Hiệp định USMCA, phiên bản mới của NAFTA.
Tổng thống Trump mô tả USMCA là một “thỏa thuận thương mại tuyệt vời,” thay thế cho phiên bản cũ hay một “thỏa thuận thương mại tồi nhất từ xưa đến nay.” USMCA đã có những thay đổi kỹ thuật căn bản về các quy tắc sản xuất ôtô và xe tải, vấn đề mở cửa thị trường ngành công nghiệp sữa Canada, phạm vi trải rộng của tác quyền và quy tắc giải quyết tranh chấp.../.