Quốc hội Mỹ có thời hạn cuối cùng để thông qua dự luật chi tiêu tạm thời dành cho Chính phủ liên bang trước đêm 21/12. (Ảnh: AFP/TTXVN)Rạng sáng 22/12 (giờ địa phương), một phần Chính phủ Mỹ chính thức ngừng hoạt động vì Quốc hội nước này không thể thông qua một dự luật chi tiêu cho chính phủ trước hạn chót 21/12.
Nguyên nhân xuất phát từ khoản 5 tỷ USD chi cho dự án bức tường biên giới Mỹ-Mexico mà Tổng thống Donald Trump đặc biệt yêu cầu phải có trong dự luật chi tiêu chính phủ.
Trước đó, ngày 19/12, Thượng viện Mỹ đã thông qua một dự luật chi tiêu tạm thời cho chính phủ liên bang tới tháng 2/2019 nhưng không bao gồm khoản chi phí cho bức tường biên giới. Tổng thống Trump sau đó tuyên bố sẽ không phê chuẩn một dự luật không bao gồm khoản 5 tỷ USD này.
Hạ viện Mỹ, hiện do phe Cộng hòa kiểm soát, sau đó thông qua một dự luật có bổ sung chi phí cho bức tường biên giới nhưng dự luật này sau đó không được ủng hộ khi quay trở lại Thượng viện và dẫn tới việc chính phủ liên bang phải đóng cửa từ sau nửa đêm 21/12.
Ngoại trừ 3/4 chương trình hoạt động của chính phủ liên bang vốn đã được duyệt chi phí cho tới ngày 30/9 năm sau thì 1/4 chương trình hoạt động còn lại bị gián đoạn từ 0h sáng 22/12 vì không có ngân quỹ.
[Tổng thống Trump hy vọng chính phủ Mỹ sẽ không đóng cửa lâu]
Hoạt động của các bộ và cơ quan trong chính phủ trong đó có Bộ An ninh nội địa, Bộ Tư pháp, Bộ Thương mại, Bộ Nông nghiệp Mỹ và Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) chịu tác động.
Các công viên liên bang phải đóng cửa và hơn 400.000 nhân viên trong các cơ quan chịu ảnh hưởng sẽ làm việc mà không nhận được lương trong khi 380.000 nhân viên khác phải nghỉ việc không lương cho tới khi vấn đề được tháo gỡ. Các hoạt động như hành pháp, tuần tra biên giới, vận chuyển thư và hoạt động tại sân bay vẫn sẽ được duy trì.
Lãnh đạo các phe tại Quốc hội và Nhà Trắng sau khi không thể thống nhất được một dự luật chi tiêu cho chính phủ đã cam kết sẽ nỗ lực làm việc trong dịp cuối tuần này để đi đến thỏa thuận nhằm nối lại hoạt động cho toàn bộ chính phủ liên bang trước kỳ nghỉ Giáng sinh. Tổng thống Trump đã đổ lỗi cho các nghị sỹ phe Dân chủ gây ra tình trạng trên.
Việc Chính phủ Mỹ phải đóng cửa một phần thêm một lần nữa đẩy Mỹ vào tình trạng hỗn loạn chính trị sau quyết định từ chức của Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis ngày 20/12 nhằm phản đối quyết định rút quân khỏi Syria của Tổng thống Donald Trump. Việc Washington không thể đảm bảo một trong những nhiệm vụ cơ bản là duy trì cho chính phủ hoạt động ổn định cũng gây ra những quan ngại sâu sắc.
Không chỉ lĩnh vực chính trị, kinh tế cũng chịu tác động mạnh không kém sau những diễn biến này. Thị trường chứng khoán phố Wall trải qua tuần giao dịch tồi tệ nhất trong một thập kỷ khi tin tức về nguy cơ chính phủ đóng cửa khiến ngày giao dịch ngày 21/12 khép lại với sắc đỏ rực bao trùm.
Hãng tin Reuters (Anh) dẫn kết quả khảo sát mới đây cho thấy chỉ có khoảng 31% người được hỏi ủng hộ việc đưa vấn đề bức tường biên giới vào một trong ba ưu tiên tại Quốc hội.
Giới chuyên gia đánh giá việc Tổng thống Trump mang vấn đề này đánh đổi với nguy cơ đóng cửa một phần chính phủ là tự đưa mình vào một nguy cơ chính trị khi phe Dân chủ đã bắt đầu khởi động công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 và tìm kiếm lợi thế cần thiết./.
