Trong một nỗ lực xoa dịu làn sóng biểu tình gần đây, ngày 9/8, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã công bố kế hoạch cải cách sâu rộng 7 điểm, trong đó đáng chú ý là đề xuất bãi bỏ ba chức vụ phó tổng thống và ba chức vụ phó thủ tướng.
Nội các Iraq ngay sau đó đã thông qua kế hoạch cải cách này.
Thông cáo của Văn phòng Thủ tướng Abadi cho biết kế hoạch 7 điểm này bao gồm cắt giảm số bộ ngành và cơ quan nhằm tăng hiệu quả hoạt động của chính phủ và giảm chi tiêu công.
Bản kế hoạch cũng yêu cầu cắt giảm ngay lập tức và toàn diện số nhân viên bảo vệ các quan chức cấp cao, bao gồm tổng thống, thủ tướng, chủ tịch quốc hội, các bộ trưởng, các nghị sỹ, thống đốc, thành viên ủy ban tỉnh cùng một số quan chức kỳ cựu khác.
Các biện pháp được đưa ra còn bao gồm giảm những khoản chi tiêu thêm cho ba chức danh đứng đầu quốc gia cũng như các cơ quan chính phủ khác; các văn bản hướng dẫn chi tiết sẽ được công bố sau.
Thủ tướng Abadi cũng kêu gọi cải cách phương thức bổ nhiệm quan chức cấp cao, theo đó bãi bỏ luật về hạn ngạch quan chức theo đảng phái. Các cá nhân không đảng phái chính trị cũng sẽ có cơ hội đảm nhiệm các vị trí cao trong chính phủ và việc bổ nhiệm sẽ được một ủy ban do thủ tướng chọn lựa xem xét dựa trên khả năng và sự chính trực.
Dù đã được nội các ủng hộ, những đề xuất thay đổi lớn của Thủ tướng Abadi như bãi bỏ các chức vụ đòi hỏi phải sửa đổi hiến pháp do đó cần sự phê chuẩn của quốc hội. Ba vị trí phó tổng thống hiện nay do ba cựu quan chức hàng đầu nắm giữ bao gồm người tiền nhiệm của ông Abadi, Nuri al-Maliki, cựu Chủ tịch Quốc hội Osama al-Nujaifi và cựu Thủ tướng Iyad Allawi.
Hai ông Maliki và Nujaifi cùng ngày đã tuyên bố ủng hộ kế hoạch cải cách này của Thủ tướng Abadi.
Kế hoạch cải cách trên được Thủ tướng Abadi đưa ra sau khi làn sóng biểu tình rầm rộ lan khắp thủ đô Baghdad và một số thành phố miền Nam nước này để phản đối nạn tham nhũng, dịch vụ công nghèo nàn, thiếu điện.
Bên cạnh đó, trong một bài phát biểu ngày 7/8, Đại Giáo chủ Ali al-Sistani, nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất trong thế giới Hồi giáo dòng Shi'ite, cũng khuyến khích tiến hành cải cách.
Theo Đại Giáo chủ Sistani, chính phủ nên đưa ra các quyết định quan trọng và thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để chống tham nhũng và đạt được công bằng xã hội./.