Dù không phổ biến như các bệnh ung thư gan, phổi nhưng ung thư vòm họng cũng là mối đe dọa tiềm ẩn.
Theo số liệu thống kê của Bệnh viện K Hà Nội, trong những năm gần đây, ung thư vòm họng chỉ đứng sau 5 ung thư thường gặp là ung thư phổi, vú, tử cung, buồng trứng, ung thư gan.
Do đa số các trường hợp phát hiện bệnh đều đã ở giai đoạn cuối nên việc điều trị trở nên khó khăn và tốn kém. Vì vậy, việc phát hiện ung thư vòm họng giai đoạn đầu có ý nghĩa quan trọng trong việc tiên lượng sống sau 5 năm của người bệnh.
1. Dấu hiệu của ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn sớm thường không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về đường hô hấp khác như ngạt mũi, ù tai, đau đầu thoáng qua nên dễ bị người bệnh bỏ qua.
Đau rát họng, khản tiếng
Biểu hiện này chứng tỏ khối u đang phát triển gây tổn thương niêm mạc và các cấu trúc vùng hầu-họng, kết quả là gây cảm giác đau khi nói hoặc nuốt. Sau đó, cổ họng bắt đầu đau rát nặng hơn dẫn tới hiện tượng khản tiếng.
Các triệu chứng trên tuy dễ nhầm lẫn nhưng có thể phân biệt với các bệnh hô hấp khác bằng 1 đặc điểm chung đó là thường đau ở cùng 1 bên cổ họng, tăng dần và dùng thuốc điều trị không đỡ.
Do đó, người có các triệu chứng trên về đường hô hấp nên chú ý thêm các triệu chứng phân biệt. Nếu đã tự dùng thuốc điều trị các bệnh như cảm cúm, đau họng,... mà không khỏi, thời gian kéo dài 3 tuần trở lên nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để tầm soát bệnh ung thư vòm họng.
Ho có đờm
Biểu hiện ho trong ung thư vòm họng là ho có đờm và dai dẳng. Các loại thuốc chữa ho, cảm cúm chỉ làm giảm triệu chứng nhất thời.
Ngạt mũi
Triệu chứng điển hình ung thư vòm họng là ngạt mũi một bên, lúc đầu ngạt từng lúc, có thể kèm theo chảy máu mũi. Có biểu hiện này là khối u phát triển ra phía trước, trực tiếp chèn ép vào lỗ mũi sau, hoặc phối hợp làm nặng thêm các bệnh hô hấp như nhiễm trùng hay viêm mũi.
Chảy máu mũi
Sau khi bị ung thư vòm họng, bệnh nhân sẽ có máu chảy ra từ mũi. Chủ yếu là do trong quá trình phát triển của khối u, các mao mạch của chính trong mũi bị vỡ gây chảy máu.
Đau đầu
Cơn đau đầu mang tính chất âm ỉ và xuất hiện từng cơn. Vì cơn đau chỉ mang tính chất thoáng qua, mức độ nhẹ nên ít làm người bệnh bận tâm đến.
Cảm giác nghẹt trong tai
Nguyên nhân khiến tai có cảm giác nghẹt là do khối u bên trong chèn ép vào ống eustachian. Ngoài ra, hầu hết bệnh nhân còn mắc phải các triệu chứng như ù tai, giảm thính lực.
Nổi hạch
Đây là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân ung thư vòm họng, chiếm tới 60-90% các trường hợp. Bởi vòm họng có cấu trúc mô bạch huyết phong phú, vì vậy khi có sự xuất hiện của tế bào ung thư ở đây sẽ lây lan nhanh chóng tới các hạch vùng cổ.
2. Cách phòng ngừa bệnh ung thư vòm họng
Đa số các yếu tố nguy cơ gây ung thư vòm họng đều khó có thể kiểm soát được và chỉ có thể làm giảm nguy cơ ung thư ở mức tối đa thông qua các phương pháp phòng ngừa.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ là một phương pháp quan trọng giúp phát hiện sớm bệnh ung thư vòm họng và các bệnh truyền nhiễm khác, từ đó giúp chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn chặn sự lây lan và phát triển của bệnh.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, trong chu kỳ 6 tháng, cơ thể có thể xuất hiện những thay đổi bất thường đáng kể. Vì vậy, nên thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 2 lần mỗi năm hoặc theo khuyến nghị của bác sỹ. Ngoài ra, hoàn toàn có thể tự kiểm tra bằng cách quan sát các triệu chứng như khó nuốt, ho lâu ngày, đau họng kéo dài, khó thở, hoặc thay đổi giọng nói.
Tiêm vaccine ngừa virus HPV
Vaccine Gardasil và Gardasil 9 phòng các chủng virus HPV, ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm virus HPV và mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm các loại ung thư như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, cũng như ung thư vòm họng ở cả nam và nữ giới.
Hiện nay, trên thế giới đang lưu hành và sử dụng phổ biến hai loại vaccine phòng HPV là Gardasil và Gardasil 9. Trong đó vaccine Gardasil 9 đã được chỉ định sử dụng cho cả nam giới do đó nhu cầu sử dụng vaccine này rất cao, thường xuyên rơi vào tình trạng khan hiếm.
Sinh hoạt tình dục lành mạnh
Bệnh ung thư vòm họng là một bệnh nhiễm trùng ở khu vực niêm mạc khu vực vòm họng do virus HPV gây ra và con đường lây truyền chính là qua đường tình dục. Vì vậy, việc duy trì thói quen sinh hoạt tình dục lành mạnh có thể giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm virus HPV và phòng tránh mắc bệnh ung thư vòm họng và các bệnh lý truyền nhiễm qua đường tình dục khác.
Bỏ các thói quen có nguy cơ cao
Cần hạn chế và bỏ những thói quen xấu có nguy cơ cao gây ung thư vòm họng như hút thuốc lá, uống nhiều rượu, bia, ăn nhiều đồ ăn lên men như dưa muối; tiếp xúc với chất gây ô nhiễm; chăm sóc sức khỏe răng miệng không đúng cách./.
