Trong vòng 2-3 năm tới, nếu không tham gia vào “cuộc chơi” thương mại điện tử xuyên biên giới, doanh nghiệp sẽ lạc hậu và chậm chân trong một sân chơi có sự phát triển rất mạnh trong thời hiện tại.
Thông tin trên được đưa ra tại “Diễn đàn Thương mại điện tử xuyên biên giới 2024” do Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM) phối hợp cùng Amazon Global Selling tổ chức ngày 27/6, tại Hà Nội.
Diễn đàn nhằm thông tin, cập nhật định hướng chính sách, phác thảo các đề xuất và giải pháp để mở rộng lộ trình xuất khẩu trực tuyến, thúc đẩy kinh doanh toàn cầu cho doanh nghiệp Việt trong giai đoạn tới.
Cơ hội tiếp cận thị trường nhanh chóng
Ông Bùi Trung Kiên, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam cho biết thương mại điện tử đóng vai trò không thể thiếu trong chiến lược phát triển xuất khẩu, đặc biệt trong việc tiếp cận thị trường nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam.
Hơn nữa, việc áp dụng các nền tảng thương mại điện tử không chỉ giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường quốc tế nhanh chóng, hiệu quả mà còn giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam bán trên Amazon tăng hơn 300% trong 5 năm
Theo thống kê của Amazon, hàng nghìn doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam đang xuất khẩu thông qua Amazon, với số lượng doanh nghiệp đạt doanh thu hàng năm trên 1 triệu USD, tăng gần gấp 10 lần.
Tuy nhiên, đại diện VECOM cho rằng bên cạnh những cơ hội, việc phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới cũng đặt ra những khó khăn, thách thức, cũng như những vấn đề trong việc thực thi, thực tiễn hay các vấn đề về hành lang pháp lý đối với doanh nghiệp Việt Nam.
“Do vậy, diễn đàn là cơ hội để trao đổi, đề xuất cập nhật các thông tin và chia sẻ những quan điểm, kinh nghiệm để có thể giúp cho lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới phát triển bền vững, ổn định và thông qua đó giúp doanh nghiệp tăng năng lực cạnh tranh, tiếp cận tốt hơn với thị trường nước ngoài,” ông Bùi Trung Kiên nói.
Trong Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến 2030 đặt ra một số mục tiêu như: Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa từ 6-7%/năm và tăng trưởng nhập khẩu từ 5-6%/năm, còn cán cân thương mại lành mạnh, hợp lý.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết cán cân thương mại hiện đang xuất siêu, thậm chí có giai đoạn nhập siêu, dù vậy điều này không bất thường, song quan trọng là không tạo ra dao động quá lớn.
Về mặt thị trường, chiến lược cũng đặt ra mục tiêu phấn đấu thị trường châu Âu đạt 17% kim ngạch xuất khẩu, còn châu Á đạt 50%, châu Mỹ đạt 32-22%... Song song đó, vẫn duy trì những mặt hàng xuất khẩu có lợi thế như: dệt may, da giày, tuy nhiên trong những mặt hàng đó phải thúc đẩy gia tăng giá trị.
Nhấn mạnh thêm, ông Hải cho rằng, việc mở rộng thị trường không chỉ bằng các phương tiện truyền thống như: tham dự hội chợ, triển lãm, kết nối giao thương mà có thể phát triển thị trường thông qua nền tảng trực tuyến và các nền tảng Số, bên cạnh đó là phát triển logistics hỗ trợ cho xuất nhập khẩu.
“Thương mại điện tử sẽ là “từ khóa” xuyên suốt trong giai đoạn tới. Đặc biệt, thương mại bền vững không chỉ ở những con số mà còn thể hiện ở các chỉ tiêu khác, như sự tăng trưởng đồng đều, ổn định, đem lại giá trị cho các địa phương, vùng miền, góp phần thu hẹp khoảng cách giữa các địa phương, vùng miền, không đánh đổi về mặt giá trị xã hội, giữ tài nguyên cho các thế hệ sau này, tập trung vào các mặt hàng có giá trị gia tăng cao,” ông Trần Thanh Hải cho hay.
