Trò chuyện với chị trong một chiều se lạnh tại thủ đô Wellington của New Zealand, ấn tượng đầu tiên của tôi là một người phụ nữ với nét đẹp lai giữa phương Đông và phương Tây nhưng lại vô cùng tha thướt, duyên dáng và dịu dàng trong bộ áo dài truyền thống của Việt Nam.
Với cách nói chuyện nhẹ nhàng, cởi mở và chân tình, chị mang lại cho tôi cảm giác gần gũi, thân thiết như đã quen biết từ lâu. Người phụ nữ đó là chị Phạm Thị Ngọc Lan, nữ nghị sỹ New Zealand gốc Việt đầu tiên - người luôn tự hào về nguồn gốc Việt Nam của mình.
Sinh ra và lớn lên tại vùng ngoại ô Brooklyn của thủ đô Wellington, chị Phạm Thị Ngọc Lan có cha là người Việt Nam và mẹ là người New Zealand. Ngay từ khi còn bé, chị đã nhận được sự chăm sóc và dạy bảo tận tình từ cha mẹ, được truyền đạt nhiều kiến thức về giá trị cộng đồng, và đó chính là nền tảng cho sự nghiệp sau này của chị.
Chị Phạm Thị Ngọc Lan được bầu làm nghị sỹ Quốc hội New Zealand khóa 54 trong cuộc bầu cử vào tháng 10/2023. Lớn lên trong sự nuôi dưỡng của gia đình lai hai dòng máu Việt Nam và New Zealand, trước khi dấn thân vào chính trường, chị từng theo đuổi con đường thiên về khoa học và nổi tiếng nhờ sự năng nổ trong hoạt động bảo vệ môi trường.
Sau khi tốt nghiệp cử nhân khoa học môi trường tại Đại học Massey (New Zealand) năm 2009, chị nhận thức được xu hướng suy thoái nghiêm trọng của môi trường do các hoạt động khai thác nông nghiệp, công nghiệp của con người, nhưng hành lang pháp lý lại chưa đủ mạnh để đẩy lùi tình trạng cấp bách đó. Vì vậy, chị đã quyết định theo học thạc sỹ về Môi trường tại Đại học Otago (New Zealand).
Trong quá trình đó, chị Phạm Thị Ngọc Lan đã có dịp phát biểu về vấn đề môi trường trước Ủy ban khai thác dầu khí của New Zealand. Không lâu sau, bài phát biểu của chị gây tiếng vang và thậm chí được nghị sỹ Eugenie Sage trích dẫn tại cuộc họp Quốc hội.
Không chỉ vậy, chị Phạm Thị Ngọc Lan còn năng nổ tham gia các hoạt động xã hội và trở thành nhà đồng sáng lập quỹ Working Waters Trust nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và thu hút nguồn lực từ thiện nhằm bảo vệ môi trường nước ngọt.
Trong cuộc trò chuyện cởi mở và chân thành với tôi, chị Phạm Thị Ngọc Lan cho biết việc trở thành nghị sỹ Quốc hội là điều rất quan trọng đối với chị và chị rất tự hào khi đại diện cho những người gốc Việt tại Quốc hội New Zealand bởi điều đó cho thấy cộng đồng người Việt có thể đóng góp vào sự phát triển của quốc gia châu Đại Dương này như thế nào.
Chị Phạm Thị Ngọc Lan cho biết cộng đồng người Việt tại New Zealand đang ngày càng lớn mạnh. Chị vô cùng tự hào về điều này cũng như tự hào vì mình được là một phần của cộng đồng đó. Là người mang trong mình một nửa dòng máu Việt, chị Phạm Thị Ngọc Lan rất quý trọng sự đóng góp của cộng đồng người Việt đối với đất nước New Zealand.
Cùng với đó, văn hóa Việt Nam cũng đang ngày càng lan tỏa rộng rãi tại New Zealand. Có một điều khiến chị cảm thấy tuyệt vời là cộng đồng người Việt luôn tự hào về văn hóa của mình và cố gắng gìn giữ, duy trì tiếng Việt, đặc biệt là trong giới trẻ.
Theo chị Phạm Thị Ngọc Lan, ẩm thực cũng là một phần của văn hóa và đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa văn hóa Việt Nam tại New Zealand. Hiện nay, tại New Zealand có khá nhiều nhà hàng Việt Nam. Là một người yêu ẩm thực Việt, đặc biệt là các món nổi tiếng như bánh mỳ và phở, chị rất thích được trải nghiệm và chia sẻ điều đó với người dân New Zealand.
Trong cuộc trò chuyện với nữ nghị sỹ Phạm Thị Ngọc Lan, điều tôi nhận thấy rõ ràng nhất ở chị là niềm hạnh phúc và tự hào khi mang trong mình một nửa dòng máu Việt Nam, là sự kết nối mạnh mẽ của chị với quê hương Việt Nam.
