Quang cảnh phiên họp Quốc hội Nhật Bản ở Tokyo ngày 19/4/2023. (Ảnh: Kyodo/TTXVN)Quốc hội Nhật Bản ngày 9/6 đã thông qua dự luật sửa đổi luật nhập cư và tị nạn, cho phép nhà chức trách trục xuất những cá nhân nộp đơn xin tị nạn nhiều lần không được chấp thuận.
Thượng viện Nhật Bản đã ban hành luật sửa đổi với sự ủng hộ của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, đảng Công Minh - đối tác của LDP trong liên minh cầm quyền và các lực lượng đối lập tương đối bảo thủ khác.
Hiện Nhật Bản không hồi hương công dân nước ngoài đang được xét quy chế tị nạn. Cơ quan nhập cư nghi ngờ nhiều người đã lạm dụng cơ chế này nộp đơn xin tị nạn nhiều lần để tiếp tục ở lại Nhật Bản.
Theo luật sửa đổi, Chính phủ Nhật Bản sẽ giảm việc giam giữ dài hạn tại các cơ sở nhập cư và khuyến khích trục xuất những người nước ngoài không tuân thủ lệnh trục xuất và ở quá hạn.
Thống kê của Cục quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản cho thấy tính đến cuối năm 2022, có 4.233 công dân nước ngoài không về nước mặc dù đã nhận được yêu cầu của nhà chức trách Nhật Bản.
Luật sửa đổi sẽ cho phép chính phủ trục xuất những đối tượng không đưa ra được lý do hợp lý để được cấp quy chế tị nạn sau khi bị từ chối 3 lần.
Để cung cấp hỗ trợ cho người nước ngoài từ các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột, luật sửa đổi cung cấp tình trạng "gần như người tị nạn," cho phép họ ở lại Nhật Bản dù không đáp ứng các tiêu chí để được công nhận có đủ tư cách tị nạn.
Nhằm ngăn chặn việc giam giữ kéo dài, Chính phủ Nhật Bản sẽ cho phép các cá nhân xin quy chế tị nạn được sống bên ngoài cơ sở nhập cư dưới sự giám sát của các thành viên gia đình hoặc người hỗ trợ để tránh nguy cơ bỏ trốn.
[Hạ viện Nhật Bản thông qua dự luật nhằm sửa đổi luật nhập cư]
Tuy nhiên, một số ý kiến nghi ngờ tính hiệu quả của cơ chế trên, cho rằng cách làm này sẽ đặt gánh nặng lên những người giám sát.
Đảng Dân chủ Lập hiến đối lập đề xuất thành lập một cơ quan bên thứ ba để sàng lọc quy trình công nhận người tị nạn. Hiện quy trình này đang do các cơ quan nhập cư đảm nhiệm.
Liên minh cầm quyền đã bác bỏ đề xuất trên, thay vào đó đưa một số thay đổi nhỏ vào luật sửa đổi, chẳng hạn như đào tạo các nhân viên nhập cư về cách sàng lọc những người xin tị nạn.
Số đơn xin tị nạn được Nhật Bản chấp thuận rất thấp nếu so với Mỹ và một số quốc gia châu Âu thường chấp nhận hơn 10.000 người xin tị nạn hằng năm.
Năm 2022, Nhật Bản cấp quy chế tị nạn cho 202 người trong tổng số 12.500 đơn xin./.