Chú trọng xây dựng thương hiệu
Thực tế, trong bối cảnh xuất khẩu là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế, việc tận dụng Công nghệ Số và thương mại điện tử xuyên biên giới để khai thác tiềm năng xuất khẩu toàn cầu đang được Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp ngày một đánh giá cao và điều hướng tập trung.
Thống kê của Amazon Global Selling cho thấy, giai đoạn 2022-2025 tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử xuyên biên giới tăng trưởng gấp 2,3 lần so với tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử thông thường. Dự báo từ năm 2020-2027, tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử xuyên biên giới hàng năm sẽ đạt 28,4%, riêng Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, giai đoạn 2021-2026 tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm là 20%.
Ông Trịnh Khắc Toàn, Giám đốc khu vực miền Bắc của Amazon Global Selling thông tin, tính đến tháng 8/2023 đã có hơn 17 triệu sản phẩm từ Việt Nam được bán ra trên sàn thương mại điện tử Amazon, doanh thu của nhà bán hàng trong năm 2023 tăng trưởng trên 50%, điều này cho thấy hiệu quả của các nhà bán hàng từ Việt Nam.
Để nâng cao được năng lực cạnh tranh, xây dựng được thương hiệu toàn cầu, ông Toàn cho biết doanh nghiệp đang phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế Số (Bộ Công Thương) đào tạo khoảng 10.000 nhân lực cho các doanh nghiệp về thương mại điện tử xuyên biên giới trong vòng 5 năm nhằm nâng cao kỹ năng bán hàng, đồng thời Amazon cung cấp các giải pháp để doanh nghiệp có thể đăng ký và bảo hộ được thương hiệu cũng như có những công cụ giúp doanh nghiệp phát triển thương hiệu ngay trên nền tảng này.
“Kinh nghiệm từ những thương hiệu lớn cho thấy cần bán những sản phẩm mà khách hàng cần, đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng hàng hóa để đạt được tiêu chuẩn của thị trường cũng như tập trung xây dựng thương hiệu ngay từ đầu để tiến tới một nền tảng kinh doanh lâu dài," ông Phạm Khắc Toàn khuyến nghị thêm.
Tại diễn đàn, ông Hoàng Ninh, Trưởng phòng Chính phủ Số (Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế Số, Bộ Công Thương) cho biết mục tiêu của Kế hoạch phát triển thương mại điện tử Quốc gia giai đoạn 2026-2030 nhấn mạnh đến việc đẩy mạnh liên kết vùng, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, nhằm tối đa hóa thế mạnh của từng vùng.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã tiến hành nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua các khóa đào tạo cả trực tiếp và trực tuyến hoàn toàn miễn phí, do vậy các doanh nghiệp có nhu cầu có thể đăng ký với Cục để tham gia các chương trình đào tạo về thương mại điện tử xuyên biên giới, qua đó giúp doanh nghiệp có cơ hội đẩy mạnh việc tiêu thụ sản phẩm của mình tại thị trường trong nước và quốc tế.
Còn theo bà Cao Cẩm Linh, đại diện Hiệp hội phát triển nhân lực logistics Việt Nam, trong giai đoạn hiện nay, muốn thương mại phát triển hoặc thương mại điện tử phát triển thì phải có logistics thực hiện. Bởi nếu có nhu cầu mà không có đơn vị vận chuyển thì nhu cầu đó chỉ nằm trên giấy tờ và đứt gãy ở chỗ đó.
Vì vậy, phía Hiệp hội đã tiến hành tập huấn cho các sở công thương về tất cả các quy trình thương mại trên nền tảng điện tử cũng như cách vận hành, vận chuyển... để từ đó các cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương có giải pháp phù hợp nhất./.