Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn) Hà Lê nhấn mạnh các hành động mà các tàu Trung Quốc nhắm tới tàu ngư dân Việt Nam là hết sức “nghiêm trọng, manh động và vô nhân đạo” đặc biệt ngay trong vụ cá Nam trên biển-mùa đánh bắt chính trong năm của bà con ngư dân.
Trước sự chứng kiến của đông đảo các phóng viên trong nước và quốc tế chiều 5/6, đại diện Cục Kiểm ngư đã điểm lại những vụ việc tàu Trung Quốc ngăn trở hoạt động sản xuất, phá hoại tài sản, đối xử thô bạo với ngư dân Việt Nam chỉ từ ngày 7/5 tới nay ngay trên vùng ngư trường truyền thống và hợp pháp Hoàng Sa.
Ngày 7/5/2014, liên tiếp 3 vụ ngăn trở nhằm tới các tàu ngư dân Việt Nam đã được Trung Quốc thực hiện.
Cụ thể, trong ngày, tàu cá mang QNg-96416-TS khai thác hải sản tại vùng biển cách đảo Linh Côn (thuộc quần đảo Hoàng Sa) khoảng 15 hải lý về phía Nam, cách vị trí Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 khoảng 70 hải lý về phía Đông. Bất ngờ, tàu cá của ngư dân Quảng Ngãi bị tàu chiến của Trung Quốc mang số hiệu 1241 truy đuổi, bắn đạn pháo sáng cảnh báo, ném búa, ốc.
Chưa dừng lại ở đó, một tàu ngư chính khác của Trung Quốc cũng tham gia truy đuổi. Tàu ngư chính này thậm chí còn đâm trực diện vào phần đuôi tàu cá QNg-96416-TS.
Cùng thời điểm, tàu cá mang số hiệu QNg-96354-TS của ngư dân Nguyễn Chí (xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn) cũng bị tàu Trung Quốc đập phá tài sản khi đang hoạt động. Tàu cá QNg-96147-TS của ông Dương Văn Giàu cũng ở xã An Hải, Lý Sơn bị tàu Ngư chính Trung Quốc đập phá, thu giữ một số tài sản và xua đuổi.
Ngày 9/5/2014, tàu cá QNg-96110-TS của ngư dân Huỳnh Công Nhiệm hoạt động khai thác hải sản ở vùng biển Hoàng Sa lại bị tàu Trung Quốc thu giữ tài sản, máy thông tin liên lạc và ngư cụ trên tàu.
Ngày 12/5/2014, hai tàu cá QTr-91119-TS và QTr-96868-TS của tỉnh Quảng Trị cũng bị tàu Trung Quốc truy đuổi, cắt lưới, thu giữ các trang bị máy móc và sản phẩm trên tàu khi đang hoạt động trên biển Hoàng Sa.
Ngày 14/5/2014, tàu cá QNa-91599-TS đã bị tàu cá Trung Quốc đâm gãy dọc cabin sau lái.
Ngày 1/6/2014, tàu cá QNg-90205-TS đang khai thác hải sản tại vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam đã bị tàu Ngư chính Trung Quốc mang số hiệu 306 tấn công. Nghiêm trọng hơn, hai ngư dân là Nguyễn Huyền Lê Anh (30 tuổi) và Nguyễn Tấn Hải (24 tuổi) đã bị các nhân viên trên tàu Trung Quốc hành hung tới trọng thương. Không những đánh người, kiểm ngư Trung Quốc còn đập phá tàu sản, cướp ngư cụ, hải sản đánh bắt được của ngư dân Việt Nam.
Cũng trong ngày này, 2 tàu cá khác của Đà Nẵng cùng bị tàu cá mang số hiệu 71075 của Trung Quốc đâm gây hư hỏng, nứt vỡ nhiều bộ phận.
Ngày 17/5/2014, tàu cá QNg-96011-TS trong khi đang khai thác hải sản trên vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa, cách đảo Tri Tôn 31 hải lý thì đã bị tàu Trung Quốc số hiệu 21102 tấn công, đập phá các vật dụng trên tàu, chặt dây hơi và lấy đi máy dò cá, I-com, máy định vị. Ngoài ra, 400kg hải sản các ngư dân vừa đánh bắt được cũng bị tàu Trung Quốc lấy đi.
Đặc biệt nghiêm trọng là vụ việc xảy ra vào ngày 26/5/2014. Tàu cá mang số hiệu ĐNa-90152-TS có 10 ngư dân trên tàu tiến hành khai thác cách dàn khoan Hải Dương 981 khoảng 17 hải lý thì bị tàu cá mang số hiệu 11209 của Trung Quốc đâm chìm.
Đáng chú ý, hành động của Trung Quốc rất manh động, thể hiện rõ mục đích đâm chìm tàu cá Việt Nam bằng được. Tàu 11209 của Trung Quốc liên tục bám đuổi, đâm, đẩy tàu cá Việt Nam tham gia cứu hộ, cứu nạn 10 ngư dân Việt Nam.
Như vậy, chỉ tính trong vòng gần 1 tháng trở lại đây, 12 tàu cá Việt Nam đã bị các tàu Trung Quốc cản trở và uy hiếp. Ngoài ra, 19/20 tàu kiểm ngư Việt Nam tham gia thực địa đã bị tàu Trung Quốc chủ động đâm va, ép, húc đẩy, phun nước áp lực cao gây hư hỏng; 12 kiểm ngư viên bị thương.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia (Bộ Ngoại Giao) ông Trần Duy Hải nhấn mạnh với truyền thông trong nước và quốc tế: Các hành động của các tàu Trung Quốc trên vùng biển Việt Nam vừa qua, đặc biệt trong vụ đâm chìm tàu cá Đà Nẵng là “hành vi vô nhân đạo, gây bất bình dư luận và nhân dân Việt Nam.”