Theo báo Le Monde (Thế giới) của Pháp ngày 7/12, các cơ quan tình báo của Anh và Mỹ đã tiến hành theo dõi các cuộc điện thoại và truyền dữ liệu được thực hiện trong các chuyến bay từ năm 2005 đến nay.
Theo bài báo, cũng được trang web chuyên về điều tra The Intercept thực hiện trên cơ sở các tài liệu do cựu nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden tiết lộ, hãng không Pháp Air France là mục tiêu của các dự án theo dõi do Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) và Cơ quan Tình báo tín hiệu Anh (GCHQ) sau khi hãng hàng không này thử nghiệm liên lạc điện thoại theo chuẩn GSM thế hệ hai vào năm 2007.
Thử nghiệm này được thực hiện trước khi việc sử dụng điện thoại trên máy bay trở nên phổ biến.
GCHQ đã từ chối bình luận về nội dung đưa ra trong bài báo trong khi theo báo Le Monde, NSA không bình luận trực tiếp nhưng có khẳng định các hoạt động tình báo của mình là hợp pháp.
Về phần mình, Air France ra tuyên bố cho rằng nội dung bài báo là "không chính xác" và khẳng định hãng này hiện vẫn chưa cho phép hành khách gọi điện thoại trong các chuyến bay.
Theo Le Monde, trong một tài liệu nội bộ năm 2009, NSA tính toán khoảng 100.000 người đã sử dụng điện thoại di động trong các chuyến bay tính đến tháng 2/2009.
Mức tăng vọt này xuất phát từ việc ngày càng có nhiều máy bay có khả năng hỗ trợ các cuộc gọi GSM trong chuyến bay, trong khi thực tế cho thấy việc gọi điện thoại không ảnh hưởng nhiều đến an toàn bay như lo ngại ban đầu, và chi phí cũng không quá đắt.
Cả báo Le Monde và trang The Intercept đều cho rằng trong một buổi thuyết trình nội bộ năm 2012, GCHQ đã giới thiệu một chương trình có tên là "Southwinds" (Gió Nam), được sử dụng để thu thập tất cả các hoạt động từ liên lạc giọng nói, dữ liệu, và nội dung cuộc gọi được thực hiện trên các chuyến bay thương mại.
Hiện đã có hàng chục hãng hàng không trên thế giới cho phép hành khách sử dụng điện thoại trong chuyến bay. Nhiều nhà mạng cũng đã ngừng khai thác các mạng GSM để nâng cấp lên chuẩn 3G và 4G.
Các cáo buộc của Le Monde và The Intercept đều dựa trên các tài liệu do Edward Snowden sao chép và làm rò rỉ năm 2013 về các chương trình do thám toàn cầu của Mỹ.
Cựu nhân viên tư vấn này của NSA hiện đang tị nạn tại Moskva (Nga) để lẩn tránh mức án có thể lên đến 30 năm tù giam nếu trở về Mỹ./.