Để thực hiện nghiêm Luật Bảo vệ môi trường 2020, Nghị định 08/2022 của Chính phủ và Thông tư 02/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tỉnh Phú Thọ đang tích cực rà soát các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất trên địa bàn để đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị trong việc chủ động sớm lắp đặt các trạm quan trắc môi trường tự động theo quy định.
Công ty Cổ phần ximăng VICEM Sông Thao ở xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ, mỗi ngày sản xuất khoảng 2.500 tấn Clinker, tương đương 910.000 tấn ximăng/năm. Trong quá trình sản xuất, mỗi giờ Công ty xả thải hàng trăm m3 khí, bụi từ các lò nung và hoạt động nghiền Clinker.
Từ năm 2009 khi mới đi vào hoạt động, công ty đã đầu tư hệ thống xử lý môi trường, đặc biệt là hệ thống đo nồng độ bụi, khí trong dây chuyền và hệ thống giám sát bụi ống khói. Tháng 4/2019, Công ty đầu tư gần 20 tỷ đồng lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải online và chính thức đấu nối, truyền số liệu về Trạm điều hành quan trắc tự động của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ và Tổng Công ty VICEM để theo dõi từ tháng 9/2019. Tháng 7/2021, công ty tiếp tục lắp đặt bổ sung đầu đo áp suất tại các ống khói và lắp đặt camera theo dõi hệ thống quan trắc khí thải online, giúp việc giám sát môi trường được minh bạch, khách quan, liên tục.
Theo ông Lê Quang Dũng, Trưởng Ban An toàn-Môi trường của Công ty Cổ phần Ximăng VICEM Sông Thao, hệ thống xử lý và quan trắc khí thải của Công ty hoạt động theo dây chuyền khép kín, tự động. Các thông số theo dõi giám sát tại 4 ống khói của nhà máy bao gồm: lưu lượng thải, hàm lượng bụi, hàm lượng khí NOx; SO2; CO; O2. Hiện tại, hệ thống đang hoạt động tốt, ổn định, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật kết nối để truyền dữ liệu trực tiếp và liên tục về Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ và Tổng Công ty.
[Nâng cấp, bổ sung mạng lưới tự động quan trắc khí tượng thủy văn]
Việc sớm lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động online không chỉ thể hiện việc doanh nghiệp chấp hành nghiêm Luật Bảo vệ môi trường, và các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, còn giúp đơn vị kiểm soát tốt hơn quá trình sản xuất, góp phần giảm tiêu hao năng lượng, giảm chi phí sản xuất; giúp tăng cường năng lực cảnh báo, giám sát quá trình phát sinh bụi, khí thải ra môi trường... Từ khi có hệ thống quan trắc tự động, việc giám sát khí thải được thực hiện liên tục, các thông số đều hiện trên máy tính, giúp đơn vị kịp thời có giải pháp xử lý khi có sự cố xảy ra.
Tại Khu công nghiệp Phú Hà, thị xã Phú Thọ, sự “đón đầu” của Tổng Công ty Viglacera khi xây dựng trạm xử lý nước thải khu công nghiệp chính là quyết sách quan trọng, mang lại lợi ích kép khi vừa thể hiện tránh nhiệm xã hội đối với môi trường, vừa là yếu tố quan trọng để thu hút đầu tư. Với công nghệ tiên tiến, tự động hóa hiện tại, trạm đang tiếp nhận, xử lý nước thải của 26 doanh nghiệp đang hoạt động trong khu công nghiệp, đảm bảo chất lượng nước thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn cột A-mức tiêu chuẩn cao nhất của ngành môi trường hiện nay.
Ngay đầu năm 2021, Khu công nghiệp Phú Hà đã lắp đặt bổ sung trạm quan trắc nước thải tự động online theo quy định; thực hiện lấy mẫu phân tích với tần suất 5 phút/lần các thông số trong nước thải gồm: pH, nhiệt độ, COD, TSS, Amoni, lưu lượng nước thải… Các thông số này được truyền và lưu trữ tới 2 địa chỉ là máy tính giám sát của đơn vị và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ.
Bà Ngô Thị Thảo Phương, kỹ sư vận hành trạm xử lý nước cho biết, việc lắp đặt hệ thống quan trắc tự động không chỉ giúp doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định của pháp luật, kiểm soát hoạt động của hệ thống xử lý nước thải, còn giúp cơ quan chức năng dễ dàng quản lý, theo dõi, nắm bắt được diễn biến chất lượng nước xả thải ra môi trường.
