Trước tình hình ghi nhận một số trường hợp nhập cảnh mắc sốt rét, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã yêu cầu tất cả các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tăng cường điều tra dịch tễ nhằm phát hiện sớm người mắc bệnh sốt rét, kịp thời điều trị, ngăn ngừa biến chứng nặng và tử vong.
Sở Y tế yêu cầu tất cả các cơ sở khám chữa bệnh khi tiếp nhận trường hợp người bệnh có sốt cần chú ý khai thác yếu tố tiền sử đi lại của bệnh nhân.
Nếu bệnh nhân đi từ các vùng có sốt rét lưu hành về thì cần nghĩ ngay đến bệnh sốt rét và tiến hành xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét (test nhanh hoặc nhuộm lame máu) để kịp thời điều trị, ngăn ngừa biến chứng nặng và tử vong.
Trước đó, trung tuần tháng 5 năm 2022, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận 2 trường hợp nhập cảnh từ Cameroon và Côte d'Ivoire mắc sốt rét ác tính.
Rất may mắn, cả hai đều được chẩn đoán, điều trị kịp thời, không nguy hiểm đến tính mạng.
[Thành phố Hồ Chí Minh: Ngăn chặn nguy cơ lây lan bệnh sốt rét]
Theo báo cáo của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, trong năm 2020 đơn vị này tiếp nhận 5 trường hợp sốt rét, trong đó có một ca sốt rét ác tính. Còn năm 2021 tiếp nhận 2 trường hợp sốt rét.
Nhưng số ca bệnh ghi nhận đang có dấu hiệu tăng lên khi chỉ trong 6 tháng đầu năm 2022, bệnh viện này đã tiếp nhận 5 trường hợp sốt rét, trong đó có 2 trường hợp sốt rét ác tính.
Tất cả các bệnh nhân sốt rét nhập viện và điều trị trong các năm qua là những trường hợp đi công tác tại vùng có sốt rét lưu hành ở một số tỉnh Tây Nguyên hoặc trở về từ các nước châu Phi.
Theo Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, sốt rét là bệnh truyền nhiễm gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium, lây truyền từ người bệnh sang người lành khi bị muỗi đốt. Muỗi Anopheles (còn gọi là muỗi đòn xóc) là trung gian truyền bệnh sốt rét.
Bệnh sốt rét nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ xuất hiện các biến chứng nặng (thể sốt rét ác tính) như biến chứng não gây hôn mê sâu, co giật, suy gan, suy thận, thiếu máu nặng, tiểu huyết cầu tố do vỡ hồng cầu hàng loạt và khi đó nguy cơ tử vong là rất cao.
Những người chưa từng bị sốt rét (chưa có miễn dịch) là nhóm có nguy cơ cao xuất hiện các biến chứng nặng và tử vong khi nhiễm ký sinh trùng sốt rét.
Tại Việt Nam hiện nay, bệnh sốt rét lưu hành quanh năm tại các tỉnh rừng núi miền Bắc, miền Trung, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ; đáng chú ý số ca bệnh gia tăng trong mùa mưa.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, từ năm 2011 đến nay không phát hiện ca bệnh sốt rét nội tại mà tất cả đều là các ca nhiễm từ các vùng dịch tễ lưu hành.
Thành phố đã được công nhận loại trừ sốt rét từ năm 2020, hiện nay đang trong giai đoạn “Phòng ngừa sốt rét quay trở lại sau loại trừ.”
Tuy nhiên, thành phố là nơi có biến động dân cư rất lớn và cũng là nơi tập trung nhiều bệnh viện tuyến cuối nên hàng năm vẫn ghi nhận một số trường hợp sốt rét là những người đến từ vùng đang có dịch sốt rét lưu hành trong và ngoài nước.
Kết quả giám sát trung gian truyền bệnh sốt rét tại thành phố không phát hiện muỗi Anopheles, vì vậy nguy cơ lây lan bệnh sốt rét tại thành phố là gần như không có.
Mặc dù vậy, Sở Y tế vẫn khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp tiêu diệt lăng quăng, ngăn ngừa muỗi đốt để phòng tránh các bệnh lây lan do muỗi truyền, bao gồm cả sốt rét lẫn sốt xuất huyết./.