Chị chia sẻ cha của chị sang New Zealand học tập theo chương trình học bổng Colombo vào năm 1972 và gặp mẹ chị tại Đại học Auckland. Hai người kết hôn và sinh sống tại New Zealand từ đó đến nay. Cha mẹ chị có 6 người con và chị Phạm Thị Ngọc Lan là một trong số đó.
Chị tâm sự, cha của chị luôn tự hào về nguồn gốc Việt Nam và có thể vì lẽ đó, ông đã đặt cho chị một tên họ đầy đủ theo truyền thống Việt Nam và hoàn toàn bằng tiếng Việt Nam. Chị và các anh chị em của mình cũng đã được truyền niềm tự hào đó từ cha mình.
Tuy sinh ra tại New Zealand nhưng chị và anh chị em của mình luôn tự hào về nguồn gốc Việt, về “dải đất hình chữ S” có lịch sử và truyền thống đáng ngưỡng mộ. Chị càng cảm thấy tự hào về nguồn gốc của mình hơn khi có hai lần được trở về Việt Nam, tận mắt chứng kiến những phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và được trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc của đất nước.
Trong cuộc gặp với Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh và đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam sang thăm và làm việc tại New Zealand (từ ngày 8-11/9), chị Phạm Thị Ngọc Lan chia sẻ, bố của chị đã cố gắng dạy tiếng Việt cho các con của mình từ khi các con còn nhỏ. Tuy nhiên, trong một gia đình có 6 đứa trẻ, việc dạy các con sử dụng tiếng Việt không hề đơn giản. Vì vậy, chị Phạm Thị Ngọc Lan không nói được nhiều tiếng Việt và đây là điều chị đang muốn thay đổi. Giờ đây, khi đã là mẹ của hai con nhỏ, chị càng nhận thức sâu sắc về việc cần duy trì văn hóa, ngôn ngữ Việt cho con của mình để nguồn gốc Việt, văn hóa Việt sẽ tiếp tục được duy trì và tiếp nối qua các thế hệ sau này.
Bên cạnh đó, trong cuộc trò chuyện với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam, chị Phạm Thị Ngọc Lan cho biết với tư cách là một nữ nghị sỹ gốc Việt trong Quốc hội New Zealand, chị rất mong muốn đóng góp cho mối quan hệ Việt Nam-New Zealand, giúp New Zealand và Việt Nam cùng nhau giải quyết những thách thức chung về biến đổi khí hậu và môi trường để mang lại một thế giới tốt đẹp hơn cho các thế hệ tương lai.
Nhận định về mối quan hệ giữa Việt Nam và New Zealand, nữ nghị sỹ Phạm Thị Ngọc Lan cho rằng hai nước có quan hệ mạnh mẽ, bền chặt và thực sự rất tích cực ở mọi cấp độ, cho dù đó là ở cấp thể chế, chính phủ hay thậm chí là cộng đồng với cộng đồng. Điều này đã được duy trì trong một thời gian dài và trong tương lai sẽ ngày càng bền chặt hơn.
Nữ nghị sỹ dẫn chứng chuyến thăm hồi tháng 3/2024 của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính đến New Zealand và hiện giờ là chuyến thăm của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh là minh chứng rõ nét nhất cho thấy mối quan hệ giữa New Zealand và Việt Nam quan trọng như thế nào.
Bày tỏ sự tin tưởng mối quan hệ song phương sẽ tiếp tục phát triển tốt đẹp hơn nữa trong tương lai, nghị sỹ Phạm Thị Ngọc Lan cho biết mối quan hệ giữa hai nước có ý nghĩa rất quan trọng đối với chị bởi chị không chỉ là “trái ngọt” của tình yêu giữa cha và mẹ của chị, mà còn là kết quả của mối quan hệ giữa Việt Nam và New Zealand. Vì thế, chị cảm thấy mình có trách nhiệm mạnh mẽ và đóng góp bằng mọi cách có thể để làm sâu sắc và nâng tầm mối quan hệ Việt Nam-New Zealand.
Chia tay nữ nghị sỹ gốc Việt đầy nhiệt huyết và tràn đầy tình yêu với quê hương Việt Nam, tôi thầm mong chị sẽ tiếp tục tỏa sáng trên nghị trường New Zealand và lan tỏa những hình ảnh cũng như giá trị tốt đẹp về đất nước và con người Việt Nam, khẳng định tinh thần tự lực tự cường, tự hào của người dân Việt Nam tại quốc gia châu Đại Dương này./.
Giáo sư gốc Việt Nguyễn Thị Kim Thanh được bầu làm Viện sỹ Viện Hàn lâm châu Âu
Giáo sư gốc Việt Nguyễn Thị Kim Thanh, làm việc tại trường Đại học University College London đã chính thức được bầu làm Viện sỹ Viện Hàn lâm châu Âu vào cuối tháng 4/2024.
