Trước tình trạng mua bán thông tin cá nhân, trong đó có số thuê bao của người sử dụng dịch vụ viễn thông đang công khai tràn lan trên mạng…, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ra Chỉ thị số 11/CT-BTTT, yêu cầu xử lý nghiêm các hoạt động mua bán, trao đổi, tiết lộ thông tin thuê bao trái pháp luật.
Rao bán thông tin cá nhân tràn lan
Trong xã hội thông tin bùng nổ, bảo vệ thông tin cá nhân luôn là vấn đề nhức nhối. Nhiều người dùng di động đã bị không ít các tổ chức làm phiền bởi những cuộc gọi điện mời chào tham gia dịch vụ ngân hàng, mua bán bất động sản… mà không biết tại sao phía "đối tác" có số điện thoại của mình.
Theo nhận định của Bộ Thông tin và Truyền thông việc mua bán thông tin cá nhân, trong đó có số thuê bao của người sử dụng viễn thông đang diễn ra công khai trên mạng Internet. Cùng đó, việc mua bán, lưu thông SIM thuê bao di động sai quy định vẫn tiếp tục diễn ra một cách phổ biến trên thị trường.
Thử làm phép tìm kiếm trên Google, phóng viên VietnamPlus dễ dàng thấy các thông tin rao bán tràn lan trên mạng với những lời mời gọi hấp dẫn như: Danh sách giám đốc Thành phố Hồ Chí Minh; Danh sách giám đốc Hà Nội; Giám đốc doanh nghiệp; Danh sách 18.000 giám đốc...
Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng, để xảy ra việc này, một phần là do các tổ chức, trong đó có các doanh nghiệp viễn thông chưa tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật thông tin riêng của khách hàng. Cùng lúc, người dùng cũng thiếu ý thức tự bảo mật thông tin cá nhân và trách nhiệm đăng ký chính xác thông tin thuê bao.
Để hạn chế bất cập, Luật An toàn thông tin mạng đã có quy định nghiêm cấm hành vi “Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.” Trong khi đó, Luật Viễn thông cũng quy định “Doanh nghiệp viễn thông không được tiết lộ thông tin riêng liên quan đến người sử dụng dịch vụ viễn thông..." Tuy nhiên, việc vi phạm các quy định của cơ quan quản lý đang gây bức xúc cho xã hội và khó khăn cho công tác đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự xã hội.
Phạt nặng, công khai trên báo
Trong Chỉ thị số 11 được ký ngày 18/3, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông, cơ quan thuộc Bộ… tăng cường phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công an để kiểm tra, xác minh, xử lý các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm việc bảo vệ thông tin cá nhân, ngăn chặn việc mua bán, lưu thông SIM sai quy định, góp phần hạn chế tin nhắn rác.
Các nhà mạng phải phổ biến và giám sát các đại lý bán SIM, điểm đăng ký thông tin thuê bao nghiêm túc chấp hành quy định bảo vệ bí mật thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông; không mua bán, lưu thông SIM đã được kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao. Ngoài ra, bổ sung quy định xử phạt và xử lý nghiêm khắc đơn vị vi phạm.
Bên cạnh đó, nhà mạng phải rà soát, hoàn thiện các quy trình bảo vệ thông tin và ngăn ngừa việc truy cập, sử dụng, tiết lộ, sửa đổi và phá hoại trái phép cơ sở dữ liệu thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông. Doanh nghiệp phải quy định rõ trách nhiệm của các cá nhân thuộc đơn vị mình trong từng công đoạn quản lý và khai thác cơ sở dữ liệu thuê bao…
Người đứng đầu Bộ Thông tin và Truyền thông cũng yêu cầu Cục An toàn thông tin chủ trì thiết lập đường dây nóng, hộp thư điện tử, kênh tiếp nhận thông tin trực tuyến trên website… tiếp nhận kiến nghị, phản ánh của tổ chức, cá nhân liên quan đến bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên mạng.
[Cần xử lý mạnh tay đối với hành vi rao bán thông tin cá nhân]
Cục này cũng được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường quản lý, bảo đảm an toàn thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ do doanh nghiệp quản lý; rà soát lỗ hổng bảo mật của cơ sở dữ liệu về thông tin cá nhân do doanh nghiệp quản lý; kiểm tra tổ chức, cá nhân liên quan đến thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ.
Trong khi đó, Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông được giao nhiệm vụ phối hợp các đơn vị liên quan để nghiên cứu đề xuất, sửa đổi bổ sung Nghị định 174/2013/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt để nâng cao tính răn đe, phòng ngừa các hành vi vi phạm về thông tin cá nhân cũng như mua bán, lưu thông SIM được kích hoạt sẵn. Thanh tra cũng kiểm tra, xác minh, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm và công khai kết quả trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Ngoài ra, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son yêu cầu Cục Viễn thông nghiên cứu, đề xuất các quy định quản lý giá cước và khuyến mại trong hoạt động cung cấp dịch vụ của nhà mạng theo hướng ưu tiên các tổ chức, cá nhân đăng ký thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác.
Các đơn vị thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, nhà mạng phải tăng cường truyền thông tới người sử dụng thận trọng trong việc cung cấp thông tin cá nhân, trong đó bao gồm số thuê bao cho tổ chức, cá nhân khác; không thu thập, sử dụng, phát tán và kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân…/.