Theo Phó Giám đốc Công ty thi công cơ giới Viglacera, kiêm Giám đốc Xí nghiệp quản lý và vận hành khu công nghiệp Phú Hà Nguyễn Hữu Cường, hệ thống quan trắc nước thải tự động của đơn vị hiện đã đáp ứng yêu cầu của Luật Bảo vệ môi trường cũng như các Nghị định, Thông tư mới của Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các thông số trong nước thải sau khi xử lý đều được hiển trên màn hình tại trạm và màn hình ở khu trung tâm, để nhân viên vận hành hoặc cán bộ quản lý có thể kiểm soát thông số này. Khi có sự cố, hệ thống sẽ tự động cảnh báo để đơn vị kịp thời phát hiện, bơm nước trở lại bể để xử lý lại từ đầu.
Việc đầu tư xây dựng Trạm xử lý nước thải và hệ thống quan trắc tự động online không chỉ giúp đơn vị, Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ đo được các thông số trong nguồn thải một cách khách quan, minh bạch, còn giải quyết triệt để về xử lý nước thải. Qua đó, góp phần vào công tác ổn định hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp đang hoạt động trong khu công nghiệp, mang lại lợi ích cho chủ đầu tư Viglacera, các doanh nghiệp đang hoạt động, đồng thời góp phần thu hút thêm các nhà đầu tư khác.
“Ngoài trạm xử lý nước thải công suất 1.250m3/ngày đêm đang hoạt động, tháng Ba tới, Công ty sẽ xây thêm một modun mới với công suất 1.250m3/ngày đêm. Tiếp đó, đến tháng Tư, đơn vị sẽ xây dựng thêm một trạm xử lý nước thải tại phía Bắc của khu công nghiệp với công suất 5.000m3/ngày đêm. Tất cả các công trình mới này sẽ được lắp đặt hệ thống quan trắc tự động nước thải theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020,” ông Nguyễn Hữu Cường cho biết thêm.
Ông Đào Minh Hải, Trưởng phòng kiểm soát ô nhiễm, Chi cục Bảo vệ Môi trường cho biết việc lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động giúp doanh nghiệp “chứng minh” được nguồn thải ra môi trường đang ở mức độ cho phép; qua đây, các doanh nghiệp sẽ nâng cao ý thức, trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường. Còn đối với các nhà quản lý, có thể theo dõi, truy xuất dữ liệu xem nguồn thải có ảnh hưởng đến môi trường hay không để kịp thời nhắc nhở doanh nghiệp có sự điều chỉnh nguồn thải hợp lý, theo đúng quy định.
Đặc biệt, công nghệ quan trắc tự động cung cấp cho cơ quan quản lý các thông số môi trường một cách nhanh chóng, liên tục, tạo lập chuỗi dữ liệu thống kê bằng công nghệ thông tin, giảm nhiều thời gian, công sức. Đáng chú ý, các thông tin về môi trường sau khi truyền về trung tâm điều hành sẽ được chuyển đến nhiều kênh lưu trữ, trong đó có thể chuyển đến điện thoại di động của lãnh đạo các cơ quan quản lý để tiện truy cập, chỉ đạo, điều hành.
Theo Nghị định 40/2009/NĐ-CP của Chính phủ, tính đến hết năm 2021, toàn tỉnh Phú Thọ có 26 doanh nghiệp, đơn vị sản xuất có nguồn phát thải lớn, buộc phải lắp đặt các trạm quan trắc tự động. Tuy nhiên, theo quy định mới trong Nghị định 08/2022 của Chính phủ và Thông tư 02/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đối tượng phải thực hiện việc lắp đặt trạm quan trắc tự động là mở rộng hơn, rất rõ ràng, cụ thể. Thêm vào đó, cũng quy định rất chi tiết đối với các loại hình sản xuất, đặc biệt là các thông số đặc trưng của từng ngành, lĩnh vực sản xuất để các đơn vị tiến hành lắp đặt các thông số sát thực với đặc trưng của nguồn thải.
Ông Nguyễn Vĩnh An, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Phú Thọ cho biết thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục rà soát các đối tượng theo quy định mới, để từ đó đôn đốc, hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện nghiêm theo các quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Cùng với đó, tham mưu Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ để chỉ đạo hoàn thiện hạ tầng kỹ thuận về truyền và tiếp nhận dữ liệu theo quy định mới, đảm bảo tính liên tục, đồng bộ, góp phần cung cấp thông tin một cách nhanh chóng, chính xác; giúp công tác quản lý các cơ sở thuộc đối tượng phải lắp đặt trạm quan môi trường tự động được hiệu quả hơn./.