Bà Theresa May đã chính thức trở thành tân Thủ tướng Anh. Cuộc chuyển giao quyền lực sớm này diễn ra trong bối cảnh nước Anh đang rơi vào "cơn bão chính trị" nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ qua sau cuộc trưng cầu dân ý lịch sử hôm 23/6 với việc cử tri Anh lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu (EU).
Việc một loạt chính trị gia của đảng Bảo thủ không ra ứng cử hoặc nhanh chóng rút khỏi cuộc đua cho thấy trách nhiệm vô cùng nặng nề và đầy thách thức đối với nhà lãnh đạo mới của nước Anh.
Trở thành nghị sỹ quốc hội của đảng Bảo thủ năm 1997 và được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Nội vụ năm 2010, với vai trò là một trong những quan chức cấp cao nhất ở Anh, bà Theresa May được tín nhiệm và được đánh giá rất cao.
Trong 6 năm điều hành, bà May đã tạo dựng được danh tiếng là một chính trị gia cứng rắn trong nhiều vấn đề. Trong bối cảnh Anh lâm vào khủng hoảng chính trị với những rạn nứt xã hội sâu sắc sau cuộc trưng cầu dân ý rời EU (Brexit), bà Theresa May được cho là đã thực hiện một chiến lược tranh cử khôn ngoan khi nhấn mạnh mục tiêu đoàn kết nội bộ đảng, đoàn kết đất nước để đương đầu với những thách thức.
Các cuộc "đấu đá" nội bộ chính là nguyên nhân dẫn tới việc Thủ tướng David Cameron phải tiến hành trưng cầu ý dân. Không chỉ chia rẽ về vấn đề Anh rời EU, đảng Bảo thủ cũng đang bị chia rẽ về nhiều vấn đề then chốt khác. Vì thế, việc đoàn kết lại đảng Bảo thủ có ý nghĩa rất quan trọng để tránh cho nước Anh khỏi một cuộc bầu cử trước thời hạn.
Nhiệm vụ trước mắt đối với tân Thủ tướng Anh rất nặng nề. Việc Anh rời EU là điều không thể đảo ngược. Bản thân bà Theresa May cũng đã cam kết "Không được phép có thêm nỗ lực nào để ở lại EU nữa và sẽ không có chuyện Anh sẽ tái gia nhập EU bằng cửa sau."
Từng nhiều lần tháp tùng cựu Thủ tướng David Cameron trong các chuyến đàm phán về cải tổ EU nên bà Theresa May là người nắm rõ tình hình nhất để chèo lái "con thuyền nước Anh" trong giai đoạn này.
Bà sẽ là người "kích hoạt" Điều 50 của Hiệp ước Lisbon, giúp "cuộc ly hôn" giữa Anh với EU diễn ra êm thấm và các bên sẽ không bị thiệt hại quá mức.
Bà cam kết sẽ thúc đẩy quá trình rời khỏi EU mà vẫn đảm bảo những lợi ích cơ bản của nước Anh. Tuy nhiên, đây là nhiệm vụ khó khăn và nặng nề nhất mà bà sẽ phải gánh vác.
Dù rời EU, nhưng người dân Anh vẫn muốn được tiếp cận thị trường chung phi thuế quan của EU. Để làm được điều đó, họ có thể bị buộc phải chấp nhận điều khoản cho phép người lao động được tự do đi lại. Đây có thể là trở ngại lớn, bởi chính mong muốn ngăn dòng người từ các nước EU khác tràn vào Anh là một trong những lý lẽ then chốt được đưa ra cho cuộc vận động Brexit.
Sẽ không hề dễ dàng nếu chính phủ mới tại Anh muốn có được một thỏa thuận thương mại có lợi, đồng thời đưa ra được chính sách nhập cư có thể làm hài lòng những người ủng hộ rời khỏi EU.
Ngoài việc phải đạt được thỏa thuận có lợi với EU, một ưu tiên hàng đầu khác của bà Theresa May là giữ cho nền kinh tế Anh không bị tụt dốc hoặc rơi vào suy thoái.
Các thị trường tại Anh và đồng bảng đã chịu tổn thất nặng nề sau khi kết quả trưng cầu ý dân được công bố, trong khi khoản nợ công của Anh hiện đã vượt mức 1.000 tỷ bảng (1.300 tỷ USD), tương đương 90% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Sau cuộc trưng cầu ý dân, các hãng xếp hạng tín nhiệm hàng đầu như Standard & Poor's và Fitch Group đều đánh tụt mức tín nhiệm của Anh, đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư đang mất dần sự tin tưởng vào việc chính phủ Anh có thể quản lý các khoản nợ của mình.
Tân Thủ tướng Anh sẽ phải tìm cách ngăn các công ty không tháo chạy khỏi Anh, đặc biệt là thủ đô London - nơi nhiều công ty đặt tổng hành dinh toàn cầu hoặc trụ sở chính của khu vực châu Âu.
Trong khi cuộc trưng cầu ý dân của người Anh tạo ra mối lo ngại về sự tan rã của EU, cũng có những mối lo ngại rằng Brexit sẽ khiến chính nước Anh gặp rắc rối khi Scotland muốn tách khỏi Vương quốc Anh.
Dù được coi là nhân vật cứng rắn, nhưng bà Theresa May có lẽ sẽ phải chấp nhận trao thêm quyền tự quyết cho Scotland, vốn đã được tự chủ trong rất nhiều vấn đề. Điều đó có nghĩa là bà sẽ phải tìm mọi cách để giữ cho nước Anh không bị “tan đàn xẻ nghé.”
Ngoài những nhiệm vụ trên, nước Anh cũng đang phải đối diện với nguy cơ khủng bố rất lớn. Dù an ninh về cơ bản vẫn là vấn đề thuộc thẩm quyền của mỗi quốc gia, các thành viên EU có thể cân nhắc lại việc chia sẻ thông tin một khi Anh rút khỏi khối này.
Bà Theresa May sẽ phải đảm bảo rằng điều đó sẽ không khiến nước Anh phải đối diện với nguy cơ lớn hơn về khả năng bị tấn công khủng bố.
Cho dù đứng trước rất nhiều thử thách và khó khăn, nhưng bà Theresa May - người được ví là "Bà đầm thép" thứ hai của nước Anh - đang được người dân kỳ vọng có thể đưa nước Anh vượt qua “cơn bão tố” để hướng tới một tương lai tươi sáng hơn thời “hậu” Brexit./.